Wikipèdia

Parsis

Los Parsis o Parses (de Pārashika, pòble de Pèrsa, actu&l Iran ; gujarātī : પારસી) son los adèptes del parsisme, confession derivada del zoroastrisme. Constituisson una de las doas comunautats zoroastriana (l'autra es aquesta dels Iranis) avent quitat lo mond iranian per s'installar subretot en Índia.

Après la conquista de la Pèrsa, una partida de la populacion Parsi fugiguèt cap a l'Èst e s'instala en Índia.

Los Parsis s'establiguèron d’en primièr Dins lo Sind e dins lo Saurāshtra, al Gujarat. Recebon al començament del sègle VIII la proteccion del rei Jadi Rana[1], que regnava suls Estats de Thana près de l'actuala Mumbai (Bombai). Tot coma las comunautats josièvas installadas en Índia, los Parsis podèron practicar lor culte zoroastrian liurament e sens constrencha.

Participan fòrça plan a la vida economica, subretot a la formacion de la vila de Bombai, ont ocupavan una plaça importanta dins l'administracion e la cultura.

Los Parsis venèran lo fuòc (simbòl de la Lutz divina, veire « zoroastrisme ») e ne practican pas la cremacion, coma los indós, per lo solhar pas. Tanben per solhar pas lo sol, los còrs son pas inumats mas expausats dins las torres del silenci o dakhmā de biais a èsser descarnats pels voltors.

Istòria

modificar

Arribada al Sindh e al Gujarat

modificar

Segon lo Qissa-i Sanjan, poèma epic contant l'exòde en Índia dels parsis zoroastrians, redigit mai de sièis sègles après l’eveniment, lo primièr grop d'emigrants venián del Grand Khorassan[2]. Aquesta region istorica s'espandissiá sul nòrd-èst de l'Iran actual, l'èst de l'Afganistan, l'oèst del Paquistan e tanben una partida del Tatgiquistan, del Turcmenistan e de l'Ozbequistan. Arribats al Gujarat, los immigrants obtengèron del sobeiran local Jadi Rana la permission d'i demorar a condicion que n’adoptèsson la lenga (lo Gujarati), que lors femnas se vestiguèsson del sari, vestit tradicional de la region, e que acceptèsson a portar d’armas. Los refugiats acceptèron aquestas conditions e fondèron la colònia de Sanjan, que nommèron atal segon lor vila ainsi d'origina, Sanjan, près de Merv, dins l'actual Turcmenistan[2]. Un segon grop d'immigrants venguts del Grand Khorassan arribèt cinc ans mai tard, portant amb el avec lui d’aisinas regiosas (l'alat). En Mai d’aquestes pòbles dels monts monts primièrs nomenats Khorasanis o Kohistanis, un autre grop al mens sembla èsser vengut per via terrèstra dempuèi Sari (Iran)[3].

Se lo grop de Sanjan es reputat èsser lo primièr a s’èsser establit dins la region, la data precisa de son arribada es distutida. Totas las conjecturas son eissida del Qissa, que demora vaga e quitament a vegada même cronologicament contradictòiri. Tres datas possiblas – 936, 765 e 716 – foguèron prepausadas per l’arribada dels parsis en Índia e la controvèrsia al subjècte èra viva d’entre los quita parsis[4].


Segur que los zoroastrians de Sanjan èran pas les primièrs zoroastrians a s’èsser installats Dins lo soscontinent indian. LoSindh, limitròf del Balochistan, a la periferia orientala del mond iranian, aviá tanben estat jos l'administracion costièra de l'empèri sassanida (226-651). Quitament après la pèrda del Sindh, los Iranians contunhèron a jogar un ròtle màger dins los ligams comercials entre l'èst e l'oèst. L'istoriograf arab Al-Mas'ûdî (sègle IX) menciona de zoroastrians amb lor temples del fuòc a al-Hind e al-Sindh[5]. Mai, los pòrts del Gujarat èran sus las rotas maritimas que venián completar la rota de la seda e existissiá d'intenses escambis comercials entre las doas regions. Los contactes entre los Iranians e los Indians venon d’abans la nòstra èra e los Purana tot coma loMahabharata utilizan lo tèrme Parasika per designar los pòbles establits a l'oèst de l'Indus[6].

