Wikipèdia

Inconscient

Cal melhorar l'escritura d'aquel article.
L’ortografia, la gramatica, lo vocabulari, la sintaxi o autres aspèctes lingüistics incorrèctes son de verificar. O podètz corregir o crear la discussion.

L'inconscient (de in-, prefixe privatiu, e conscient, compausat del prefixe con-, « amb », e de scientia, « lo saber ») es un concèpte de psicologia que designa l'activitat psiquica se debanant fòra de l'esfèra conscienta dins l'esperit d'un individú.

Seguent los domènis e los punts de vista teorics, un desir subconscient, una percepcion subliminala, una actitud o un prejutjat implicit, un aprendissatge procedural, poiriá esser designats coma « inconscient ».

L’inconscient es lo concèpte central de la psicanalisi, son objècte d’estudi e de practica.

Istòria

modificar

Occurréncia del tèrme

modificar

La primièra occurréncia del tèrme — coma non conscient — que s'encontrèt es en lenga anglesa. Ven d'un jurista anglés, Henry Home Kames, en 1751[1]. Puèi, es un escrivan soís que l’introduguèt dins la lenga francesa, Henri-Frédéric Amiel vèrs 1860 al sens de vida psiquica inconscienta[1].

Conceptualizacion del tèrme: de la filosofia cap a la neurosciéncias

modificar

La filosofia a partir de l'Antiquitat interessèt a una activitat que poiriá escapar a la consciéncia mas foguèt al sègle XVII que Descartes, amb lo cogito, conceptualizèt l'oposicion entre la consciéncia coma fondament de la rason e çò que li escapava [2] — relegat per el dins lo domèni de la folia[3]. Leibniz, amb un tèxte al subjècte las « pichonas percepcions confusas » (o teoria de las pichonas percepcions) s'apròcha tanben d’un concèpte d'inconscient que s'opausa a la concepcion cartesiana de la consciéncia. Constata que las nòstras pensadas umanas son de contunh a l’amagat de las nòstras consciéncias[4]. Dins lo mèsme temps, Pascal e Spinoza tornèron sus l’autonomia de la consciéncia entre autre amb l’importança dels automatismes e dels afèctes.

Al sègle xviii apareguèt sus aquel presupausat la « primièra psiquiatria dinamica »[5] que practica una « terapeutica fondada sul magntisme »[5] coma per Franz Anton Mesmer, çò que consistís a veire l’inconscient « coma una dissociacion de la consciéncia: subconsciéncia o automatisme mental »[5] e accessible a l'ipnòsi.

Al sègle xix, amb Schelling e Arthur Schopenhauer apareguèt l'idèa d’una psiquè presenta dins l’alme umana e qu'escapa al rationalisme. Nietzsche utiliza lo mot "inconscient"[6]. E es dempuèi alara que se desvelopèt una « psicologia experimentala », medicala e fisiologica, amb Johan Friedrich Herbart, Hermann von Helmholtz, Gustav Fencher, Wilhelm Wundt o Carl Gustav Carus que foguèt lo primièr de notar lo ròtle eminent de las foncions sexualas dins la vida psiquica[5].

Von Hartmann publiquèt en 1868, « la filosofia de l'inconscient » que faguèt autoritat[7]. A partir de 1872, los filosòfs Léon Dumont, Charles Renouvier, puèi Ernest Lesigne, Adolphe Franck e Elme Caro faguèron conéisser e debatèron de l'obratge e de las tèsis de Von Hartmann. En 1880, Edmond Colsenet sostenguèt a la Sorbona, una tèsi de filosofia portant sus l'inconscient[8]. Elie Rabier e Alfred Fouillée faguèron de sintèsis sur l'inconscient «a una epòca ont Freud s'interessa pas encara a aquel concèpte[9].»

