Lista dels reis d'Espanha

lista d'un projècte Wikimèdia
(Redirigit dempuèi Lista dels monarcas d'Espanha)
Cal melhorar l'escritura d'aquel article.
L’ortografia, la gramatica, lo vocabulari, la sintaxi o autres aspèctes lingüistics incorrèctes son de verificar. O podètz corregir o crear la discussion.

Aqueste article balha la lista dels monarcas espanhòls - es a dire de las Espanhas unificadas dins la nacion contemporanèa dempuèi l'Annada Cruciala.
Los predecessors del tròn espanhòl èran :

Armas dels Reis Catolics (union dels reialmes).

Abans l'unificacion espanhòla

modificar

Se pòt pas parlar de reialme d'Espanha que dempuèi l'annada 1492, dicha Annada cruciala. La numerotacion dels reis d'Espanha repren çaquelà en la perseguissent la dels reis de Castelha, que repreniá e perseguissiá la dels reis de Leon e Galícia, que ela meteissa repreniá e perseguissiá la dels reis d'Astúrias.

Atal, i aguèt per exemple de reis d'Astúrias nomenats Anfós I, Anfós II e Anfós III, puèi de reis de Leon e Galícia nomenats Anfós IV e Anfós V, puèi de reis de Castelha nomenats Anfós VI, Anfós VII e Anfós VIII, puèi un rei de Leon redevengut independent Anfós IX, puèi de reis de Castelha nomenats Anfós X e Anfós XI. Los reis d'Espanha modèrnes Anfós XII e Anfós XIII s'inscrivisson doncas dins una continuitat remontant a Pelagi, primièr rei d'Astúrias a la debuta del sègle VIII. (Per la continuitat d'aquestes reis abans l'unificacion espanhòla, vejatz : Lista dels sobeirans de la corona de Castelha)

Aquesta numerotacion repren doncas pas la dels autres reialmes annexats per Espanha (Aragon, Navarra, etc.) mentre qu'un pretendent carlista aja pretendut de prendre lo nom de Jacme III d'Espanha en comptant abans el Jacme Ièr e Jacme II, reis d'Aragon.

La linhada dels reis de Castelha foguèt finalament acampada a la del reialme d'Aragon pel maridatge dels Reis Catolics Isabèl I de Castelha e de Ferrand II d'Aragon (rei-consòrt de Castelha jol nom de Ferrand V). Mentre que lors reialmes demoèssen separats, lor union lor permiguèt de renhar ensemble coma se èra pas qu'un sol territòri. Ferrand conqueriguèt tanben la meitat Sud de Navarra e l'annexèt a Espanha. A sa mòrt, Isabèl daissèt lo reialme de Castelha a lor filha Joana Ièra. Ferrand exerciguèt la regéncia durant sa menoritat ; alara qu'èra rebutat per la noblesa castelhana e remplaçat pel marit de Joana, Felip de Habsborg, rei-consòrt de Castelha jol nom de Felip Ièr, Ferrand reprenguèt la regéncia aprèp la mòrt de Felip. Lo filh de Joana, l'Emperaire Carles Quint, succediguèt a sa maire sul tròn de Castelha jol nom de Carles Ièr, e tanben a son grand-paire Ferrand sus lo d'Aragon quand aqueste moriguèt en 1516 ; a partir d'aquesta data lo tròn foguèt reünificat.

 
Armas dels reis d'Espanha de la dinastia dels Habsborg.
Imatge Escut Nom Començament Final
    Carles Ièr
(emperaire jol nom de Carles Quint)
14 de març de 1516
de Castelha
29 de julhet de 1518
d'Aragon
16 de genièr de 1556
    Felip II 16 de genièr de 1556 13 de setembre de 1598
    Felip III 13 de setembre de 1598 31 de març de 1621
    Felip IV 31 de març de 1621 setembre de 1665
    Carles II 17 de setembre de 1665 1 de novembre de 1700
Imatge Escut Nom Començament Final
    Felip V 16 de novembre de 1700 14 de genièr de 1724
    Loís Ièr 14 de genièr de 1724 31 d'agost de 1724
    Felip V (restaurat) 6 de setembre de 1724 9 de julhet de 1746
    Ferrand VI 9 de julhet de 1746 10 d'agost de 1759
    Carles III 10 d'agost de 1759 14 de decembre de 1788
    Carles IV 14 de decembre de 1788 19 de març de 1808
    Ferrand VII 19 de març de 1808 6 de mai de 1808
    Carles IV 6 de mai de 1808 6 de junh de 1808
Imatge Escut Nom Començament Final
    Josèp Ièr 6 de junh de 1808 11 de decembre de 1813
Imatge Escut Nom Començament Final
    Ferrand VII (restaurat) 11 de decembre de 1813 29 de setembre de 1833
    Isabèl II,
maridada a son cosin german Francés de Borbon, al qual acòrda lo títol de rei (Francés Ièr)
29 de setembre de 1833 30 de setembre de 1868
Imatge Escut Nom Començament Final
    Amadèu Ièr 2 de genièr de 1871 11 de febrièr de 1873
 
Armas dels Borbons, reis d'Espanha (1762-1868, 1875-1931).

Primièra Republica

modificar

(1873-1875) Primièra Republica Espanhòla

 
Armas dels Borbons, reis d'Espanha.
Imatge Escut Nom Començament Final
    Anfós XII 29 de decembre de 1874 25 de novembre de 1885
    Anfós XIII 17 de mai de 1886 14 d'abril de 1931

Segonda Republica

modificar

(1931-1939) Segonda Republica Espanhòla

Dictatura de Franco

modificar

(1939-1975) Regim de Franco (Reialme oficialament restablit en 1947)

Borbons (tresena restauracion)

modificar
Imatge Escut Nom Començament Final
    Joan Carles I d'Espanha
(en castelhan , Juan-Carlos Iero)
22 de novembre de 1975 19 de junh de 2014
    Felip VI d'Espanha
(en castelhan , Felipe VI)
19 de junh de 2014 uèi

L'ereitièra del tròn es la princessa Leonor.

Vejatz tanben

modificar
Listas de sobeirans de las Espanhas medievalas
reis d'Espanha | emperaires d'Espanha | reis de Portugal

 


Listas de sobeirans de l'Ostal capecian de Borbon

 
D'Enric IV a la Revolucion Francesa, los reis franceses portèron lo títol de rei de França e de Navarra