Las legendas dels parsis contan la migracion dels aujòls cap a l’Índia descrivent ancêtres vers l'Inde dépeignent des cortègis de refugiats fugissent lors vilatges assetjats per escapar a las novèlas règlas impausadas pels conquerents musulmans e gardar lor fe ancestrala[7]. Pasmens, alara qu’es segur que de parsis son venguts s’establir lo long de la còsta occidentala del soscontinent indian après la conquista de l'Iran pels Arabs, es pas gaire provat qu’aquestas migracions ajan estat provocadas per una persecucion religiosa contra los zoroastrians. Segon la tradicion del Qissa, qui suggerís lo sègle VIII coma periòde de las primièras partenças, se pòt supausar qu’aquestas migracions comencèron alara que lo zoroastrisme èra encara la religion predominanta en Iran e que de factors economics faguèron la decision d'emigrar[6]. Mai que, coma lo fa comprene lo Qissa, los primièrs parsis venián del nòrd-èst (donc d'Asia centrala) e dependavan fins alara del comerci passant per la rota de la seda[8].

Los primièrs temps

modificar

Lo Qissa conta pas los eveniments se debanant après lo fondacion de Sanjan e se limita a mencionar en brèu que se faguèt brutlar a Sanjan lo « Fuòc de la Victòria » (persan  : Atash Bahram), que se transferèt enseguida a Navsari. Los sègles seguents foguèron plens de rigor pels parsis, fins a que lo zoroastrianisme se calhèt en Índia e s’assegurèt pels seus aderants unes mejans de viure dins aquestes país novèl[9].

Dos sègles après lor debarcament, los parsis comencèron a s’installar dins d’autras partidas del Gujarat, alara veguèt malaisit de definir las limitas de definir las limitas sacerdotalas[10]Aquestes problèmas foguèron resolguts vèrs 1290 per la division del Gujarat en cinc panthaks (districtes), cadun essent plaçat jos la jurisdiccion d’una familha de prèires e des descendents. La jurisdiccion aplicabla a l’Atash Bahram contunhava a far l’objècte de disputas, lo fuòc foguèt transferit en 1742 a Udvada, ont la jurisdiccion es ara pertejada per rotacion entre las cinc familhas responsablas dels panthaks.

Unas inscripcions trobadas dins las balmas de Kanheri, près de Bombai, fan supausar qu’al mens fins al començament de sègle IX, lo pèrse mejan èra encara la lenga literària dels prèires zoroastrians. Mas, levat lo Qissa e las inscriptions de Kanheri, se va pas mencion de l’existéncia dels parsis abans los sègles XII e XIII, ont de transcripcions e de traduccions en sanskrit de l'Avesta foguèron fòrça plan realizadas e comentadas[11].

Del sègle XIII a la fin de XVI, los prèires dels zoroastrians del Gujarat envièron al total 22 demandas d'assisténcia a lor coreligionaris en Iran, benlèu que consideravan que los zoroastrians d'Iran èran informats melhor qu’eles en matèria religiosa e de devián aver gardat los usatges ancestrals[12]. Aquestas questions e lors responsas – meninosament servadas per la comunautat jol nom de rivayat (epistòlas) – s’espandisson sus un periòde anant de 1478 a 1766 e tractan de subjèctes religioses e socials.

