Quiòto
Quiòto (en japonés : 京都市, Kyōto-shi?, literalament "la vila capitala") es la capitala de la prefectura de Quiòto, al Japon. Dins lo passat èra la capitala de l'Empèri japonés. Segon donadas de 2008, Quiòtò a una populacion de 1 464 890 abitants, amb una densitat de 1 770 ab./km². L'airal municipala ocupa 827,8 km².
|
Quiòto
京都市 | |||||
|---|---|---|---|---|---|
 | |||||
| |||||
| |||||
| Geografia fisica | |||||
| Coordenadas | 35° 00′ 42″ N, 135° 46′ 05″ E | ||||
| Superfícia | 827,8 km² | ||||
| Geografia politica | |||||
 | |||||
| País | Japon | ||||
| Region | Kansai | ||||
| Prefectura | Quiòto | ||||
| Cònsol màger | Daisaku Kadokawa | ||||
| Geografia umana | |||||
| Populacion (octobre 2020) |
1 464 890 ab. | ||||
| Densitat | 1 770 ab./km² | ||||
| Autras informacions | |||||
| Còde postal | 600-0000–616-9999 e 520-0461–520-0465 | ||||
| Còde postal | 〒604-8571 | ||||
| «[www.city.kyoto.lg.jp/ www.city.kyoto.lg.jp]». | |||||
Istòria
modificar 
Quiòto o Heian Kyō foguèt la capitala del Japon de 794 al desplaçament del govèrn a Tòquio en 1868, al moment de la restauracion Meiji. La vila, environada de montanhas, es situada a la region de Kansai, districte de Kinki, dins la partida centreoccidentala de l'illa de Honshu.
E mai se las pròvas arqueologicas situan la primièra installacion umana dins las illas japonesas aperaquí en 10.000 AbC, l'airal de Quiòto foguèt pas poblat fins al sègle VII pel clan Hata de Corèa. Pendent lo sègle VIII, a causa del poder qu'avián los clèrgues bodistas en los afars del govèrn imperial, l'emperaire decidiguèt de transportar la capitala dins una region alunhada de l'influéncia bodista.
Après que Edo foguèsse reanomenada Tòquio (東京, capital de l'èst), Quiòto foguèt conegut pendent un temps coma Saiquio (西京, capital de l'oèst).
Mercés son grand patrimòni cultural, Quiòto foguèt pas bombardada pendent la Segonda Guèrra Mondiala. D'aqueste biais la vila poguèt salvar los mai de 1.600 temples bodistas, los 400 santuaris chintoistas e de diferents palais e de jardins, e foguèt una de las vilas mai plan preservadas de tot lo Japon.
Ara, es l'unica granda vila japonesa que conserva encara fòrça bastits d'abans guèrra, e mai se la modernizacion implica la demolicion progressiva de bastits de la Quiòto tradicionala, coma las machiya, que son remplaçats per d'autras amb de nòus estils arquitectonics, coma lo polemic complèxe de la nòva estacion de trens (Kyoto Eki).
En 2002 Quiòto foguèt conegut mondialment que foguèt lo sèti de la redaccion del tractat sul cambiament climatic mai important fins alara, lo nomenat Protocòl de Quiòto.
