Lodes (Naut Léger)

una comuna francesa

Vilatge d'Occitània

Lodes[1] (Lodes en francés) es una comuna velaiosa, situada dins lo departament del Naut Léger e la region d'Auvèrnhe-Ròse-Aups, ancianament d'Auvèrnhe.

Lodes
Loudes
Descobridor o inventaire
Data de descobèrta
Contrari
Color
Simbòl de quantitat
Simbòl d'unitat
Proprietat de
Fondador
Compren
Data de debuta
Data de fin
Precedit per
Seguit per
Coordenadas
Lodes vist d'un planaire.
Armas
Geografia fisica
geolocalizacion
Coordenadas 45° 05′ 20″ N, 3° 44′ 58″ E
Superfícia 24,33 km²
Altituds
 · Maximala
 · Mejana
 · Minimala
 
1 042 m
840 m
759 m
Geografia politica
País Velai Armas de Velai Armas de Lengadòc Lengadòc
Estat Bandièra de França França
Region
84
Auvèrnhe Ròse Aups
Departament
43
Naut Léger Armas deu Departament de Naut Léger
Arrondiment
432
Lo Puèi de Velai
Canton
4312
Sant Pàulhan (chapluòc delh canton de Lodes davant 2015)
Intercom
244300018
CA delh Puèi de Velai
Cònsol Laurent Barbalat
(2020-2026)
Geografia umana
Populacion
Populacion totala
(2018)
925 ab.
Evolucion de la populacion
Evolucion de la populacion

943 ab.
Densitat 36,5 ab./km²
Autras informacions
Còde postal 43320
Còde INSEE 43124

Geografia

modificar

Comunas vesinas

modificar
 
Distanças e posicion relativa
  Lodes
 Chaspuzac
(2,3 km)
 Borne
(4,2 km)
 Sant Vidal
(4,6 km)
 Lissac
(5,1 km)

Perimètre del territòri

modificar

Toponimia

modificar

Las fòrmas ancianas son Lode vas 1087, Lodes en 1195, Loudde en 1383, Ecclesia de Lodesio en 1464, Loddes en 1497, Lodesius en 1519, Loude en 1585, Lodde en Vellay en 1608 [2].
Segon Dauzat, Lode(s) ven delh sufixe gallic -ate, inaccentuat, que s'ajusta a una racina escura [3].
Segon Joan Arçac, Lode(s) ven delh gallic lut-, « bolha, terren sanhós », mot qu'a donat l'occitan loda, amb un sufixe qu'es benleu lo sufixe gallic -ate. Lode(s) z-es en riba delh riu de Cereix [4], mas aquela localizacion z-es inexacta : Lode(s) tresplomba aquelh riu situat alh nòrd e un autre a l'èst e se tròba doncas fòra de tota sanha, sus un luòc eissujat.
Segon Xavier Delamarre, l'etime z-es louate, la proprietat de Louos (= Lovos), atestat, o eventualament de la Louā, nom d'aiga [5].

Civeyrac

modificar

Las fòrmas ancianas son Civeyrat en 1408, Sivayrat reyre Alvernhe en 1408, Mansus de Siveyraco, m. de Sciveyraco en 1453, Civeyrac en 1506, Civeirac en 1598 [6].
Segon Cassagne e Korsak, Civeyrac ven delh nom latin d'òme Sever(i)us, ambelh sufixe -acum [7]. La grafia es doncas Siveirac.

Las fòrmas ancianas son Prualhacs sive Pruyliacs en 1280, Prohalhac en 1345, Proalhac en 1385, Prolhiacum en 1408, Prolhacum en 1508 [8].
Segon Joan Arçac, l'etime de Pralhac, nom donat tanben en 1813, z-es *Probiliacum, delh nom latin d'òme *Probilius, derivat de Probus, ambelh sufixe -acum [9].

Mestrenac

modificar

Las fòrmas ancianas son Luqua de Mestrenac en 1342, Mestrenas en 1813. L'etime de Mestrenac seriá *Mestrinacum, delh nom latin d'òme *Mestrin(i)us, inferit de Mestrius , ambelh sufixe -acum [10].

Las fòrmas ancianas son Pozols en 1318, Locus de Posolz-Josserand en 1532, Pousolz-Jousserand en 1585, Pouzols-Jousseran alh secle XVIII (mapa de Cassini), Pouzols de Loudes en 1880[11].
Posòls, alh plural, ven delh latin puteolus, diminutiu de puteus, doncas « petit potz » [12].

L'Estrada

modificar

Lo nom, delh latin strata, significa « camin grand ». Seriá sus un compendium entre la Bolena e la Regordana [13], mas, s'es lo meime luòc, sembla tanben sus l'ancian camin Clarmont-Vivièrs.

Collanges

modificar

Representa alh plural lo latin colonica, demorat longtemps un apellatiu, « ostal de colon agrari, tèrra cultivada per un colon »[14].

Coblador

modificar

Lo nom es atestat en 1234, Coblador. L'occitan coble significa « parelh », mai que mai, en Velai, un ensemble de muòles menats per lo meime mulatèir. Ambelh sufixe -ador, -atoriu en latin, de valor locativa, l'ensemble pòt representar un eslevatge de muòles o un relai mulatèir sus l'estrada delh Puei a Fins[15] (avòra la RN 102).

