Premiera Guèrra Sinojaponesa
|
Premiera Guèrra Sinojaponesa
| |
|---|---|
 | |
| Informacions generalas | |
| Data | 1èr d'aost de 1894 - 17 d'abriu de 1895 |
| Luòc | Corèa, Manchoria, Formosa e Mar Jauna |
| Eissida | Victòria japonesa |
| Belligerants | |
 Japon
|
.svg){kind=small} China
|
| Fòrças en preséncia | |
| 240 000 òmes | 630 000 òmes |
| Pèrdas | |
| 17 000 tuats[1] | 35 000 tuats e bleçats |
| Batalhas | |
| Pungdo – Seonghwan – Pyongyang – Yalu – Jiuliancheng – Lüshunku – Pòrt-Arthur – Weihaiwei – Yingku – Pescadores | |
La Premiera Guèrra Sinojaponesa (tanben dicha Guèrra de Jiawu[2], Guèrra Japon-Qing[3] ò Guèrra Qing-Japon[4]) es una guèrra que se debanèt dau 1èr d'aost de 1894 au 17 d'abriu de 1895. Opausèt China e Japon a prepaus dau contraròtle de Corèa. S'acabèt per una victòria nipona que permetèt a Tòquio d'annexar tota la region cobejada.
Causas
modificarLa guèrra es liada a un antagonisme ancian entre lei dos belligerants en causa de sa posicion estrategica tant per lei Chinés que per lei Japonés. Ansin, una tiera de conflictes saunós leis avián ja opausat dins la peninsula a la fin dau sègle XVI. Avián permés a China de vassalizar Corèa e d'i establir son influéncia. Pasmens, dins lo corrent deis ans 1860-1870, la Restauracion Meiji entraïnèt l'adopcion de la sciéncia e de la pensada occidentala en Japon. En particular, l'archipèla s'industrializèt entraïnant l'aparicion d'un movement imperialista desirós d'estendre lo territòri nipon per contentar lei besonhs de matèrias premieras dau país ò, pus simplament, per de rasons de prestigi dins una Asia Orientala menaçada per l'arribada dei poissanças colonialas.
Aquel expansionisme japonés novèu suscitèt de tensions amb China tre 1870. Quatre ans pus tard, lei Japonés ataquèron Formosa mai foguèron decimats per lei malautiás e obligats de se retirar. Après aquela revirada, lei tensions se concentrèron en Corèa. En 1884, lei Japonés assaièron d'organizar un còp d'estat mai la reaccion dei Qing permetèt de restablir rapidament la senhoriá chinesa. Un an pus tard, per amaisar lei tensions, lei dos empèris signèron la convencion de Tientsin. Lo tèxte prevesiá l'enebiment de mandar de tropas dins la peninsula sensa informar prealablament l'autra partida.
Dins aquò, Japon esplechèt tornarmai de trèbols intèrnes per assaiar d'intervenir en Corèa en 1894. D'efiech, una rebellion necessitèt lo mandadís de tropas chinesas a la demanda dau govèrn corean. Pequin informèt Tòquio de la situacion mai lei Japonés aprofichèron lei dificultats chinesas per mandar un còrs expedicionari e negociar una evolucion de l'estatut de la peninsula. Maugrat una temptativa de mediacion britanica, lei soudats japonés intrèron dins Seol lo 23 de julhet de 1894. I installèron un govèrn projaponés que denoncièt lei tractats sinocoreans e autorizèt lei Japonés d'expulsar totei lei Chinés demorant en Corèa. En consequéncia, lo 1èr d'aost, l'Empèri Qing declarèt la guèrra a l'Empèri de Japon.
Debanament
modificar.jpg){kind=spacer}
Lei combats comencèron tre lo 29 de julhet de 1894 amb de combats entre lei dos empèris dins la region de Seonghwan. Mens importanta que l'armada chinesa (240 000 òmes còntra 630 000), l'armada japonesa dispausava d'equipaments relativament modèrnes a respècte de son adversari. Esitèt donc pas de prendre l'iniciativa dei combats e lo 17 de setembre de 1894, una importanta flòta chinesa foguèt destrucha a la batalha de Yalu. Lei Chinés i perdiguèron cinc naviris e deguèron laissar lo contraròtle de la mar ai Japonés.
Lei combats terrèstres foguèron tanben a l'avantatge de Japon qu'avancèt pauc a pauc vèrs lo nòrd de la peninsula. Tre octòbre de 1894, sei tropas passèron lo riu Yalu e intrèron en Manchoria. Lo 21 de novembre, prenguèron Port-Arthur onte tuèron plusors miliers de presoniers e d'abitants dins un chaple que prefigura lei tuariás de la Segonda Guèrra Mondiala. Puei, ganhèron lei batalhas de Weihaiwei (20 de genier - 12 de febrier de 1895) dins la peninsula de Shandong e de Yingku (5 de març de 1895). Aquò li permetiá de menaçar lo nòrd de China e entraïnèt la fin de la guèrra amb la reconeissença de sa desfacha per leis autoritats chinesas.
Consequéncias
modificar
Lo conflicte foguèt acabat amb la signatura dau tractat de Shimonoseki lo 17 d'abriu de 1895. Totalament batuda, China reconoguèt l'independéncia de Corèa que passèt en realitat sota contraròtle japonés. Abandonèt tanben ai venceires la peninsula de Liaodong, Formosa e leis Illas Pescadores. Acceptèt enfin de pagar d'indemnitats de guèrra de 740 milions de yuans e de durbir 7 pòrts ai marchands nipons. Dins aquò, après una intervencion russa, alemanda e francesa, Japon laissèt la peninsula de Liaodong ai Chinés en cambi d'una indemnitat suplementària de 450 milions de yuans.
En despiech d'aqueu sostèn diplomatic, l'eissida dau conflicte foguèt catastrofic per China. Pasmens, aquò entraïnèt una reaccion d'una partida de l'elèit dau país que comencèt de modernizar leis institucions e leis infrastructuras. Ansin, se China demorèt encara lòngtemps desavantatjada dins sei relacions amb lei poissanças imperialistas, capitèt pauc a pauc de desvolopar certanei sectors de son economia. Aquò li permetèt de gardar son independéncia.
Per Japon, lo bilanç de la guèrra èra largament positiu amb la constitucion d'un empèri coloniau que li permetèt d'èsser reconegut coma una poissança regionala de premiera importància en Asia. Pasmens, seis ambicions imperialas èran desenant dirèctament en contact amb aquelei de plusors estats europèus. En particular, de tensions importantas apareguèron amb Russia que menenèron a la guèrra de 1904-1905.
Liames intèrnes
modificarBibliografia
modificarNòtas e referéncias
modificar- ↑ Pasmens, au contrari dei pèrdas chinesas, la màger part dei pèrdas japonesas (aperaquí 12 000 òmes) foguèron causadas per de malautiás.
- ↑ Aqueu tèrme predomina en China. « Jiawu » i es lo nom de l'annada 1894.
- ↑ Aquela apelacion se tròba principalament en Japon.
- ↑ Aqueu nom es lo tèrme pus utilizat en Corèa per descriure aqueu conflicte.