Vater pòlo

Lo vater pòlo es un espòrt collectiu aquatic oposant doas formacions de set jogaires. foguèt codificat al Reialme Unit a la fin del sègle XIX e ven espòrt olimpic en 1900 pels òmes, e en 2000 per las femnas.

Partida vater pòlo (Grècia c. Serbia 2008)

Istòria

Una varianta del vater pòlo se practicava dins la Roma antica. Popular pels legionaris, l'espandiguèron per tot l'empèri. Lo jòc se practicava dins de piscinas dels tèrmes.

Partida de vater pòlo al Jòcs olimpics d'estiu de 1908 a Londres.

Mas cal esperar 1869 per veire los membres del club britanic de natacion de Bournemouth practicar un jòc amb de règlas pròchas del vater pòlo modèrne. Las primièras règlas son escricha en 1870 pel club de natacion de Londres. En 1876, las règles son publicadas. La primièra partida interclubs se debana en 1874 a Londres. La primèra partida internacionala se debana en 1890. Joguèron Angletèrra e Escòcia. Lo primièr campionat, aquel d'Angletèrra, comença en 1888.

Una version americana del jòc se devolopa a partir de 1897. Es un jòc mai violent quel jòc britanic. Los Americans lo practican fins als ans 1930, mas conven de respectar las règles britanicas dempuèi 1914.

Lo vater pòlo es un espòrt olimpic a partir de 1900 pel òmes e passa jol contraròtle de la FINA en 1911. Un campionat del mond masculin s'organiza a partir de 1913, lo campionat femenin a partir de 1986, en complement de la copa del mond feminina à en 1979. Los jòcs olimpics lor son obèrts sonqu'en 2000 . Los Britanics dominan fins als ans 1920. França, Belgica, Suècia, Ongria e Allemanha rivalisan enseguida amb los creators britanics. Après la Segonda Guèrra mondiala, Itàlia, Iogoslavia e l'URSS rejonhon l'eleit mondial.

Lo jòc evolua, subretot jol vam dels ongreses, ont es fòrça popular. A partir de 1928, l'entraïre Bela Komjadi cambia las donadas tecnicas e tacticas inventant la passa seca, es a dire realizada del biais que lo jogaire en recepcion pòsca trapar lo balon abans que ne tòque l'aiga.

Principis del jòcs

Balon de vater pòlo

L'equipa

Una equipa de vater pòlo se compausa de 7 jogaires amb 6 remplaçants. L'equipa a 1 o 2 portièr(s) que pòdon aver lo n^o 1 e lo 13 pel portièr remplaçant. Tanben un jogaire de camp pòt aver lo 13, aquel jogaire es sovent la punta (o l'arrièr punta/contra punta). La punta a lo drech d'anar fins a dos mètres de las gàbias per recebre la bala e per tirar, s'agís del ròtle mai dificil. Aqueles pòdon intrar en jòc a tot moment a partir de la lor zona d'exclusion (al delà de la linha de but), a partir del moment ont l'equipa es en possession de la bala. Un portièr e 6 jogaire de camp évoluent dins l'aiga en meteis temps, per cada equipa.

Lo portièr es cofat d'un bonet numerotat 1, de color roge. Los autres jogaires portan de bonets numerotats de 2 a 13. Lo bonet portant le numero 13 pòt èsser tanben roge se l'equipa a un partièr remplaçant. L'equipe que joga a domicile pòrta los bonets blancs, los visitors, los blaus. Los jogaires an pas lo drech de se vestir d'una combinason e devont portar obligatoriament dos malhòts.

Lo debanament de la partida

Una partida oficiala se compausa de 4 periòdes de 8 minutas caduna de jòc efectiu. Aqueles periòdes son separadas per des temps de repaus de 2 minutas levat entre las 2d e 3n periòde ont le repaus es de 5 minutas. Cada equipa pòt demandar 1 temps mòrt d'una minuta par periòde quand es en possession de la bala (ataca).

Règla de las 30 segondas

Cada equipa, del moment qu'es en possession de la bala (intercepcion, engatjament, eca.) dispausa al mai de 30 segondas per tirar al but. Dins aquel cas (qu'i aja but o non, o encore corner), lo compte d'aquelas 30 segondas recomença. Tanben recomença se un jogaire de l'autre equipa es exclusit. Se lo compte arriba a son tèrme, i a fauta e la bala es donada a l'autra equipa.

Los jogaires

Vetit d'un jogairer.

