Chamaleiras (Velai)

Pels articles omonims, vejatz Chamaleiras (omonimia).

Chamaleiras ^[1] (Chamalières en francés, oficialament Chamalières-sur-Loire dempuèi 1903) z-es una comuna occitana de Velai, situada dins lo departament del Naut Léger e la region d'Auvèrnhe Ròse Aups, ancianament d'Auvèrnhe.

Chamaleiras
Chamalières-sur-Loire

Vista generala de Chamaleiras.

Armas

Geografia fisica

Coordenadas

45° 12′ 07″ N, 3° 59′ 11″ E

Superfícia

13,4 km²

Altituds
· Maximala
· Mejana
· Minimala

984 m
520 m
495 m

Geografia politica

França

Vorèi

Jean-Julien Derail
(2008-2014)

Geografia umana

Populacion
Populacion totala
(2018)

490 ab.

Evolucion de la populacion

499 ab.

Densitat

36,94 ab./km²

Autras informacions

Còde postal

43800

Còde INSEE

43049

Geografia

Chamalieras es una municipalitat de mejana montanha.

Lo centre del borg s'estend sus una estrecha faissa plana en au ras de Léger, a 570m. d'altitud. Sus son territòri s'enauçan lo chuc de Barton (984m.) e lo mont Gerbison, que se partejan tanben amb Retornac e Meseras.

Comunas vesinas

Distanças e posicion relativa

Chamaleiras

Retornac (3,7 km)

Ròcha de Renier
(4,2 km)

Mézères
(5,3 km)

Solenhac sota Ròcha
(5,6 km)

Vorèi
(6,1 km)

Sant Julian lo Pinet
(6,9 km)

Rosières
(7,6 km)

Toponimia

De Camalieras (E. Negre).

Istòria

E mai qu'una preséncia gallo-romana siá atestada, l'istòria de Chamaleiras comença vertadièrament quora un priorat dedicat a la Verge es fondat sul luòc en l'an 674. Malgrat aiçò, fins al començament del sègle Xe, Chamaleiras èra pas encara qu'un modèst orador desservit per qualques sacerdòts se consagrant a la vida monastica. Après d'èsser estat l'objècte de persecucions de la part de l'avesque del Puèi, lo convent poguèt, sos l'episcopat de Gotescalc, se desvolopar en tota quietuda e, après que Dalmàs (o Dalmace) de Beaumont, qu'èra a l'encòp abat de l'abadiá de Sant-Chafre del Monastier e prior de Chamaleiras, l'aguèsse associat definitivament a son monastèi (vèrs 950), sa prosperitat e son domeni creissèron regularament.

Chuc de Barton.

La translacion, a l'iniciativa del meteis Dalmas de Beaumont, del còrs de Sant Geli, prés a Arles, e lo depaus d'un sant Clavèl censément informat de Constantinòple per Carlesmanhe faguèt d'aquel priorat, a l'Edat Mejana, un dels luòcs de devocion los mai illustres de Velai, que vegèt afluir de totas parts, non solament los pelegrins, mas tanben las liberalitats : lo priorat foguèt d'efièch abondantament dotat per las poderosas familhas nòblas de las contradas environantas, es a dire los Bèumont, que lo site del priorat n'èra estat abans lo fèu, los vescomtes de Polinhac, la Ròcha Renier, los Ròchabaron, los Montrevel, seguits per la pichona noblesa. Mercés a aqueles larguesas, las possessions del priorat debordèron del luòc d'origina e dels vilatges circonvesins, per s'estendre fins als costats de Sant Antelme, Viverols, Sant Bonet dau Chastèl, Roana, Givors e Argental. Cap a la fin del sègle XIen, lo covent comptava aital 27 fraires e assostava, al dintre de son encencha fortificada, 71 ostals. Es alavetz, a la fin del sègle XIen o al començament del XIIen, que foguèt decidit la bastison de la glèisa romanica de Sant Geli, que, levat lo campanal rebastit cap a 1900, es estat gardada a pauc près intacta fins al jorn de uèi. Al meteis temps que la glèisa romanica foguèron edificadas d'autras bastissas conventualas, que las parts romanicas que nos son pervengudas en l'estat son escassa per seguida de nombrosas transformacions mai que mai als sègles XII e XIIIen.

Lo priorat faguèt l'aquiscion de la glèisa de Sant Flor en l'an 1035, e jonhèt a sas possessions las glèisas de Sant Maurici de Ròcha e de Sant Pèire dau Champ e tanben a la de Rosièras (fin del sègle XIen). Entre la cinquantena de priors que se son succedits a Chamaleiras, cal senhalar particularament lo nom de Pèire III de Bèumont, réputé per las siás grandas vertus e son erudicion qu'entreprenguèt a partir de 1162 de consignar totes los actes interessant lo priorat dins lo preciós cartulari que s'es conservat fins al jorn de uèi.

Lo priorat de Chamaleiras demorèt dins l'obedéncia del monastèri de Sant Chafre fins en 1789, an de la supression del priorat.