Pasmens, las condicions precàrias ont vivián los parsis los plaçavan dins l'impossibilitat de contunhar lor zèl proselitic d'antan. La paur instinctiva d'una desintegracion e d'una absorpcion dins las vastas multitudas a l’entorn provocavan per eles un esperit d’exclusivitat e un fòrt desir de gardar las caracteristicas racialas e los trachs particularsde lor comunautat. Vivent dins una atmosfèra banhada dins lo sistèma indó de las castas cercavan la seguretat s’embarrant dins de tèrmes socials regdes[13]. Pasmens, a un moment donat, los zoroastrians prenguèron consciéncia que l’estratificacion sociala que veniá de tradicion, a causa de la talha reducha de lor comunautat, èra pas pus adaptada e l'abandonèron levat al subjècte del sacerdoci eriditari (nomenat asronih dans l'Iran sassanid). Los autres estats – (r)atheshtarih (aristocracia, soldats e foncionaris), vastaryoshih (païsans e pastres), hutokshih (artesans e obrièrs) – essent amassat dins una sola classa uèi designada pel tèrme behdini (adèptes del daena, considerat coma la « bona religion »).

Aqueste cambiament provoquèt de consequéncias prigondas. Primièra, espandissiá lo fons gentic comun, alara que los maridatges èran plan fòrça rares d’una classa a l’autra (mas demora lo problèma per la familhas de prèires finns ara). Mai, suprimava las frontièras al nivèl dels emplecs, çò qu’agradava plan, als sègles XVIII e XIX, las autoritats colonialas anglesas pels parsis, qu’èran cansats de las complicacions del sistèma indian de las castas en Índia.

L'èra de las escasenças

modificar

Pel tractat comercial conclutz al començament del sègle XVII entre l'emperaire mogòl Jahângîr e lo sobeiran britanic Jaume VI e Ièr, la Companhiá britanica de las Índias orientalas obtenguèt de drechs exclusius e d’establiment a Surate e dins d'autras regions.

Fòrça parsis que vivián fins alara dins de comunautats agràrias del Gujarat anèron s'installar dins las coloònias britannicas per prene los emplecs novèls ofèrts. En 1668, la Companhiá britanica de las Índias orientalas arrendèt de Carles II d'Anglatèrra las Set illas de Bombai, Estimant que lo pòrt prigond se trapant sus la còsta èst de las illas anava fòrça plan per s’installar sul soscontinent, la companhiá transferiguèt son sèti de Surate cap a aquesta novèla colònia. Los parsis la seguèrone comencèron lèu a ocupar de pòstesde fisança de l’administracion e de las òbras publicas[14],[15].

Alara que l'instrucion èran fins alara lo privilègi dels prèires e de lors familhas, las escòlas britanicas de l'índia permetavan als joves parsis d'aprene a legir e escriure, mas tanben d'aquerir un educacion al sens mai larg e de venir mai familier amb l’establiment britanic. Aquestasaptituds èran d'un fòrça granda utilitat pels parsis que lor permetavan de s'assimilar als britanics, çó que capitèron de biais mai aviat e eficaç que quine siá autra comunautat d'Asia del Sud[16]. Alara que los britanics consideravan los autres Indians coma passius, ignorants, irracionals, exteriorament docils, mas interiorament sornaruts e perfids[17], los parsis èran reputats aver los trachs que las autoritats colonialas tendavan a s'atribuir d’espereles.

Un d’eles, Rustom Maneck, aviá benlèu ja amassat una fortuna considerabla jos los olandeses e los portugueses que foguèt nomenat en 1702 premièr cortièr de la Companhiá britanica de las Índias orientalas e a sa a la mitat de sègle XVIII, e en seguida los ostals de cortatge de la Presidéncia de Bombai èran gaireben totas dins las mals de parsis. [14],[18].

Per sa generositat, Maneck ajudèt a realizar l’infrastructura que cal per que los parsis poguèsson s’installar a Bombai e far de la vila lo primièr centre demorança dels parsis dins las annadas 1720[19].