Division administrativa
modificarQuiòto es dividida en onze quartièrs o districtes (ku en japonés):
| Nom | Japonés | Superfícia (Km²) | Populacion (2015) | Creacion |
|---|---|---|---|---|
| Kamigyō-ku | 上京区 | 7'11 | 85.113 | 1879 (quartièr original) |
| Shimogyō-ku | 下京区 | 6'82 | 82.668 | 1879 (quartièr original) |
| Higashiyama-ku | 東山区 | 7'46 | 39.044 | 1921 (separat de Kamigyō) |
| Nakagyō-ku | 中京区 | 7'38 | 109.341 | 1929 (separat de Kamigyō e Shimogyō) |
| Sakyō-ku | 左京区 | 246'88 | 168.266 | 1921 (separat de Kamigyō) |
| Fushimi-ku | 伏見区 | 61'62 | 280.655 | 1931 (incorporacion d'autras municipalitats) |
| Ukyō-ku | 右京区 | 291'95 | 204.262 | 1931 (incorporacion d'autras municipalitats) |
| Kita-ku | 北区 | 94'92 | 119.474 | 1955 (separat de Kamigyō) |
| Minami-ku | 南区 | 15'78 | 99.927 | 1955 (separat de Shimogyō) |
| Nishikyō-ku | 西京区 | 59'20 | 150.962 | 1976 (separat de Ukyō) |
| Yamashina-ku | 山科区 | 28'78 | 135.471 | 1976 (separat de Higashiyama) |
Cultura
modificar
Quiòto es coneguda per sa deliciosa cosina locala. Al contrari de la region volcanica de Kanto, la tèrra es rica e aiçò permet de cultivar una bona varietat de vegetals; mai, los diferents corses d'aiga provesisson bonas condicions per la pesca.
Dins la vila de Quiòto i a unes dels temples e santuaris mai celèbres del Japon coma:
- Kiyomizu-dera, Un magnific temple de fusta
- Kinkaku-ji, o Ostalet Daurat
- Ginkaku-ji, o Ostalet Platejat
- Heian Jingu, un santuari chintoista bastit en onor a la familha imperiala (1895)
- Ryoan-ji, celèbre per lo son jardin de pèiras
- Yasaka Jinja a Gion.
Unes d'eles fan partida dels Monuments istorics de l'anciana Quiòto, classificats coma Patrimòni de l'Umanitat per l'UNESCO. En total, 14 dels 17 monuments que forman aquel ensems son a Quiòto:
- Los santuaris sintoistes de Kamigamo-jinja e Shimo-gamo-jinja
- Los temples bodistas de Tō-ji, Kiyomizu-dera, Daigo-ji, Ninna-ji, Saiho-ji, Tenryu-ji, Kinkaku-ji, Jisho-ji, Ginkaku-ji, Ryōan-ji, Honganji e Kozan-ji.
- Lo castèl de Nijō-jō.
Dins lo tèrme municipal, se destacan d'autras zònas, coma l'airal conegut coma Arashiyama, celèbre per las pintorescs païsatge del riu Hoso e de mont Atago; l'airal de Gion, un ancian quartièr de divertiment ont se situa un dels principals districtes de geishas; la carrièra Pontocho; e lo riu Kamo.
Las gents de Quiòto parlan un dialècte japonés conegut coma kyoto-ben, una version leugièrament arcaica del kansai-ben. Un exemple de kyoto-ben es lo mot utilizat per dire "mercés": ooki ni (arigatō en japonés estandard).
Transpòrts
modificar
L'aeropòrt de Kansai, al sud de la provincia d'Osaka, es situat a 72 minutas de Quiòto amb tren (lo Haruka Express). Los centres de Quiòto e Osaka son connectats a mens d'una ora per quatre linhas de tren (JR, Hankyu, Keihan e Kintetsu). Dempuèi Tòquio, lo viatge dura un pauc mai de doas oras dins lo Shinkansen, lo tren de nauta velocitat.
Las rets de mètro e autobús cobrisson los besonhs de la populacion. L'espandiment de la vila fa malaisida visitar la màger part dels ponches toristics a pè. Los autobuses urbans còstan 220 yens lo viatge; la manièra mai rendabla de viatjar per la vila es crompar un tiquet d'un jorn de validitat sens limit de viatges e qu'a un còst de 500 yens.
Festivals
modificar
A Quiòto se debanan de diferents festivals, los mai destacats son:
- Aoi Matsuri - 15 de mai
- Gion Matsuri - En Junh julhet
- Gozan Okuribi - 16 d'agost
- Jidai Matsuri - 22 d'octòbre.
Personatges illustres
modificar- Tawaraya Sōtatsu, pintor.
- Mutsuhito (1852-1912), 122n emperaire del Japon.
- Haruki Murakami (1949-), escrivan
- Kimiko Dati (1970-), jogaire de tenis.
- Tetsuji Hiratsuka (1971-), jogaire de golf.
.svg){kind=small}