Théodule Ribot dona «una interpretacion explicita de l'inconscient en tèrmes fisiologics[10]» Per Jacques Van Rillaer, «Al contrari de çò que crei lo grand public, l'inconscient foguèt pas descobèrt per Freud. En 1890, alara que se parlava pas encara de psicanalisi, William James, dins son monumental tractat de psicologia (1400 paginas), examinava lo biais que Schopenhauer, von Hartmann, Janet, Binet e d'autres avián utilizat los tèrmes "inconscient" e "subconscient"[11]». Théodore Flournoy menèt de recercas sus las foncions de l'inconscient[12]

Puèi emb lo sègle novèl, Sigmund Freud que, s'èra pas lo descobridor de l'inconscient o l'inventor del mot[1], ne desvelopèt una novèla concepcion, dempuèi de la sintèsi de l'ensenhament de Charcot, Bernheim e Breuer dins un primièr temps puèi de L'Interpretacion dels sòmis dins un segond[13], donant atal naissença a la psicanalisi ont aquela nocion es centrala[13].

Pendent sègle xx, los diferents corrents de la psicanalis donèron d'interpretacions variablas del ròtle e de la natura dels fenomèns inconscients. Atal, Jung ne prepausèt una lectura sociala mejans la nocion d'inconscient collectiu. Mélanie Klein conservèt l’inconscient freudian mas insistissent sul ligam arcaíc amb la maire. Puèi Jacques Lacan expausèt una novèla concepcion de l'inconscient, segon sa teoria del significant.

A la meteissa epòca, fòrça òbras en psicologia sociala e en psicologia cognitiva abordèron experimentalament los proceses inconscients e, mai recentament, las basas cerebralas d'aqueles proceses fan l'objècte de fòrça òbras de recerca en neurosciéncias cognitivas, coma mercé a las informacions donadas pels estudis neuropsicologics de fenomèns coma la « vision ceca » o la negligénça, coma pels estudis en neuroimatgeriá. Segeuent los autors, aquelas òbras se plaçan dins una perspectiva compatibla o al contrari gaireben disjoncha dels apròches psicanalytics mencionats çai dessús[14].

Teoria psicanalitica

modificar

Per la psicanalisi, e segon Freud, l'inconscient es lo quite l’objècte de son estudi e de sa pratctica. Pòt èsser concebut coma una ret d'idèas, de percepcions, d'emocions, de Mots, de significants, de pulsions constituissent lo psiquisme, influent sus las nòstras conduchas, e inapercebudas per la consciéncia. S'agiriá pas aicí simplament de l'oposicion a la nocion de consciéncia mas d'una estructura reactiva e dinamica. Per exemple, un cambiament dins l'una de las malhas provocat per una percepcion poiriá provocar de modificacions sus una partida mai granda del psiquisme. Çò que se debana dins l'inconscient es, dins aquel sens, pas somés a las leis de la logica[15] pasmens susceptible de compreneson: los nòstres actes mancats (tanben las representacions, que son d'« actes psiquics » segon Freud) respondent a de rasons, de desirs non formulats de biais intelligible, sens consciéncia d'aqueles motius. Dempuèi, la psicaanalisi se presenta coma un metòde d'investigacion dels proceses psiquics inconscients.

L’inconscient freudian

modificar

Mejans la correspondéncia entre Biswanger e Freud, se vei diferentas influéncias filosoficas e epistemologicas[16],[17]. Freud dich «l'inconscient es metapsiquic e lo prenem simplament per real»[18],[19].

Freud, dins sas conferéncias de 1932/1933, « prepausa d'abandonar la nocion d'inconscient que jutja ambigüa »[20].

Ipnòsi e associacion liura

modificar

La practica de l'ipnòsi, aviá ja, fa temps, més en evidéncia l'existéncia de proceses psiquics inconscients (Bernheim, Janet...) : «Me remembri alara d'una experiéncia estranha e instructiva qu'aviai vist amb Bernheim, a Nancí; Bernheim nos aviá montrat que los subjèctes qu'aviá mes en somnambulisme ipnotic e qu'aviá fach complir divèrses actes avian perdut sonqu'aparentament lo sovenir de çò qu'avian vist e viscut [...] Se los interrogam, un còp evelhat, sus çò que s'èra passat, se los asseguram qu'o pòdon alara los sovenirs oubliats tornavan sens mancar»[21].