 
"Parsis de Bombai", gravadura sus fusta, vèrs 1878

En 1728, l’ainat de Rustom, Naoroz (Mai tard nomenat Naorojee), fondèt lo Panchayat parsi de Bombai per assistir los parsis arribats de nòu sul plan religiós, social, juridic e financièr. La familha Maneck Seth consacrèt fòrça temps, d'energia e de fonts finencièra per sosténer la comunautat parsia e lo Panchayat venguèt, a la mitat del sègle XVIII lo mejan conegut, pels parsis, de provesir las exigéncias de la vida urbana e reglar los afars de la comunautat[20]. Pasmens, lo Panchayat foguèt atacat en 1838 per nepotisme e irregularitats. En 1855, lo Bombay Times notèt que lo Panchayat èra totalament desprovesit d'autoritat morala e legala per far aplicar sos estatuts e passèt d’èsser considerat coma represetatiu de la comunautat[21] [22].

Mas d'autras institucions apareguèron per remplaçar lo Panchayat. Al la mitat del sègle XIX, los parsis èran plan conscients del problèma demografic e vesián dins l’educacion una solucion possibla. En 1842, Jamsetjee Jejeebhoy realizèt lo Fons parsi de benfasença (Parsi Benevolent Fund) per melhorar per l’educacion dels parsis apaurits vivent encora a Surate e a l’entorn[23]. Estimulats per aquesta melhoracion de l’educacion e una fòrta coesion sociala, los parsis prenguèron melhor consciéncia de lor especificitat. En 1854, Dinshaw Maneckji Petit fondèt lo Fons de melhoracion dels zoroastrians de Pèrsa (Persian Zoroastrian Amelioration Fund) Per melhorar las condicions de vida de lors coreligionairis d'Iran. Lo fons capitèt a convéncer de zoroastrians d'Iran de migrar en Índia (grop ara nomenat los Iranis).

Als sègle XVIII e XIX, los parsis èran venguts « lo grop mai avançat en Índia al nivèl educacional, industrial e social. Èran en punta, amassavan de grandas fortunas e donavan un sosten generós a las òbras de benfasença »[24]. Vèrs la fin del sègle XIX, l'Índia comptava 85 397 parsis, que 48 597 vivián a Bombai, Es a dire 6 % de la populacion totala de la vila (cens de 1881[25]).

Pasmens, lo sègle XIX daissèt en eritatge als parsis lo sentiment d'aparténer a una comunautat pla especific. Los simbòls culturals propres als parsis dempuèi los sègles XVII e XVIII coma la lenga (una varianta parsia del Gujarati), las arts, l'artesanat e los vestits tradicioanls contunhan viure dins lo teatre, la literatura, las escòlas, los jornals e la revistas parsis. Los parsis entretengavan de centres meducals, de còrs ambulancièrs, d’associacions de pionèrs, de clubs e de lòtjas francmaçonas propres a lor comunautats. Aviánlas lors fondacions de benfasença, los lors complèxes residencials, la lors institutcions juridicas, los lors tribunals e los lors organs de govèrn. Avián passat d’èsser de teissièrs o de comerçants de detalh, mas venguèron plan estiblits, dirigissent de bancas, d’usinas, de talhièrs navals e de companhiás maritimas. E, quitament gardant la lor identirat culturela, se consideravan coma de membres de la nacion indiana, coma lo dich Dadabhai Naoroji, lo primièr asiatic a ocupar un sètge al Parlament britanic:« Que siái indó, musulman, parsi, crestian o de quina autra confession que siá, primièr soi indian. Lo nòstre país es l'Índia; la nòstra nacionalitat es indiana »[26].

La religion dels parsis

modificar

Vams linguistics

modificar

Lo libre sagrat dels zoroastrians, l'Avesta, data de la mitat del primèr du premier millenari abans nòstra èra. Es redigit en avestic, una lenga iraniana fòrça anciana, pròche del vedic. Als sègles IX e X, lo Denkard, un vast recuèlh de tèxtes zoroastrians, dona en persan mejan un somari de l'Avesta. Los zoroastrians d’Iran parlavan e encara parlan a l’escasença lo dari zoroastrian, una varietat del persan que se cal pas confondre amb lo dari, parlat subretot en Afganistan.

