Castelnòu e La Capèla

una comuna francesa

Vilatge d'Occitània

Castelnòu e La Capèla[1],[2] o Castèlnau e la Capèla (Castelnaud-la-Chapelle en francés) es una comuna d'Occitània, dins la region istorica de Perigòrd, administrada per lo departament de Dordonha de la region de Novèla Aquitània, ancianament d'Aquitània.

Castelnòu e La Capèla
Castelnaud-la-Chapelle
Descobridor o inventaire
Data de descobèrta
Contrari
Color
Simbòl de quantitat
Simbòl d'unitat
Proprietat de
Fondador
Compren
Data de debuta
Data de fin
Precedit per
Seguit per
Coordenadas
Lo castèl de Castèlnòu
Geografia fisica
geolocalizacion
Coordenadas 44° 48′ 57″ N, 1° 08′ 58″ E
Superfícia 20,88 km²
Altituds
 · Maximala
 · Mejana
 · Minimala
 
283 m
140 m
51 m
Geografia politica
País Perigòrd Armas de Perigòrd
Parçan Peiregòrd Negre (Sarladés)
Estat Bandièra de França França
Region
75
Novèla Aquitània
Departament
24
Dordonha Armas del Departament de la Dordonha
Arrondiment
244
Sarlat e La Canedat
Canton
2410
Canton de Val Dordonha (Doma avant 2015)
Intercom
242400877
CC de Doma-Vilafranca de Perigòrd
Cònsol Daniel Dejean
(2020-2026)
Geografia umana
Populacion
Populacion totala
(2018)
452 ab.
Evolucion de la populacion
Evolucion de la populacion

459 ab.
Densitat 22,61 ab./km²
Autras informacions
Còde postal 24250
Còde INSEE 24086

Geografia

modificar
 
Comunas a l'entorn.

Perimètre del territòri

modificar

Toponimia

modificar

Castèlnòu

modificar

La prononciacion es [kɒhtɛl’nɔw] [1]. Las atestacions ancianas son las del castèl o las del vilatge : Castellum nomine Castrum novum, en 1124, Castelnou (pel vilatge, sense data), Castelnau-sur-Dordogne e Castelnau-des-Berbières (Berbiguièras probablament), al sègle XVI, e Castelnau-des-Mirandes (auèi en francés Les Milandes), en 1625 [3]. Emb castèl, mot vengut del latin castellum (e abans de castrum), nòu, de novum, e sas fòrmas pus evolucionadas nau e nuèu, es l'adjectiu que se tròba pus sovent en toponimia [4]. Mas la formacion castelnau a un sens autre que çò que marca l'evidéncia : dins l'oèst occitan, se referís a de pichonas aglomeracions aparadas per un castèl, de borgs castrals medievals (sègles XI a XIII) [5] estudiats per exemple per Benoît Cursente[6], sens qu'es pas contradictòri emb lo sens literal.

La Capèla

modificar

La prononciacion es [lɒkɒ’pɛlɒ] [1]. Lo mot capèla agèt los sens successius de « partida de la glèisa de Tors que gardava lo mantèl, la cappa, de Sent Martin, de « partida de glèisa emb un autar segondari » (sens encara conservat), puèi de « pichona glèisa » [7]. A moment donat, La Capèla Puèg-aut èra benlèu una annèxa d'una autra parròquia.

Las atestacions ancianas son Afayrac al sègle XIII, Feyracum (latinizacion que fai veire que -ai- pretonic s'èra dejà afeblit en [ej]). Chantal Tanet e Tristan Hordé explican lo mot per un nom germanic de persona, *Fara, de la familha de fahren, « viatjar» seguit del sufixe acum [3]. Mas fariá *Farac. Cal donc supausar lo sufixe -iacum (derivat de -acum), o una autra etimologia, çò que suggerís la primièra atestacion, sense donar de solucion (un derivat del latin Afer ?). Dauzat dona a fara lo sens, plan diferent, de « familha » [8]

Les Milandes (nom francés)

modificar

Las Milandas èra abans Las Mirandas [3], nom evident per un castèl, que mira lo paisatge per veire ont son los enemics; una miranda es un tor de gach [9]. Lo passatge a Milandes (nom francés), foneticament aisit, es degut a la pèrda de la compreension del mot e a l'atraccion de landa.