Quand Freud abandonèt l'ipnòsi e inventèt la tecnica d'associacion liura, arribèt a las meteissas conclusions. L'inconscient existís pas sonque per las personas tocadas de patologias psiquicas, mas per tot èsser uman. Aquel ipotèsi permet de prene compte, segon el, del sòmi, dels actes mancats e dels mots d'eseprit. Dins lo sòmi, lo mot d'eseprit o los actes mancats, son de mancas o de desformacions del discors qu'ensenhan sus de desirs inconscients. L'inconscient, per Freud, es ligat al desir o a la pulsion, e en consequéncia a l'interdit, al tabó, a la transgression[n 1].

Per Freud, existisson de biais privilegiats d’accés a l'inconscient:

  • Los sòmis: « la via reiala de coneissença de l'inconscient »[22]. Lo fach que tot òme somia es una pròva de l'existéncia d'un inconscient. L'analisi del sòmi participa de la descobèrta dels mecanismes de simbolizacion d'un psiquisme, e dels mecanismes de deformacions de la censura. Lo sòmi a donc un sens de deschifrar perque es la satisfaccion amagada d'un desir inconscient.
  • Lo lapsus: de mots que venon involontàriament a la plaça dels autres son entenduts coma una expression de l'inconscient e comprés coma essent pas deguts a l'azard mas es dins un sens reprimit qu'es possible de comprendre.
  • L'acte mancat: Existisson de fenomèns quotidians que venon trencar la contunhitat dels nòstres actes (d'oblits, de pèrdas d'objèctes, eca.). Es tanben un dels mejans per la psicanalisi de poder reperar de desirs o de conflictes inconscients.

Mecanismes

modificar
  • La condensacion: S'agís d'un trabalh de « compression » que Freud dich qu'es diferent d'un simple resumat. Per exemple, una persona pòt sul còp prene l'aparéncia d'una autra e prene lo caractèr d'una tresena. Es possible de veire la condensacion a l'òbra dins lo simptòma e de biais general dins de formas divèrsas de produccions de l'inconscient (lapsus, oblits...). Mas es dins lo sòmi que seriá la melhora mesa en evidéncia.
  • Lo desplaçament: Es lo procés amb que un trach segondari o un detalh insignificant dins li recit pren dins l'interpretacion pscianalitica una valor centrala. I a pas de correspondéncia entre l'intensitat psiquica d'un element donat del contengut manifèst e aquela dels elements del contenut latent al que es associat.
  • La repression: S'agís d'un biais de defença privilegiada contra de pulsions. La repression es l'operacion amb que lo Ièu rebuta e manten alunhat del conscient de las representacions consideradas coma desagradables, perque inconciliablas amb lo real.
  • La formacion de compromés: Es un conflicte entre doas tendéncias, l'una inconscienta e d'ordinària reprimida que lucha per la satisfaccion d'un desir, e l'autra conscienta que desaprova e reprima aquela satisfaccion. L'eissida d'aquel conflcite es una formacion de compromés ont las tendéncias tròban una expression complèta. Un bon exemple de formacion del compromés es l'acte mancat.

Aparelh psiquic: los topics

modificar

L'idèa d'un « topic » psiquic es present dins la pensada de Freud a partir de 1895. Bastís un aparelh psiquic constituit de sistèmas dodats de foncions diferentas e dispausadas dins un òrdre determinat los uns al respècte dels autres. Pòdon èsser consideradas coma de luòcs (topos = luòcs en grèc).

Primièr topic
modificar

Existisson quatre sistèmas descrichs per Freud dins son primièr topic.

Lo primièr es lo conscient (Cs); se situa a la periferiá de l'aparelh psiquic, recebent a l'encòp las informacions del mond exterior e aquelas venent de l'interior. Es lo luòc d'accés dirècte de las representacions a la consciéncia e en el s'inscriu pas cap de traça durabla de las excitacions. Aquel sistèma respècta de règlas (logica, temporalitat...) per s'aparar e garantir sa subrevida reprimissent tot çò que poiriá menaçar l'adaptacion del subjècte.