Los refugiats zoroastrians fugissent l'Iran al sègle VIII après l'invasion arabamusulmana, s’installèron lo long de la còsta del Gujarat, subretot a Surate. Demorant fòrça ligats a lors tradicions, comprenguèron la nacessitat de s'integrar dins lor tèrra d’adopcion e comencèron a practicar la lenga locala, lo gujarati. Quitament se una majoritat d'entre eles anèt s’installar a Bombai, vila de lenga marata, al sègle XVII, gardèron l’usatge del gujarati, que mentretant n’avián fach una mena de dialècte pròpre[27].

Los zoroastrians d'Iran que migrèron a la fin de sègle XIX vèrs Bombai per escapar a las discriminacions Qu’èran las victimas dins los país, lo faguèron amb l’ajuda de lors coreligionaris indians e a lors torn adoptèron la lenga gujarati. Mas a causa de lors simpatiás amb las autoritats colonialas mestrezèron l'anglés. L'educacion dels enfants se fasián sovent, enseguida subretot, dins las institucions parsias, mas tanben cretianas, gaireben totas anglesas, irlandesas o americanas, favorizant encara mai la practica de l’anglés dins la communautat e[28].

L'emigacion de la segonda mitat del sègle XX, venent de l’Índia o de l’Iran (après la revolucion de 1979) cap als païses occidentals, afirmèron encara aquesta tendéncia.

Demografia

modificar

Los parsis en Índia

modificar
 
Maridatge parsi en costum tradicional

Alara qu’en Índia la populacion quadruplava dempuèi son independéncia a vu sa population en 1947, lo ministèri indian de las Minoritats aviá previst en 2015 un budget de 100 millions de ropias (1,4 million d'èuros) per relançar la populacion parsia, qu’es una minoritat mai pichona del país. Los parsis, que, al nombre de 114 000, representavan 0,05 % de la populacion indiana en 1941, èran pas pus de 60 000 en 2015, o 0,005 % de la populacion nacionala. La mitat d'entre eles avent passat los 60 ans d’edat e fòrça parelhs avent al maxim un enfant, la populacion parsia deuriá encara diminuir de la mitat d'aquí 2050[29].

Las causas d’aqueste declin demora dins un nombre de maridatge de contunh e un taus de fecondita fòrça bas (0,8 enfants per femnas En edat)[30], d'ont un taus de natalitéat inferior al taus de mortalitéat, mas tanben a causa d’una endogamia Plan acorada e de la tencadura a tota conversion al zoroastrisme (lo sol mejan d’èsser parsi es la filiacion pairala) ; puèi, l'emogracion constituís un cinquen de la diminicion de la populacion[31].

Los parsis pel mond

modificar

Lo nombre total dels zoroastrians practicants es desconegut. Una estimacion de 2004 dona un escart de 124 000 a 190 000 adèptes[32], que la mitat vivon en Índia. Una de las causas del manca de precision ven de las fòrtas divergéncias al subjècte dels parsis d'Iran.

En 2012, lo FEZANA Journal, publicacion trimestriala de la Federacion de las Associacions zoroastrianas d'America del Nòrd publiquèt los resultats d’un estudi demografic sus las populacions parsias del mond, jonhent a títol de comparason los chifres resutant d’un estudi 2004[33]. Aquestes chifres comprenon los parsis e autras comunautats etnoreligiosas zoroastrianas:

Pays Population 2004 Population 2012 Progression 2004-2012
 Índia 69 601[34] 61 000 - 12,4 %
 Iran 24 000 15 000 a 25 000 --
  Estats Units 10 794 14 405 + 33,5 %
  Canadà 5 975 6 442 + 7,8 %
 Reialme Unit 5 000 5 500 + 10 %
  Austràlia 2 601 2 577 - 0,9 %
Bahrayn, Kowait, Oman, Qatar, EAU 2 200 1 900 - 13,6 %
 Paquistan 2 121 1 675 - 21 %
 Nòva Zelanda 900 1 231 + 36,8 %
Euròpa e Asia centrala 1 000 1 000 0 %
Mond 125 000 111 700 à 121 700 -10,6 % à - 2,6 %

Parsis celèbres

modificar
 
Freddie Mercury, cantaire del grop rock Queen
 
Ratan Tata, patron del conglomerat indian Tata
 
Lo cap d'orquèstre de Zubin Mehta en 2007

Los parsis contribuiguèron per una larga partida a l’istòria e al desvolopament de l’Índia, fach tan remarcable que constituisson un fòrça pichona mimoritat. Lor contribucion mai importanta es de natura filantropica. Mahatma Gandhi se disiá ufan de comptar dins son pòble de zoroastrians, « negligible en nombre, mas que la caritat e la filantropia èra benlèu inegalada e que que siá jamai passada »[35]. D’entre los parsis se destacant del Movement per l'independéncia de l'Índia, Cal mencionar Pherozeshah Mehta, Dadabhai Naoroji, e Bhikaiji Cama.

Lo mond de las sciéncias e de l'industria compta fòrça parsis, coma los fisicians Homi J. Bhabha e Homi Sethna, los industrials J. R. D. Tata e Jamsetji Tata, considerats coma lo « paire de l'industria indiAna »[36], Ratan Tata e d'autres membres de la familhaTata; las famihas Godrej, Wadia e Petit tenon tanben un ròtle important dins l’economia.

La comunautat parsia tanben donèt de personalitats de tria al mond de la cultura e de l’espectacle. D’intra las celebritats internacionalas cal mencionar Freddie Mercury, cantaire del grop de rock Queen, lo compositor Kaikhosru Shapurji Sorabji, lo cap d'orquèstre Zubin Mehta, lo filosòf Richard Sorabji, lo sociològ Homi Bhabha, los escrivans Rohinton Mistry e Bapsi Sidhwa, los actors John Abraham e Boman Irani, l'actritz e modèla Persis Khambatta.

L’espós de la Primièra ministra indiana Indira Gandhi e gendre de Jawaharlal Nehru, Feroze Gandhi, èra un parsi de Bharuch de raices ancianas. Rattanbai Jinnah, la segonda esposa Muhammad Ali Jinnah, fondator del Paquistan, ven de l'influenta familha parsia dels Petit.

Lo goró Meher Baba èra d'origina parsia.

Sanaya Irani, actritz indiana fòrça coneguda per son ròtle dins Iss pyar ko kya naam doon (Kushi), es de la comunautat parsia.