Los 6 jogaire de camp mai sovent s'organizan en mièg cercle, a 2-7 mètres del but advèrs, amb un jogaire al centre (nomenat punta o cavalièr). Aquel pòste es plan particular que lo jogaire fa fàcia als coequipièrs, e vira l'esquina al portièr advèrs. Son ròtle es de prene una passa, sovent realizada sus l'aiga, a far virar son defensaire (l'arrièr punta o contra punta) per se trapar fàcia al portièr e tirar rapidament. Lo jòc punta/arrièr punta es fòrça engatjat e fisic qu'una certa tolerança es daissada als dos jogaires. L'arbitratge es plan malaisit, que se vei gaire çò que se passa jos l'aiga: dins cada partida mai d'un còps son donats e se pòt veire ambedos jogaires desaparéisser dins l'efervescéncia. Per la mièja finala dels Jòcs olimpics de Melbourne en 1956 qu'oposava l'URSS a l'Ongria en plena Guèrra Freja, la rivalitat entre ambedos païses se desencadenèt la viléncia sul terren, que se parlèt d'una piscina avent pres una tencha roge sang.

Las fautas

Lo drech de carga es autorizat sul portaire de bala. En practica, una granda libertat de manòbra es daissada als defensaires per agir sul portaire de la bala, levat los còps visant la tèsta. Cal saber que los arbitres (2 situats suls bords del bacin) an una vision plan limitada de çò qui se passa sota l'aiga.

Las diferentas fautas:

• Fauta simpla. La bala se deu manejar pas que d'una sola man (levat pel portièr). Deu pas èsser sota l'aiga. Lo jogaire se pòt pas pièger sus quine partida que siá del bacin (gabias, bòrds o fons) pendent lo temps de jòd (se un portièr se pièja sul le bòrd del bacin, una penalitat es donada contra son equipa). Es tanben interdit de picar lo ballon amb lo ponh (levat pel portièr) e de lançar d'aiga sus un adversari.
• Fautas gravas. Una fauta comesa sus un atacant dins la zona dels 2 mètres es sanccionada per una penalitat, tirada sus la linha dels 5 mètres.
• Nadar sus l'espatla de son adversari, tustar son adversari involontariament provòca una fauta grava amb exclusion de 20 segondas (a la tresena fauta grava, lo jogaire es exclusit de la partida definitivament e es remplaçat).
• Des fautas gravas (per exemple la perturbacion volontària del jòc) son sanccionadas per une Exclusion Definitiva Am remplaçament (EDA); se la fauta es mai grava (per exemple, un còp volontari), lo jogaire es exclusit de la partida, pòt pas èsser remplaçat per un membre de son equipa pendent 4 minutas e una penalita es donada a l'equipa advèrsa, es alara una Exclusion Definitiva Amb penalitat (EDA+penaltat).

L'airal de jòc

Grècia-Ongria a Nàpols

Superfícia: 30 mètres per 20 mètres per la pertidas d'òmes masculins e 25 mètres per 20 mètres per las partidas de femnas. La prigondor minimala es de 1,80 mètre.

De linhas simbolizadas per de plòts, materializant la superfícia de jòc.

• Una linha roja (2 mètres): zona de fòra jòc. Un atacant pòt pas i penetrar, levat se la bala es ja dins aquela zona o que la passa es ja realizada (bala aeriana).
• Una linha jauna (5 mètres): zona de penalti, e a l'interior de que se pòt pas tirar de còp franc dirècte.
• Una linha blanca: mièg de terren, e linha de but dins la linha de la gabia.

Lo balon

Es d'una circonferéncia compresa entre 65 e 67 cm per las femnas, entre 68 e 71 cm pels òmes. Son pes pòt variar de 400 a 450 gramas.

Lo biais de marcar

• Se marca quand un balon passa en entièr la linha de but, entre los dos pals de la gabia e jos la barra transversala.
• Se pòt marcar de quin que siá luòc de la superfícia jòc; mas lo portièr es pas autorizat a tornar o tocar lo balon al delà de la linha de mièja distança.
• Se pòt marcar amb quina que siá partida dels còs, levat del punh quichat. Se pòt marcar nadant amb lo balon fins a la gabia. Al començament o al recomençament del jòc, dos jogaires al mens, levat lo portièr defensor, devon aver jogat o tocat intencionalament lo balon, levat dins los cases de mesa en jòc seguents: tir de penalti; remesa en jòc mandada en dirècte per un jogaire dins la sieuna gabia; tir sul pic pendent una remesa en jòc dempuèi la gabia; o tir sul pic la lescasença d'un còp franc acordat a l'exterior de la linha dels cinc mètres.
• Se marca se, a la fin del periòde de possession de 30 segondas o a la fin d'un periòde, lo balon es en vol e penetra dins la gabia.
• Es possible de pausar d'ecrans suls autres jogaires.

Notas e referéncias

Ligams extèrnes

• (en) Site oficial de la Federacion internacionala de natacion (FINA).
• (en) Site oficial de la Liga europèa de natacion (LEN).
• (en) Reglaments oficials internacionals pel periòde 2009-2013, sus fina.org.
• (fr) Liga Promocionala del Vater Pòlo (LPWP)
• (fr) Water-polo.com