Amniota

Aqueste article es un esbòs de completar a prepaus de la fauna. Podètz partejar vòstras coneissenças en lo modificant.

Los amniòtas son un grop de tetrapòdes vertebrats (animals de quatre cambas amb colomna vertebrala) qu'an d'uòus adaptats al mitan terrèstre. Incluson los mamifèrs (sinapsids) e sauropsids (reptils e aucèls), e sos aujòls fossils.

Tetrapòdes terrèstres (Reptils de tipe Lausèrt)

Sèrps

Dinosaures (grop atudat)

Crocodils

Tartugas

Ausèls

Mamifèrs primitius

Plaça dels amniòtas dins las formas animalas

Lo mond animal: amb asterisc : los tipes d'organizacion que son de grases evolutius correspondent pas a de gropes monofiletics, mas parafiletics (comportant pas totes los descendents d'un meteis ancèstre – exemple : los descendents d'ancèstres vermifòrmes son pas totes uèi de vèrms, etc.). En jaune : las principalas explosions radiativas.
* Unicellulars Procariòtas (cellula sens nuclèu)	♦ Equinodèrmes: Orsin, Crinoïdes, Congombres de mar, estèla de mar e ofiura.	♦ Bivalves (cauquilhatges)
>* Unicellulars Eucariòtas (cellula de nuclèu)		♦ Gasteropòdes (escagaròls, limauces,...)
>* Esponga (organisme multicellular)	♦ Mollusques	♦ Cefalopòdes (Pofres, sépias)
>* Polip: idras, coralh e medusa
>* Vèrm (mobilitat e tube digestiu) bilaterian		♦ Trilobits (de doas a 24 patas - atudat)
>* Peisses agnats (sens maissas)	♦ Artropòdes primitius tipe miriapòdes (Fòrça patas)	♦ Decapòdes: crancs e escrabidas (dètz patas)
>* Peisses primitius (peisses cartilaginoses)		♦ Aracnids de uèch patas: aranhas, scorpions et acarians.	♦ Domaisèlas
>* Peisses tipics (peisses ossoses)	♦ Sèrps	> exapòdes (de sièis patas) : Insèctes primitius sens alas (tipe Apterygota).	♦ Babaròts, mantas, termites.
>* Peisses de nadarèlas carnudas (Sarcopterygii)	♦ Dinosaures (atudat)		♦ Ortoptèr (sautarèla, grèlh).
>* Tetrapòdes primitius (tipe Anfibians)	♦ Crocodils	♦ Marsupials	♦ Emiptèrs (Barnats pudents, cigalas,...)
>* Reptils primitius (Amniòtas de tipe Lausèrt)	♦ Tartugas	♦ Insectivòrs (Taupia, Eiriç,...)	♦ Coleoptèrs (escarabat, catarineta,...)
	♦ Ausèls	♦ Quiroptèrs (Ratapenada)	♦ Imenoptèrs (abelha, Vèspa, formiga
		♦ Primats	♦ Diptèr (moscas)
	>*Mamifèrs primitius tipe monotrèma	♦ Rosegaires e Lagomòrfs (conilhs)	♦ Lepidoptèr (parpalhòl)
		♦ Carnivòrs	♦
		♦ Ongulats	♦