Aiun

Aiun^[1] (Ahun en francés) es una comuna d'Occitània, en Lemosin, situada dins la Nauta Marcha; es administrada per lo departament de Cruesa e la region de Novela Aquitània, ancianament de Lemosin.

Aiun
Ahun

La glèisa de Sant Silvan d'Aiun.

Armas

Geografia fisica

Coordenadas

46° 05′ 14″ N, 2° 02′ 45″ E

Superfícia

33,74 km²

Altituds
· Maximala
· Mejana
· Minimala

564 m
460 m
331 m

Geografia politica

Lemosin

França

Garait

Aiun (chapluec, puei burèu centralizator)

Intercom
242300101

CC Cruesa Sud-Oèst

Cònsol

Patrick Pacaud
(2014-2020)

Geografia umana

Populacion
Populacion totala
(2018)

1 421 ab.

Evolucion de la populacion

1 623 ab.

Densitat

44,37 ab./km²

Autras informacions

Gentilici

aiunaud

Còde INSEE

23001

Segon Xavier Lansade, lo parlar de la comuna es l'auvernhat^[1].

Geografia

Aquesta seccion es voida, pas pro detalhada o incompleta. Vòstra ajuda es benvenguda !

Comunas vesinas

Distanças e posicion relativa

Aiun

Mostier d'Aiun (0,9 km)

La Vavetz
(3,7 km)

Chambareu
(4,4 km)

Sent Marçau lo Mont
(5,6 km)

Sent Pardós los Cars
(5,8 km)

Sos Parçac
(6,1 km)

Sent Alari la Plana
(6,8 km)

Franceschas
(7,6 km)

Cressac
(7,6 km)

Masèirac
(7,9 km)

Toponimia

Las atestacions ancianas son, per lhuec:

Aiun - Ecclesia… a vico Agiduno non longe sita en 997; Hospitale Agedunense cun suiz pertinenciis en 1164-1165; Petrus sacerdos d’Aii… Emeno de Agenduno au seglhe XII; Testes… Gaufridus proepositus d’Ahun en 1200; Factum… apud Aun in cellario Geraldi Philippi en 1201; G. Mosnet capellanus d’Au en 1201; Frater G. Moineth. sacerdos Eudunii prior en 1203; Factum est hoc apud Egudunium en 1204; G. Monet priore d’Aii en 1217; Attendes fidelitatem a burgensibus et hominibus nostris franche ville nostre de castro Agedunensi no… en 1268; Valo quod uxor mea racione dotis habet castrum Ageduni cum pertinenciis en 1270; Stephanus Bataille prior de Castro Agedun i, Rainaudus prepositus De Ageduno en 1285; Guillelmus de Corullis, domicellus custos sigilli nobilis comitis Marchie quo utitur in castellania… en 1296; De Ageduno en 1305-1312; Johannes Andree Clericus, custos sigilli domini castri et castellanie de Ageduno in manu domini regi… en 1311; Johannes Andree. in castellanie de Ageduno constitutus en 1312; Predicta mensura de Bornia Valet magis quod mensura de Ageduno en 1314; Jehan Andrio Clerc et garde du seel petit dud. Monsgr. establi es chastelanies d’Ahun et de Garait… en 1319; Les hommes dou bourc de Aün nous ont signifié en 1319; Le seel du roy nostre seigneur duquel en use ou chastellenie de Hun, d’Anbucon et de Pheletinh… en 1324; In castellania Ageduni Constituti en 1329; Parrochia Agedunensis en 1340; La Franchese de ladite ville d’Ahun.… fait en l’assise d’Ahun en 1349; Perrot Nermant, escuyer, chastellain de Hun en 1350; Pro ecclesia de Ageduno indecimabili collata Stephano Normanni solvit… X florens en 1352; In castellaniis de Ajeduno et de Albuconi… en 1355; Prior castri Ageduni au seglhe XIV; Donné à Hun souz noz seaulz en 1379; Jehan de Chambareau… chastellain d’Ahun en 1399; Jehan Nepveu du bourc de Haü en la Marche sergent… en 1402; Coram senescallo de Marchia… in sexe sua de Ahuno en 1404; Parrochia castri Ageduni en 1405; Assises de la Sen(eschau)cie de la Marche tenues à Hun… en 1427; Licet dominus de Borna ipsum locum de Borna… ad causam dicti loci Egeduni teneret en 1435; Bartholomy Bonny licentié en loys, chastellain d’Ahun en 1440; Baylivia Ageduni en 1447; In sua sede de Hahano… in sua sede Ageduni en 1453; In Manibus capitanei Ageduni et de Chenesailles en 1474; Joh. de Bors castellanum dicti loci de Ageduno en 1474; Pierre Odier prévost en la chastellenie d’Ahu pour le comte de la Marche en 1487; Jehan Richon, licencié en lois, chastellain des chastellenies de Chénérailles et Ahun en 1492; Me Gilles Cusinet le jeune, Jehan Moreau aisné, Jehan Perrin et Jehan Lamy consuls d’Ahun en 1545; Paroisse d’Haum en 1623; Gilbert Taquenet, écuyer, prêtre reconnu pour prieur de St Silvain d’Ahun en 1658; Ahun en 1844; Ahun et Ahun-les-Mines en 1902^[2].
1. Segon Dauzat e Rostaing, Aiun deriva d'un nom d'òme gallés Agedo- e dau gallés dunum, "fortalesa". Se l'etimologia èra justa, l'atestacion dau segle IV, Acitodunum ^[3], de la Taula de Peutinger, seriá donc una faussa regression. En realitat, Delamarre, qu'escriu 50 ans après Dauzat, pensa que lo mot rare acito- deviá existir en gallés au sens de « plana, champ » e qu'es un nom diferent de agedo-, « chara » ^[4]; l'explicacion per agedo- seriá donc faussa.
Chau se demandar perqué Dauzat, que dispausava d'una fòrma escrita, Acitodunum, aguet besonh d'un *Agedodun(um) qu'èra pas atestat en degun luòc. Aquò's que Acitodunum correspondiá per eu a ren de coneissut dins las Gàllias. Chaliá cercar quauqua res mai, que l'atestacion Vico Agiduno, de 997 ^[5], permetiá de devinar.
Acitodun(um) pòt pas derivar de *Agedodun(um), segon las règlas d'evolucion fonetica dau latin vulgar e de las lengas romanicas en region de substrat celtic. Seriá pusleu lo contrari, *Agedodun(um), poiriá quasi derivar de Acitodun(um). Acitodun(um) seriá per Dauzat una reconstruccion culta a partir de la fòrma, sentida coma vulgara, d'*Agedodun(um). Dins un contèxte de sonorizacion de las oclusivas sordas dau latin classic e dau remplaçament de las distincions vocalicas de quantitat per de las distincions de timbre o de dubridura, -g de Agedo- èra comprés coma la sonorizacion d'un -c- imaginari, -d- coma la sonorizacion d'un -t- supausat, e la vocala -e- coma l'evolucion d'un -i- breu. Lo supausat Acitodunum testimoniariá donc, mai o mens, de l'evolucion dau latin vulgar a l'epòca (aquò impòrta gaire que -ci- auriá pas poscut donar -ge-, mas -tse-). En realitat, lo nom au sègle IV, puslèu plan conservat, o dont se gardava la memòria, deviá èsser quauqua ren coma *Agedoduno se l'ipotèsi de Dauzat èra justa, çò qu'es pas.
Aura, perqué Dauzat a supausat que la fòrma Acitodunum èra dau segle IV, 'laidonc que los noms de la Taula de Peutinger pòdon anar dau segle I au segle III, e benleu IV ? Aquò's que la sonorizacion de las oclusivas sordas dau latin es pas anteriora, dins lo domeni dau futur gallo-romanic o dau futur occitano-romanic, au segle IV, limit extreme ^[6].
2. Los Féniés interprètan pas la prumiera partida dau nom coma un nom de persona, mas coma lo mot gallés *agido, « chara », o de preferéncia coma una raiç oronimica *ag-, e datan dau segle III l'atestacion Acitodunum^[5].
3. La comparason de la fòrma occitana Aiun e de l'atestacion de 1200, Ahun ^[5] (grafia conservada en francés), que representa una prononciacion anciana, ente -h- marcava un iatus (*Aün), mòstra qu'aqueu iatus fuguèt evitat gràcias a un -iòd- entre las doás vocalas.

Istòria

Aquesta seccion es voida, pas pro detalhada o incompleta. Vòstra ajuda es benvenguda !

Administracion

Lista daus maires

Lista daus maires successius
Periòde		Identitat	Etiqueta	Qualitat
2008	2020	Patrick Pacaud	LR	agricultor
març 2001	2008	Colette Lauvergne
març 1989	2001	Christianne Chaubier
març 1977	1989	Pierre Lamiraud
març 1971	1977	Camille Aumasson
octobre 1947	1971	Marcel Arnaud
	1947
Totas las donadas non son pas encara conegudas.