La segonda es lo preconscient (Pcs); es situat entre lo sistèma inconscient e conscient. Es mai sovent ligat al conscient e es alara question de sistèma percepcion consciéncia, traduccion literala de l'alemand freudien « Wahrnehmungsbewusstsein ». Es separat de l'inconscient per la censura que cerca a enebir los contenguts inconscients la via cap al conscient.

Sistèm tresen, l'inconscient (Ics), es lo sèti de las pulsions innadas, dels desirs e dels sovenirs reprimits; es la partida mai arcaïca de l'aparelh psiquic. Aquel sistèma comprend sonque de representacions de las causas, pòt pas las verbalizar. Aquelas representacions coneisson pas la negacion nimai lo dobte, respèctan pas las règlas de la logica, nimai de la temporalitat ordonada. Son regidas pel principi de plaser. L'inconscient pòt èsser representat coma la partida immergida de l'iceberg.

La quatrena e darrièra, la censura, es una instança particulara que daissa passar sonque çò que li es agradable e garda la rèsta. Çò que se vei alara apartat per la censura ven a l'estat de repression e constituís lo reprimit. Dins quaqlues estats lo sòm, la censura subís un aflaquiment de biais que le reprimit pòsca sorgir dins la consciéncia en forma de sòmi. Mas coma la censura es pas totalament suprimada, lo sòmi deuriá subir de modificacions. En efièch lo contengut latent (lo sens amagat del sòmi) será desformat per la censura per venir lo contengut manifèst (es a dire lo sòmi coma apareis al somiaire o, al mens, lo sovenir que lo somaire n'a).

Segond topic
modificar

Freud demorèt fidèl a sa concepcion de la teoria primièra de l'aparelh psiquic. Pasmens introduguèt lo segond topic en 1923. Aquel segond topic se superpausa al precedent e introduch tres novèlas instàncias: lo çò, lo Subreièu e l'Ièu.

  • Lo çò: Es dins l'inconscient e es immutable. Es l'instància mai primitiva. Lo çò es la sèrva de la libidò, del desir sexual mas tanben d'autres desirs coma: lo desir de dominacion, de mestresa, de gausiment e del saber. Lo « çò » cerca de satisfaccions immediatas.
  • Lo Subreièu: Es mai sovent inconscient e immutable. Reprimís e censura de biais arcaíc e infantil. Es en partida l'interiorizacion dels desirs parentals.
  • L'Ièu: Es en granda partida dins lo conscient mas es pas totalament immutable. L'Ièu s'esfòrça d'establir un equilibri entre los interdits e las repressions del subreièu, los desirs del çò e las necessitats de l'accion sul mond exterior e de la vida sociala.

Se cal mencionar que Freud, dins son « Introduccion a la psicanalisi », concep l’aparelh psiquic coma essent format d’una granda anticambra qu'es l’inconscient e ont totas las tendéncias prenon naissença. Unas d'aquelas capitan passar la censura, daissar aquela anticambra e caminar cap al conscient, encara cal qu'aquel darrièr s'i intresse. Totas las tendéncias comencan donc per èsser inconscientas.

Autras concepcions de l'inconscient

modificar

Carl Gustav Jung

modificar

L’inconscient es tanben un concèpte de la psicanalisi jungiana, o psicologia analitica. Dins aquel encastre a la seuna definicion. Aicí, l'inconscient se compausariá d'un inconscient personal, d'un inconscient collectiu e d'un inconscient esperital que nos avertiriá dels dangièrs e trobariá la solucion d'unes conflictes. Jung dona d'exemples de sòmis qu'aurián una foncion d’avertiment[23]. Segon Carl, «la complexitat de la psicanalisi jungiana ten al fach que totas las instàncias psiquicas son en estrechas relacions las unas amb las autras. Descriure isoladament un concèpte dona d'aquel una vision de segur parciala perque prenent en compte ni dels rapòrts dinamics amb las autras instàncias ni de l'ensems del sistèma psiquic. Tot es ligat, tot es en movement»[24].

