Lo nom d'Occitània ven del latin medieval Occitania. Lo mot apareguèt a la fin del sègle XIII  dins de tèxtes en latin: sa primièra atestacion coneguda data almens de 1290[2] e pus probable de 1271[3]. La primièra part del mot, Occ-, ven de l'occitan òc e de l'expression lenga d'òc, autre tèrme aparegut vèrs la meteissa epòca (e que Dante l'utilizèt en particular) per designar l'occitan segon lo sieu biais de dire de "òc" (per oposicion a la lenga de si qu'es l'italian e a la lenga d'oïl qu'es lo francés). La terminason -itània es probable una imitacion del vièlh nom [Aqu]itània. "Occitània" se podiá utilizar en particular per designar l'ensems de las possessions occitanofònas del rei de França, dins los tèxtes en latin administratiu.

Testament de Lancelot d'Orgemont, 1286. Primièr president del Parlament de Langue de Oc, fa son testament segon la costuma d'Occitània, mores patriæ occitanæ. Pr'aquò l'installacion d'un Parlament vertadièr a Tolosa en 1273 presidat per un cèrt Lancelot d'Orgemont es contestada[1]. L'original del document presentat çai-sus poiriá datar del sègle XV.

Las primièras atestacions de l'emplec d’Occitania dins d’autras lengas que lo latin datan de:

La primièra atestacion de l'emplec d’Occitanie (en francés) per Jean Pierre Camus data de 1644[9][10].

Description de l'Univers d'Allain Manesson-Mallet, 1683.

Conven de plaçar l'accent tonic sus la sillaba dins Occinia, çò que se nòta amb un accent grèu sus la à centrala. Es aquel lo nom autentic del país segon la nòrma classica, es una forma fixada tre 1935 dins la gramatica d'Alibèrt e confirmada per lo CLO. La rason es que lo nom latin d'origina, Occitania, tanben pòrta l'accent tonic sus ta e mai s'en latin se nòta pas l'accent (parièr, es lo cas de la terminason -inia d'Aquitània).

En nòrma mistralenca, s'emplega puslèu Óucitanìo, amb l'accent tonic sus ni, per influéncia del nom francés Occitanie.

Sinonims modificar

País d'Òc es un sinonim d'Occitània.

Nòtas e referéncias modificar

  1. RIGAUDIÈRE, Albert. Chapitre III. La royauté, le Parlement et le droit écrit aux alentours des années 1300 In : Penser et construire l’État dans la France du Moyen Âge (XIIIe-XVe siècle), 2003.
  2. LAFONT Robèrt (1986) "La nominacion indirècta dels païses", Revue des langues romanes nº2, tòme XC, pp. 161-171
  3. LODGE R. A. (1993) French, from dialect to standard, London / New York: Routledge, p. 96 — Citat dins: MULJAČIĆ Žarko (1997) “Perché i glottonimi linguaggio italiano, lingua italiana (e sim.) appaiono per indicare ‘oggetti’ reali e non soltanto auspicati molto più tardi di altri termini analoghi che si riferiscono a varie lingue gallo e ibero-romanze?”, Cuadernos de filología italiana 4: 253-264
  4. "Egli tutto pien d'ira Carlo attacò il fuoco, e spianò Narbona, Agate, Nemauso, e Biterra nobile Colonia de' Settumani, onde pare che hauesse tutta quella contrada il nome, che alhora si chiamava Settimania, & hora (come s'è gia detto) in uece di Gotticana, è chiamata Ocitania." Historia delle cose di Francia, raccolte fedelmente da Paolo Emilio da Verona, e recata hora a punto dalla Latina in questa nostra lingua Volgare, Venezia: Michele Tramezzino; 1515. Autra edicion en 1549: en linha (imatges 144-145) e tanben
  5. Annali dell'Ordine dei frati minori cappuccini
  6. "Tralascio qui Simone Monfortio, capo della crociata, chi mediante l'autorità del Legato Apostolico, restò vincitore d'Alby in Occitania...", in Bizzarie politiche. Over, raccolta, delle più notabili prattiche di Stato, nella Christianità. de Laurens Banck, Giovanni d'Archerio, alla Franechera, 1658 en linha
  7. Frantzösischer und anderer Nationen mit einlauffender Historien warhaffte Beschreibung: biß auff Henricum den Anderen ... in Neunthehen Bücher verfasset ... Sampt aller Königen Bildtnussen, Volum 2 p. 740
  8. "Los Moros obtenian la Ocitania inferior", [http://books.google.fr/books?id=3uxFAAAAcAAJ&pg=PA249&dq=ocitania&hl=fr&sa=X&ei=UCSMT6u6EcLq8QPP0Zy7CQ&redir_esc=y#v=onepage&q=ocitania&f=false Pedro Fernández del Pulgar, Teatro Clerical, Apostolico, Y Secular De Las Iglesias Catedrales De España, Nieto, 1680, p. 249
  9. "Arade, genti-homme de ceste Prouince Occitanie...", in Les récits historiques ou histoires divertissantes, entremeslées de plusieurs agreables rencontres & belles reparties. Par Iean-Pierre Camus, Evesque de Belley. A Paris, chez Gervais Clousier, au Palais, sur les degrez de la Saincte Chapelle. MDCXLIV en linha
  10. Jean Pierre Camus, Les récits historiques ou histoires divertissantes entremeslées de plusieurs agréables rencontres & belles réparties, Edicions Talvera, 2010, ISBN 979-1-09-069605-1