Cistèls

Vilatge d'Occitània

Cistèls (Sistels en francés) es una comuna gascona de Brulhés situada dins lo departament de Tarn e Garona e la region d'Occitània, ancianament de Miègjorn-Pirenèus.

Cistèls Sistels
Descobridor o inventaire
Data de descobèrta
Contrari
Color
Simbòl de quantitat
Simbòl d'unitat
Proprietat de
Fondador
Compren
Data de debuta
Data de fin
Precedit per
Seguit per
Coordenadas
L'ostau de comuna.
Geografia fisica
Coordenadas	44° 03′ 40″ N, 0° 47′ 04″ E
Superfícia	13,57 km²
Altituds  · Maximala  · Mejana  · Minimala	199 m 180 m 98 m
Geografia politica
País	Gasconha
Parçan	Brulhés
Estat	França
Region 76	Occitània
Departament 82	Tarn e Garona
Arrondiment 821	Los Sarrasins
Canton 8201	Garona Lomanha Brulhés (Autvilar abans 2015)
Intercom 248200016	CC de las Duas Ribas
Cònsol	Christophe Boisseau (2020-2026)
Geografia umana
Populacion Populacion totala (2018)	209 ab. Evolucion de la populacion 213 ab.
Densitat	15,55 ab./km²
Autras informacions
Còde postal	82340
Còde INSEE	82181

Geografia

Comunas a l'entorn.

Perimètre deu territòri

Comunas confrontantas de Sistuèlhs

	Dunas	Donzac quadripunt
Gimbreda (Gers)		Sent Cirici
Miradors (Gers)	Flamarens (Gers)	Sent Antòni deu Pont d'Arrats (Gers)

Toponimia

L'origina deu nom es ipotetica. Las fòrmas ancianas son Sestelh (1271), Cestulh, Cestuylh (1279), Cestelh (1280), Cestulh (1604), çò qui assegura pas pro la natura de l'iniciala. La prononciacion modèrna es en si-, çò qui es confòrme a la grafia de Cassini, Sistels, com a la grafia francesa oficiala. La finala anciana en -lh es mèi segura e ua prononciacion en sistèis es atestada a data recenta . L'alternància anciana entre -u- e -e- (comprene -è- ?) hè pensar aus mots en -uè- (tipe puèg/ puei, uèlh/uelh), dambe diftongason e reduccion posteriora deu diftongue, çò que la situacion deu vilatge a la devesa entre lengadocian e gascon infirma pas.

La causida grafica francesa es benlèu devuda a ua analogia dambe'us mots lengadocians en -lh prononciats -l en finala. La prononciacion actuala es sistèls o sistèts . L'istòria deu toponime e las evolucions foneticas normalas en gascon senhalan dambe evidéncia aquera darrèra e tardiva prononciacion com analogica, explicada per de cases nombroses deu tipe castèl/castèth. La pèrda de la palatalisacion de l (-lh- > l ) o de sa varianta iodizada (-i-), benlèu deguda a la fòrma oficiala, es necessària a la reinterpretacion, gasconizanta per analogia, en -th. L'èssa, pas apareguda graficament abans Cassini, es un plurau de sens collectiu : indistinccion de la parròpia (la comuna, lo vilatge) e deus abitants.

Sembla pas que se pòsca reténer l'explicacion de Dauzat per cisthus (de grèc cisthos), "moja, massuga", dambe sufixe -ellum , per de rasons de clima e de preséncia anciana versemblabla de -o- dens lo sufixe. Lo sistèl prepausat per Negre e représ per Burgan e Lafon (nom atestat a Donzac, 4,5 Km), o sistèth (conegut tanben dens la comuna) "paèr de vime" es ua solucion comòda. Una grafia prudenta seré Sistuèlhs (quan i a pas de certitud sus s o c, vau mèi causir la grafia pus simpla).

Istòria

A la revolucion, la comuna èra disputada entre Gèrs e Òut e Garona. Estót fin finala restacada au darrèr, dens lo canton d'Autvilar e lo districte de Valença. En 1808, estó annexada au Tarn e Garona.

Administracion

Lista deus cònsols successius

Periòde		Identitat	Etiqueta	Qualitat
2020	2026	Christophe Boisseau
junh de 1995	2020	Alain Delpech
abans 1981	?	Henri Chambert	divèrs esquèrra
Totas las donadas non son pas encara conegudas.

• Avant la refòrma cantonala de 2014, aplicada en 2015, la comuna èra deu canton d'Autvilar; es adara deu canton de Garòna Lomanha Brulhés.

Demografia

Evolucion demografica Populacion comunala actuala (2013): 211, totala: 218
1793	1800	1806	1821	1831	1836	1841	1846	1851
457	484	527	541	642	508	477	505	479
1856	1861	1866	1872	1876	1881	1886	1891	1896
457	433	437	390	395	375	357	341	329
1901	1906	1911	1921	1926	1931	1936	1946	1954
325	299	267	212	218	232	272	238	212
1962	1968	1975	1982	1990	1999	2006	2007	2008
203	205	149	146	142	142	180	185	191 193
2009	2010
201 203	205 207
Fonts
Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE Evolucion de la populacion 1962-2008

Véser tanben

• Comunas de Tarn e Garona

Bibliografia

• Paul BURGAN, André LAFON, Toponymie du Tarn-et-Garonne, Montalban, Association Antonin Perbosc, 2006.
• Albert DAUZAT, Charles ROSTAING, Dictionnaire étymologique des noms de lieux en France, Paris, Guénégaud, 2nda edicion, 1984.
• Ernest NEGRE, Toponymie générale de la France, Genève, Droz, 1990-1998.