Jacques Lacan

modificar

L'ipotèsi de Jacques Lacan es que l'inconscient seriá pas qu'un ensems « estructurat coma un lengatge » (segon sa formula) mas, dins los simptòmas per exemple, parla a un locutor presumit, que nomena lo grand Autre. Aquel grand Autre a sa font dins la filosofia hegeliana. L'analista, supausat saber, en posicion de grand Autre que s'adreça lo subjècte dich « pacient » permet a Lacan d'avançar, fenomenologicament, que l'inconscient es lo discors de l'Autre. Mas aquel supausat subjècte de l'inconscient, fa pas que parlar, coma Freud o enoncièt, dins aquel sens Lacan poiriá dire que « çò pensa »[25], çò desira, atal aicí ont sembla pas i aver de pensada, dins los sòmis, los simptòmas, eca. Aicí es la marca de l'inconscient, de l'amagat, l'Ubw (Unbewusst). Pasmens, çò que caracterizariá melhor l'inconscient seriá la scission e lo conflicte que convocariá ont l'òme veiriá una unitat del Ièu amb qualques obscuritats a l'interior. Freud fa del conscient (Lacan i veirá lo subjècte del cogito cartesian) una particularitat del psiquisme perdut dins l'arbitrari dels proceses primaris e secondaris e obligat d'i portar un pauc de sens. Aquela scission del psiquisme seriá gaireben consubstanciala a l'existéncia d'una lei aicí desrevelada. Seriá universala e relativa perque, nos dich Lacan, ligada als efièchs del lengatge sus l'òme e pòt donc prene diferentas formas (pauserá difarents discors, isteriá, del mestre). Aquela scission menada pel lengatge permetriá tanben la paraula, mas tanben la distinccion entre ièu e l'autre, entre realitat psiquica e realitat fisica: es donc constitutiva de la psiquè, dins sa forma « nevrotica estandarda ».

Los manlèus a la linguistica per la psicanalisi permeton encara a Lacan de resòlvre l'endròna mencionada çaidessús d'un conscient inconscient. Se resòlv dins la multipilicitat dels sens de la lenga. Atal un « significant » possèda pas cap de significat e pas cap de referéncia establa e determinada. Atal lo mot « significant » a pas lo mèsme significat que le « significant », tal que lo vei Saussure (perque d'en primièr, Lacan n'invèrsa la plaça). La conclusion es que degun pòt esapar a l'inconscient, que tot analisi es interminable e que los individús sabon pauc sovent çò que dison. Las criticas que pòdon èsser enonciadas al subjècte d'aquel axiòma lacanian; l'inconscient es estructurat coma un lengatge. Qualques autors (Viderman per exemple) considèran qu'es estructurat perque traduch e filtrat per l'Ièu e lo lengatge.

Criticas filosoficas de l'inconscient freudian

modificar

L'inconscient, per Alain, es pas la surinterpretacion freudiana mitologica[26].

Per Karl Jaspers, lo pansexualisme de l'inconscient freudian es una psicologia literària criticabla[27].

Jean-Paul Sartre considèra que l'inconscient freudian es pas autonòma e psiquic. Per el, l'inconsciéncia es una modalitat de la consciéncia que nomena lo « per ièu » dins lo lengatge fenomenologic.

Segon Michel Onfray, l’inconscient freudian es ideal, idealian, nomenal, immaterial e «filogenetic»[28], es a dire ligat a l’evolucion de l'espècia. Freud a per teoria l'evolucion per transmission dels caractèrs aquerits, largament rebutats dempuèi que lo darwinisme e la teoria sintetica de l'evolution se sont impausats, que l'inconscient psiquic seriá un caractèr que se transmetava amb las generacion dempuèi los primièrs temps de l'espècia umana[29].

Segon Michel Plon e Élisabeth Roudinesco, la filogenèsi per Freud es una concepcion dels «ipotèsis que considèra coma tant de "fantasias"[30],[31]».

Didier Eribon nota lo caractèr eterocentrista e omofòb de l'inconscient legitimat per la psicanalisi coma fondament a pretencion scientifica qu'es un principi ideologic eteronormatiu[32].

