Tièrn

una comuna auvernhata dau Puèi de Doma

Vila d'Occitània

Tièrn [tʃjɛ][1] es una comuna d'Auvèrnhe (Occitània), e maitot una de las quatre sosprefecturas (embei Soire, Riam e Embèrt dau departament dau Puèi de Doma de la region d'Auvèrnhe.

Tièrn
Thiers
Descobridor o inventaire
Data de descobèrta
Contrari
Color
Simbòl de quantitat
Simbòl d'unitat
Proprietat de
Fondador
Compren
Data de debuta
Data de fin
Precedit per
Seguit per
Coordenadas
Armas
Geografia fisica
geolocalizacion
Coordenadas 45° 51′ 26″ N, 3° 32′ 54″ E
Superfícia 44,49 km²
Altituds
 · Maximala
 · Mejana
 · Minimala
 
793 m
340 m
283 m
Geografia politica
País  Auvèrnhe
Parçan Liuradés
Estat Bandièra de França França
Region
84
Auvèrnhe Ròse Aups
Departament
63
Puèi de Doma Armas dau Departament dau Puèi de Doma
Arrondiment
635
Thiers
Canton
6346
Thiers
Intercom
246301063
de Thiers communauté
Cònsol Stéphane Rodier
(2020-2026)
Geografia umana
Populacion
Populacion totala
(2018)
11 778 ab.
Evolucion de la populacion
Evolucion de la populacion

12 142 ab.
Densitat 254,17 ab./km²
Autras informacions
Escais bistòrt-a o bistòrç-a/badabecs/moija-chabras
Gentilici tiernoés/-oesa
Còde postal 63300
Còde INSEE 63430
Chastèl de Piron, anciana maison daus ducs de Borbon

Tièrn es una granda viala de cotelariá, per la quantitat de cotèls produts mas maitot per le saubre-faire irremplaçable qu'òm tròba dins 'questa viala.

Le sobriquet daus tiernés es "bistòrt/bistòrç" que podriá venir de "bestòrt/bestòrç" (dos còps tòrt) per causa de lhor trabalh dur de cotelariá. Lhors vesins dison d'ilhs :

  • Bistòrt! Cuol tòrt !
  • Chamba de pòrc !
  • Bòca mon cuol,
  • Sarem d'acòrd !

[biˈtɔ.tʃu.tɔ.ʃãbɔ.də.pwɔ.ˈbɔkɔ.mɔ̃.tʃu.saˈʁɛ̃.dɔˈkɔ]

Geografia

modificar

Tièrn es bastida sobre diferents nivèls de colèira que dominan la vau de Duròla. 'Queste denivelament que bailava la fòrça idromotritz que permetiá d'esmòler los cotèls.

Comunas limitròfas

modificar

Idrografia

modificar

La viala es traversada per Duròla que rejonh Dòra a l'oèst de la comuna.

Toponimia

modificar

Las atestacions ancianas son castrum Tigernum, castellum Tigernense au siecle VI, Tihernum en 1373, Tiernium en 1392[2].

Son nom ven dau gallés tigerno- ("senhor"), es a dire "viala dominatritz, capitala"[2]. Trobèm maitot la fòrma arcaïsanta Tigèrn[3].

Istòria

modificar

Edat Mejana

modificar
Article detalhat: Vescomtat de Tièrn.

Administracion

modificar
Lista daus cònses successius
Periòde Identitat Etiqueta Qualitat
2014 2020 Claude Nowotny PCF  
març 2001 2014 Thierry Deglon    
1977 2001 Maurice Adevah-Pœuf PS  
  1977      
Totas las donadas son pas encara conegudas.

Demografia

modificar
modificar « persona »
 v · d · m 
Evolucion demografica
Populacion comunala actuala (2013): 11308, totala: 11685
 

1793 1800 1806 1821 1831 1836 1841 1846 1851
11 970 9 981 - -

1856 1861 1866 1872 1876 1881 1886 1891 1896
- - - - 16 343 - - - -

1901 1906 1911 1921 1926 1931 1936 1946 1954
- - 17 437 - - - - - -

1962 1968 1975 1982 1990 1999 2006 2007 2008
16 369



Cercar
13 338
Cercar
12 196
12 045
12 446
2009 2010
11 531
11 932
11 250
11 645
Fonts
Base Cassini de l'EHESS (recercar) - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE
 
Evolucion de la populacion 1962-2008


Luòcs e monuments

modificar
 
Glèisa de Sent Genèst
  • Glèisa de Sent Genès : granda glèisa romanica vodada a 'queste sent martir de la region.

Personalitats liadas a la comuna

modificar

Veire tanben

modificar

Ligams intèrnes

modificar

Liams extèrnes

modificar

Nòtas e referéncias

modificar

Referéncias

modificar
  1. Jules Gilliéron, Atlas Linguistique de la France, 1902-1910, carta "noms patois des localités".
  2. 2,0 et 2,1 Ernèst Negre. Toponymie générale de la France: Formations préceltiques, celtiques, romanes, p. 125. 
  3. Forma emplegada per l'escrivan Tiène Codert. La forma Tigèrna emplegada per la gent de Tièrn apareis dins la revista tiernesa Parlem. Dins las autras regions d'Auvèrnhe s'emplega mai la forma Tièrn.