Istòria

modificar

La comuna se formèt per la fusion en 1973 de Castèlnòu e Fairac e de La Capèla Puèg-aut (noms deduits dels etimes e de las atestacions medievalas). En 1827, Castèlnòu aviá dejà fusionat emb Fairac [10]. La Capèla Puèg-aut demòra comuna associada e elegís un cònsol delegat.

Administracion

modificar
 
La mairariá.
Lista dels cònsols successius
Periòde Identitat Etiqueta Qualitat
julhet de 2020 2026 Daniel Dejean    
març de 2014 2020 Marie-Françoise Roubergue divèrs esquèrra  
març de 1983 2014 Germinal Peiro PS regent, conselhièr general, puèi departamental dempuèi 1988, President del Conselh departamental dempuèi 2015, president de la CC, deputat dempuèi 1997
  1983      
Totas las donadas son pas encara conegudas.
  • Abans la refòrma cantonala de 2014, aplicada en 2015, la comuna èra del canton de Doma; es adara del canton de Val Dordonha.

Demografia

modificar
modificar « persona »
 v · d · m 
Evolucion demografica
Populacion comunala actuala (2013): 472, totala: 481
 

1793 1800 1806 1821 1831 1836 1841 1846 1851
406 490 488 507 807 767 736 823 787

1856 1861 1866 1872 1876 1881 1886 1891 1896
778 757 752 726 708 686 654 635 589

1901 1906 1911 1921 1926 1931 1936 1946 1954
604 601 564 512 502 441 449 394 362

1962 1968 1975 1982 1990 1999 2006 2007 2008
336
292
380
374
408
426
457
461
470
479
2009 2010
477
486
475
483
Fonts
Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE
 
Evolucion de la populacion 1962-2008


Demografia de Fairac

modificar
modificar « persona »
 v · d · m 
Evolucion demografica
Populacion comunala actuala (2013): , totala:
 

1793 1800 1806 1821 1831 1836 1841 1846 1851
303 252 232 244 - -

1962 1968 1975 1982 1990 1999 2006 2007 2008




Cercar
Cercar
Cercar
Cercar
Cercar
2009 2010
Cercar
Cercar
Fonts
Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE
Evolucion de la populacion 1962-2008
Evolucion de la populacion 1962-2008


  • Lo n° INSEE es estat camjat per rasons practicas.

Per la demografia de La Capèla Puèg-aut, anar a l'article.


Luòcs e monuments

modificar

Luècs e monuments

modificar

Personalitats ligadas emb la comuna

modificar

Veire tanben

modificar

Ligams extèrnes

modificar
  1. 1,0 1,1 et 1,2 https://web.archive.org/web/20160810221011/http://communes-oc.cg24.fr/cantons/domme/CASTELNAUD-LA-CHAPELLE.htm
  2. https://web.archive.org/web/20120315231640/http://toponimiaoc.webs.com/24dordonha.htm
  3. 3,0 3,1 3,2 et 3,3 Chantal Tanet et Tristan Hordé, Dictionnaire des Noms de Lieux du Périgord, ed. Fanlac, segonda edicion, 2000, p. 86
  4. Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 154
  5. Bénédicte Boyrie-Fénié, Jean-Jacques Fénié, Toponymie des Pays Occitans, edicions Sud-Ouest, 2007, p. 226
  6. http://www.persee.fr/doc/ccmed_0007-9731_1984_num_27_105_2261_t1_0166_0000_3
  7. Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 143
  8. Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 282, a La Fare
  9. Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 458
  10. http://cassini.ehess.fr/cassini/fr/html/fiche.php?select_resultat=7117