Notas e referéncias

modificar

Notas

modificar
  1. ↑ Çò que Lacan noena la Lei

Referéncias

modificar
  1. ↑ 1,0 1,1 et 1,2 (fr)Elisabeth Roudinesco e Michel Plon, Dictionnaire de la psychanalyse, ed; Fayard, París, 2011, coll: La Pochotèque, ed: 1997 isbn 978-2-253-08854-7 p.731
  2. ↑ « S’instaura alar una dicotomie essenciala: consciéncia, rason, intuicion, intellècte, psiquic son més d’un costat alara qu’inconscient, sensibilitat, imaginacion, fisic, demoran de l’autre. Aquela concepcion cartesiena de la racionalitat fondada sus la consciéncia establís e pausa l'estatut del sabent. Purgat de tot çò que encombra lo psiquisme coneissant — « anticipacions, prejutgats, idòlas » —, es alara capable de questionar la natura e d’obtenir de reponsas dirèctas. La genèsi de la rason reducha a la pura intellectualitat deu nos tornar a de vertats primièras. Se pòt parlar de racionalitat desincorporada. Lo « cogito », la primièra de totas las vertats, lo luòc de la veritat e son modèl » in Hélène Mialet (fr) « À propos d'invention : reconfiguration d'un sujet philosophique saisi dans ses pratiques », Rue Descartes, 1/2001 (n°31), p.87-103, DOI10.3917/rdes.031.0087
  3. ↑ « Descartes dins la primièra de las Meditacions metafisicas que pòt pa doptar que « aquelas mans e lo quita còs siá a [el] », « s'es benlèu [que se] compara a aqueles insensats (« insanis »), de que lo cervèl es tan troublat e ofuscat per las negras vapors de la bila », aqueles que cal dire : « Mas que? Son de fòls, e serai pas mens extravagant, se me reglavi sus lors exemples » (fr) Méditations métaphysiques, París, Librairie générale française, 1990, p.14, citat in Pierre Sauvêtre, « Folie / non-folie », Tracés. Revue de Sciences humaines, 2004
  4. ↑ (fr)de Descartes à Freud: Redécouverte d'un parcours Michel Parahy, L'Harmattan, 2010
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 et 5,3 (fr)Elisabeth Roudinesco e Michel Plon, Dictionnaire de la psychanalyse, ed:Fayard, París, 2011, coll: La Pochotèque, 1a ed:1997,isbn 978-2-253-08854-7 p. 732
  6. ↑ «Lo travestiment inconscient de besonhs fisiologics jos las caras de l’objectivitat, de l’idèa, de la pura intellectualitat, es capable de prene de proporcions espaventosas - e me demandèri pro sovent se, fin finala, la filosofia fins alara auriá pas estat sonque une exegesi del còs e un malentendut al respècte del còs.» Nietzsche, Prefàcia a la segonda edition del "Gai saber", 1886
  7. ↑ (fr)"Histoire de la psychologie", d'Évelyne Pewzner e Jean-François Braunstein, Armand Colin, 2000
  8. ↑ (fr)"Un debat sur l'inconscient avant Freud: la reception d'Eduard von Hartmann chez les psychologues et philosophes français". Serge Nicolas e Laurent Fedi, L'Harmattan, 2008, p.8
  9. ↑ (fr)"Un débat sur l'inconscient avant Freud: la réception de Eduard von Hartmann chez les psychologues et philosophes français". de Serge Nicolas et Laurent Fedi, L'Harmattan, 2008, p.8
  10. ↑ (fr)La psycologie scientifique est-elle une science ? critique de la raison en psychologie. de Emile Jalley, Harmattan, 2007, p.103
  11. ↑ (fr)"La mythologie de la thérapie en profondeur." de Jacques Van Rillaer dans "Le livre noir de la psychanalyse. Vivre penser et aller mieux sans Freud." éditions les arènes, Paris, 2005, p 216 à 233.
