Dominique You

Dominique You o Youx (nascut Frederic You o Youx en francés; probablament Domenge e Frederic en occitan; son nom de familha es benlèu Ios o Ion; Sant Domenge o Seta vèrs 1775-Nòva Orleans lo 15 de novembre de 1830) èra un pirata, soldat, e òme politic francés o lengadocian.

Lafitte Brothers in Dominique Youx's Bar, attribuïda a John Wesley Jarvis (vèrs 1821, òli sus panèl de fusta)

Biografia

Segon las informacions qu'a fornidas a sa lòtja maçonica de la Nòva Orleans, es nascut a Seta, en Lengadòc, França/Occitània. (Contràriament al fals Jornal de Joan Lahita, èra pas lo fraire ainat de Pèir e Joan Lahita.) Serviguèt coma artilhièr dins l'Armada Revolucionària Francesa.

En 1802, acompanha l'expedicion del general Leclerc per reprimir la Revolucion Haiciana de Toussaint Louverture. De nombroses combatents franceses, dont lo |general Leclerc, i perdràn la vida, principalament a causa de la fèbre jauna. Partís alara a La Nòva Orleans per i rejónher Joan Lahita e Pèir Lahita, ont ven pirata e capitani del naviri Le Pandoure (Lo Pandora). Los franceses li donan alara lo subrenom de Capitaine Dominique (Capitani Domenge) e los americans aquel de Johnness. Dins lo corrent de las annadas seguentas, li e los fraires Lahita venon de piratas talentoses e encontran de nombroses succèsses a l'entorn de Loïsiana e dins tot lo Golf de Mexic. You manca de pèrdre la vida mentre d'un auratge violent mentre que navègue sus Mississipí.

Los istorians avaloran que las fòrças reünidas pels piratas dins l'archipèl de Baràtaria representavan un total de 3 000 a 5 000 combatents clandestins.

A partir de 1804, lo governador de Loïsiana nòvament americana (o "lo Territòri d'Orleans"), William C. C. Claiborne, s'esforçave de reprimir la piratariá. En julhet de 1814, Dominique You es publicament identificat coma pirata. Lo 16 de setemre de 1814, èra capturat durant l'ataca del camp del Reialme de Baratària pels Americans. Retròba la libertat al mes de decembre en escambi de sos servicis per tornar possar los britanics, òm li dona un pòsta d'ordenant d'una companhiá d'artilhariá, compausada essencialament dels melhors tiraires dels fraires Lahita. Lo 8 de genièr de 1815, sos òmes mòstran talament de coratge e d'eficacitat pendent la Batalha de Nòva Orleans que lo general Andrew Jackson los cita dins son òrdre general del 21 de genièr coma "avent fach pròva d'una competéncia pauc comuna sus lo camp de batalha". Per aquela rason, las acusacions contra You son abandonadas e s'installa a La Nòva Orleans coma politician e partidari del general Jackson.

Morís en 1830 a La Nòva Orleans. Èra inumat amb los onors militars. Sa tomba es decorada d'un simbòl maçonic e pòrta un passatge de la Henriade de Voltaire: "Intrepida guerrièr, sus la tèrra e sus l'onda Sabèt, dins cent combats, senhalar sa valor E aquel nòu Bayard, sens repròchi e sens paur Auriá pogut sens tremolar, veire s'abausonar lo monde."

Veire tanben

Nòtas e referéncias

Referéncias

• (en) Aqueste article es parcialament o en totalitat eissit d’una traduccion de l’article de Wikipèdia en anglés intitolat « Dominique You ».

• (fr) Aqueste article es parcialament o en totalitat eissit d’una traduccion de l’article de Wikipèdia en francés intitolat « Dominique You (pirate) ».

•  {{{títol}}}. ISBN 978-0-882-89395-2.