Bibliografia

modificar
  • (En) Pestanji Phirozshah Balsara, , 1966
  • (en) Ervad Sheriarji Dadabhai Bharucha, , 1893, 113 p.
  • (en) M. Boyce, «  », Bulletin of the School of Oriental and African Studies, vol. 33, no 3,‎ 1970, p. 513-539 (DOI 10.1017/S0041977X00126540, JSTOR 614520)
  • (en) Rustom C. Chothia, , Good Books, 2000, 44 p. (lire en ligne)
  • (en) Dastur Khurshed S. Dabu, , Fatu Radheshwar, 1966, 71 p.
  • (en) H. Darukhanawala et J. Jeejeebhoy, , vol. 1, Bombay, G. Claridge, 1938
  • (en) M. Dhalla, , New York, Oxford University Press, 1938
  • (en) C. Dobbin, «  », Modern Asian Studies, vol. 4, no 2,‎ 1970, p. 149-164 (DOI 10.1017/S0026749X00005102, JSTOR 311609)
  • (en) S. Hodivala, , Bombay, 1920
  • (en) E. Hull, , New York, Robert Appleton Company, 1913 (lire en ligne)
  • (en) Mani Kamerkar et Soonu Dhunjisha, , 2002, 220 p.
  • (en) D.F. Karaka, , London, Macmillan and Co, 1884 (lire en ligne)
  • (en) E. Kulke, , New Delhi, Vikas Pub. House, 1978 (lire en ligne)
  • (en) Tanya M. Luhrmann, «  », Man, vol. 29, no 2,‎ juin 1994, p. 333-357 (DOI 10.2307/2804477, JSTOR 2804477)
  • (en) Tanya M. Luhrmann, «  », The Journal of Asian Studies, vol. 61, no 3,‎ août 2002, p. 861-889 (ISSN 0021-9118, DOI 10.2307/3096349)
  • (en) Susan Stiles Maneck, , Bombay, K.R. Cama Oriental Institute, 1997 (lire en ligne)
  • (en) Jivanji Jamshedji Modi, , 1903, 81 p.
  • (en) Jivanji Jamshedji Modi, , Mumbai, 1905 (réimpr. 2004)
  • (en) R. Paymaster, , Bombay, Zarthoshti Dharam Sambandhi, 1954 (lire en ligne)
  • (fr) Jacques-Henri Prévost, «  » (consulté le 5 avril 2016)
  • (en) T.K. Roy, S. Unisa, M. Bhatt et al., , Mumbai, National Commission for Minorities, 2004
  • (de) M. Stausberg, , Stuttgart, Kohlhammer, 2002
  • (en) S. Taraporevala, , Bombay, Good Books, 2000
  • (en) D. White, «  », Modern Asian Studies, vol. 25, no 2,‎ mai 1991, p. 303-320 (DOI 10.1017/S0026749X00010696, JSTOR 312514)

Vejatz tanben

modificar

Ligams extèrnes

modificar

Nòtas e referéncias

modificar
  1. ↑  {{{títol}}}. 
  2. ↑ 2,0 et 2,1 Hodivala 1920, p. 88
  3. ↑ Paymaster 1954
  4. ↑ Taraporevala 2000
  5. ↑ Stausberg 2002, volume 1, p. 1374
  6. ↑ 6,0 et 6,1 Maneck 1997, p. 15
  7. ↑ Paymaster 1954, p. 2-3
  8. ↑ Stausberg 2002, volume 1, p. 1373
  9. ↑ Dhalla 1938, p. 447
  10. ↑ Kulke 1978, p. 29
  11. ↑ Dhalla 1938, p. 448
  12. ↑ Dhalla 1938, p. 457
  13. ↑ Dhalla 1938, p. 474
  14. ↑ 14,0 et 14,1 Hull 1913
  15. ↑ Palsetia 2001, p. 47-57
  16. ↑ Luhrmann 2002, p. 861
  17. ↑ Luhrmann 1994, p. 333
  18. ↑ Palsetia 2001, p. 37–45, 62-64, 128-140, 334-135
  19. ↑ White 1991, p. 304
  20. ↑ Karaka 1884, p. 215–217
  21. ↑ Dobbin 1970, p. 150-151
  22. ↑ Palsetia 2001, p. 223-225
  23. ↑ Palsetia 2001, p. 135–139
  24. ↑ Dhalla 1938, p. 483
  25. ↑
  26. ↑ Ralhan 2002, p. 1101
  27. ↑  {{{títol}}}. 
  28. ↑  {{{títol}}}. 
  29. ↑ .
  30. ↑
  31. ↑ Roy, Unisa e Bhatt 2004, p. 21
  32. ↑
  33. ↑ .
  34. ↑ Cens 2001
  35. ↑ .
  36. ↑ .
Recuperada de « https://oc.wikipedia.org/w/index.php?title=Parsis&oldid=2108503 »