  12. ↑ (fr)Histoire de la découverte de l'inconscient. Par Henri F. Ellenberger, Fayard 2001
  13. ↑ 13,0 et 13,1 (fr)Elisabeth Roudinesco e Michel Plon, Dictionnaire de la psychanalyse, ed:Fayard, París, 2011, col:La Pochotèque, 1a ed:1997 isbn 978-2-253-08854-7, p733}}
  14. ↑ (fr)Lionel Naccache, Le nouvel inconscient, Odile Jacob, 2006 ISBN: 978-2-7381-1828-8
  15. ↑ (fr)« Les règles de la pensée logique ne jouent pas à l’intérieur de l’inconscient et l’on peut appeler ce dernier le royaume de l’illogique.» S.Freud, Abrégé de psychanalyse. Puf, 2001.
  16. ↑ (fr)« Perspectives épistémologiques et historiques dans la correspondance Freud-Binswanger. » de Franca Madioni, revue Topique n° 98, 2007.
  17. ↑ (fr)Marceau Jean-Claude, « Freud, Binswanger, Foucault : la psychanalyse à l'épreuve critique de la phénoménologie » , Cliniques méditerranéennes, 2001/2 no .
  18. ↑ premièr encontra 15 e 26 de genièr de 1910.
  19. ↑ veire tanben lo recit de la tresena visita entre lo 17 e lo 18 de mai de 1913, pel raprochament de l'idèa d'inconscient amb la « causa-en-se » (Nomèn) de Kant
  20. ↑ (fr)Une histoire des sciences humaines, sous la direction de J.-F. Dortier, éditions Sciences humaines, 2006, ISBN 9782912601360 - partie 1900-1950 Le temps des fondations ; chapitre sur Freud.
  21. ↑ (fr)Freud.S, Cinq leçons de psychanalyse, Payot 1924, p. 25
  22. ↑ (fr)Sigmund Freud, Cinq leçons sur la psychanalyse, (1909), Payot, Paris, 1966, p. 38
  23. ↑ (fr)Jung C. G. L’homme à la découverte de son âme, 1987, Albin Michel, Paris, p.219 e 261
  24. ↑ (fr)La psychanalyse jungienne, Collection Essentialis, ED. Bernet-Danilot, avril 2002
  25. ↑ « Çò pensa, çò pensa que çò pensa [...] Caldrá començar a pensar quicòm que rende compte d'aquó que pòt i aver de pensadas inconscientas. Çò va pas solet » in (fr)Mon Enseignement, Seuil, 2005, p. 9-73
  26. ↑ (fr)« Un animal redoutable », Alain, Éléments de philosophie, Livre 2.
  27. ↑ (fr)Jaspers, La Situation spirituelle de notre temps.
  28. ↑ (fr)Michel Onfray, Les Freudiens hérétiques : contre-histoire de la philosophie, vol 8, cap 13 : Misère de la psychanalyse, Grasset, París, 2013.
  29. ↑ (fr)Michel Onfray. "Apostille au crépuscule. Pour une psychanalyse nonfreudienne." Grasset et Fasquelle, 2010. Cap 4 part 2. L'ontogenèse contre la phylogenèse. p.117 e seg
  30. ↑ Freud parla de «fantaisia filogenetica» ; veire S. Freud e S. Ferenczi, (fr)Correspondance, 1914-1919, Paris, Calmann-Lévy, 1996, p. 79.
  31. ↑ (fr) Elisabeth Roudinesco e Michel Plon, Dictionnaire de la psychanalyse, ed:Fayard, París, 2011, col:La Pochotèque, isbn=978-2-253-08854-7, p. 997.
  32. ↑ (fr)Didier Eribon, Réflexions sur la question gay, Paris, Fayard, 1999. (ISBN 2213600988) p.129-130.

Annèxes

modificar

Bibliografia de Freud (fr)

modificar

Autres autors (fr)

modificar

Autors critics (fr)

modificar

Articles connèxes

modificar

Ligams extèrnes

modificar
  • (fr)Inconscient : « L’inconscient psychanalytique ne se laisse nullement confondre avec l’inconscient psychologique ou philosophique, ni même avec le sens courant que l’on peut parfois lui attribuer » (Christophe Bormans, article « Inconscient »).
Recuperada de « https://oc.wikipedia.org/w/index.php?title=Inconscient&oldid=2344123 »