Lanthenas

modificar

Lentenàs (?), atestat Lentenas en 1314, ven delh nom gallic Lentenus [Delamarre cita Lentinos] ambelh sufixe -ate [16].

Istòria

modificar

En 1789, Lodes, qu'èra la residéncia d'una de las dètz-e-ueit baroniás diocesanas de la província de Velai, dependiá de la subdelegacion e seneschauciá delh Puei de Velai. Sa gleisa parochala, diocèsi delh Puèi de Velai e archipreirat de Solanhac, èra delh vocable de Sant Alari; l'universitat Sant Maiòl presentava a la cura[2].

 
Armorial de Pèire e Ponç de Loudes
 
Armorial de la familha de Gòrça
 
Armorial de la familha de las Serpents
 
Armorial de la familha de Polinhac

Administracion

modificar
Lista deus cònsols successius
Periòde Identitat Etiqueta Qualitat
julhet de 2020 (2020) Laurent Barbalat PS  
octobre de 2006 2020 Jean-Claude Eyraud    
març de 2001 aost de 2006 René Cheucle   asseguraire
decembre de 1989 2001 Nicole Allary   contarotlaire delh Tresaur
març de 1989 decembre de 1989 Jean-Claude Eyraud   quadre bancari
1974 1989 Denis Robert   mètge
març de 1965 1974 Marcel Fillère   agricultor
1953 1965 Louis Astier   mestre cantonèir
  1953      
Totas las donadas non son pas encara conegudas.

Demografia

modificar
modificar « persona »
 v · d · m 
Evolucion demografica
Populacion comunala actuala (2013): 888, totala: 908
 

1793 1800 1806 1821 1831 1836 1841 1846 1851
1 168 800 1 226 1 357 1 346 1 423 1 325 1 397 1 399

1856 1861 1866 1872 1876 1881 1886 1891 1896
1 471 1 558 1 600 1 550 1 617 1 595 1 695 1 638 1 589

1901 1906 1911 1921 1926 1931 1936 1946 1954
1 640 1 685 1 622 1 398 1 274 1 229 1 188 1 071 986

1962 1968 1975 1982 1990 1999 2006 2007 2008
884
823
750
731
772
804
868
868
869
893
2009 2010
869
894
870
892
Fonts
Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE
 
Evolucion de la populacion 1962-2008


  • En 2018 la populacion èra de 925 abitants e la densitat èra de 38,02 ab/km².

Luòcs e monuments

modificar

Personalitats ligadas amb la comuna

modificar

Veire tanben

modificar

Ligams extèrnes

modificar
  1. Institut d'Estudis Occitans, Comission Toponimica Occitana, Luòcs, basa de donadas de toponimia occitana. Cèrca «Lodes (Naut Léger)».
  2. 2,0 et 2,1 Augustin Chassaing, Antoine Jacotin Dictionnaire Topographique... de la Haute-Loire, p. 159 https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k392965/f208.image
  3. Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 408, a Loddes
  4. Jean Arsac, Les noms de lieux en Velay, ed. des Cahiers de la Haute-Loire, 2023 (reedicion), p. 110
  5. Xavier Delamarre, Noms de lieux celtiques de l'Europe ancienne, ed. Errance, 2012, p. 182, 300, 354
  6. Augustin Chassaing, Antoine Jacotin Dictionnaire Topographique... de la Haute-Loire, p. 83 https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k392965/f132.image
  7. Jean-Marie Cassagne et Mariola Korsak, Les noms de lieux de la Haute-Loire : D'où vient le nom de mon village ?, Bordeaux, Editions Sud-Ouest, 2006, p. 79
  8. Augustin Chassaing, Antoine Jacotin Dictionnaire Topographique... de la Haute-Loire, p. 221 https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k392965/f270.image
  9. Jean Arsac, Les noms de lieux en Velay, ed. des Cahiers de la Haute-Loire, 2023 (reedicion), p. 159
  10. Jean Arsac, Les noms de lieux en Velay, ed. des Cahiers de la Haute-Loire, 2023 (reedicion), p. 155
  11. Augustin Chassaing, Antoine Jacotin Dictionnaire Topographique... de la Haute-Loire, p. 219 https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k392965/f268.image
  12. Jean Arsac, Les noms de lieux en Velay, ed. des Cahiers de la Haute-Loire, 2023 (reedicion), p. 174
  13. Jean Arsac, Les noms de lieux en Velay, ed. des Cahiers de la Haute-Loire, 2023 (reedicion), p. 356
  14. Jean Arsac, Les noms de lieux en Velay, ed. des Cahiers de la Haute-Loire, 2023 (reedicion), p. 192
  15. Jean Arsac, Les noms de lieux en Velay, ed. des Cahiers de la Haute-Loire, 2023 (reedicion), p. 404
  16. Jean Arsac, Les noms de lieux en Velay, ed. des Cahiers de la Haute-Loire, 2023 (reedicion), p. 118