Varés

Varés o Varèç [ba'rɛs] ^[1] o per prudéncia Varès (Varès en francés) es una comuna agenesa situada dens lo departament d'Òut e Garona e la region de Novèla Aquitània, ancianament d'Aquitània. Varès es lingüisticament gascon ^[2].

Varés
Varès

Armas

Geografia fisica

Coordenadas

44° 25′ 45″ N, 0° 21′ 23″ E

Superfícia

16,79 km²

Altituds
· Maximala
· Mejana
· Minimala

137 m
50 m
35 m

Geografia politica

Guiana
Agenés

França

Tonens

Vath de Garòna Aglomeracion

Cònsol

René Zaros
(2020-2026)

Geografia umana

Populacion
Populacion totala
(2018)

671 ab.

Evolucion de la populacion

679 ab.

Densitat

37,05 ab./km²

Autras informacions

Còde postal

47400

Còde INSEE

47316

Geografia

Lo borg, recent e d'abitat completament dessarrat, es sus l'importanta RD 120, entre las glèisas de las tres parròpias d'origina : Varès (lo Vièlh), Vilòtas e Senta Marta.

Comunas a l'entorn.

Toponimia

Las fòrmas ancianas van pas avant lo sègle XVI e son contradictòrias : Beate Marie de Varetz, en 1504, r. Beate Marie de Bareas (seré una maishanta lectura segon Durengues), en 1520, Varios, en latin, en 1593, eccl. Beate marie Desprats de Varès, en francés, cap a 1630. La prononciacion es [ba'rɛs] ^[1]. Bénédicte Boyrie-Fénié, la prumèira que donèt una explicacion, utiliza la fòrma de 1504 per la raprochar de Vares (fòrma occitana mausegura), escrit Varetz en 1290 e adara en francés e estudiat per Ives Lavalada, que l'explica per un nom latin d'òme, Varicius, shens sufixe. Lo nom agenés poiré benlèu s'explicar, segon la toponimista, coma lo nom lemosin; mès constata que Varicius donaré [ba'res] damb un e barrat. Escriu çaquelà lo toponime Varèç. Dens lo cas d'una origina mau assegurada, la prudéncia recomandaré la grafia pus simpla, Varès.

Cau considerar lo Vièlh Varès e pas lo borg actuau. Es dens una ribèira, près deus ajustants de dos rius, Tolzac e Le Petit Tolzac (noms francés) e près d'un aute riu. La temptacion seré de cercar un derivat de vallis, qu'a donat vath. Se la finala èra diferenta, lo sufixe -ensem convendré : *vallensem > *Varés (en gascon); mès la finala es en -ès. lo sufixe rare èc, deu latin -eccus, damb un plurau, poiré explicar la fòrma de 1504; mès se junh puslèu aus adjectius. Lo gallic uèria, uera, « cors d'aiga » poiré tanben convenir, damb un sufixe convenable.

Varès es au contacte deu gascon e deu lengadocian e tanben de las prononciacions [-ə] e [-ɔ] de -a finala atòna. Aquò's benlèu una causa de perturbacions. Las fòrmas Bareas e Varios poirén se justificar mutualament, en supausant la segonda lengadociana; mès coma arribar a la prononciacion actuala ?

Istòria

La comuna sembla formada de tres parròpias : Nòsta Dòna de Varès ^[3], Sent Cirgue (Durengues escriu Saint-Cirice) de Vilòtas ^[4] e Senta Marta, annèxa de Gratalop ^[5], escrita curiosament Marthe sus la mapa de Cassini. Lo borg actuau es absent au sègle XVIII.

Administracion

Lista deus cònsols successius
Periòde		Identitat	Etiqueta
mai de 2020	2026	René Zaros ^[6]
novembre de 2008	2020	Jacky Trouvé
març de 2001	octobre 2008 (mòrt en foncions)	Roland Boudet	PCF
març de 1977	2001	Etienne Dubernard
	1977
Totas las donadas son pas encara conegudas.