Vièlanava del Bòsc

Vièlanava del Bòsc (Villeneuve-du-Bosc en francés) es una anciana comuna occitana del País de Fois, situada dins lo departament d'Arièja e la region d'Occitània, ancianament de Miègjorn-Pirenèus. Es ara dins la comuna de Sent Joan de Verges.

Geografia

modificar

Le vilatge, plan pichon, es a 488 m d'altitud, mès al nòrd i a de puèges boscoses de mai de 600 m. L'anciana comuna s'acabava probablament al sud a la Quièra de Bernadon e a la del Ròc de Caròl (s'agís del meteis acrin), a 700 m. Al mens le sud de la comuna es inclús dins le Plantaurèl. Le territòri, relativament espandit, compreniá los vilatjots de Vedèl, la Bòrda, Bòrdanava, Marcelhàs, Siret, etc

Toponimia

modificar

Vièlanava del Bòsc

modificar

La prononciacion es [,bjɛloe'naβo ðel'βɔsk] segon l'enquista Sacaze de las annadas 1880. Las fòrmas ancianas son Villa nova en 1272, Villam novam de Boscho en 1329, Vielenave en 1390, Villanova, Villanova del bosq en 1445, etc[1].
Segon Dauzat e Rostaing, una vièlanava es una aglomeracion novèla fondada a l'Edat Mejana per un senhor o una comunautat religiosa, mès sense que las franquesas autrejadas a las vilafrancas sián precisadas[2]. Lo determinant es lo mot occitan bòsc. La fòrma Vièlanava presenta una diftongason del grop -il- en [jɛl], coma per exemple dins fièl, ancianament fil, abrièl[1].

Marcelhàs

modificar

Le lòc (Marseillas en francés) es de mal trobar sus Geoportail https://www.geoportail.gouv.fr/carte : cal cercar château de Marseillas, Saint-Jean-de-Verges o pont de Marseillas, Saint-Jean-de-Verges siquenon lo sistèma vos manda a Varilhas.
La prononciacion es [maɾse'ʎas]. Patrici Pojada causís la grafia Marcelhàs contra Marcelhans, de mal descodar. Las fòrmas ancianas son [villa] de Marcellanis en 1272, Marcelhas en 1385, 1390, 1401, 1445, 1460, 1535. Lemoine considèra que Marcelhàs ven del nom de persona galloroman Marcellus, ambe'l sufixe -anum. P. Pojada obsèrva que la finala es la meteissa en francés que Meràs e Siuràs. La finala ven probablament del sufixe d'apertenéncia en -anum a l'ablatiu-locatiu, que daissa una -s finala. Lo nom latin (o eventualament galloroman) de proprietari es probablament Marcellus[3].

Istòria

modificar

La vièla nava data probablament del sègle XIII; son nom sembla marcar que foguèt creada per tal de rompre e desermassir un lòc boscós. Vièlanava èra situada dins la castelaniá e cossolat de Foish[1].
Al començament de las annadas 1970, le vilatge èra despoblat e une communautat hippie s'i installèt per far una experiéncia de « comuna libertària »[4].
Le 1èr de genièr de 1975, la comuna foguèt annexada a Sent Joan de Verges per fusion simpla[5], en aplicacion de l'arrestat prefectoral del 16 de mai de 1974[1].

Demografia

modificar
modificar « persona »
 v · d · m 
Evolucion demografica
Populacion comunala actuala (2013): , totala:
 

1793 1800 1806 1821 1831 1836 1841 1846 1851
117 132 165 171 186 149 142 155 150

1856 1861 1866 1872 1876 1881 1886 1891 1896
148 156 150 122 126 109 98 96 84

1901 1906 1911 1921 1926 1931 1936 1946 1954
76 82 102 55 54 56 52 58 44

1962 1968 1975 1982 1990 1999 2006 2007 2008
30
28


Cercar
Cercar
Cercar
Cercar
Cercar
2009 2010
Cercar
Cercar
Fonts
Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE
Evolucion de la populacion 1962-2008
Evolucion de la populacion 1962-2008


Nòtas e referéncias

modificar
  1. 1,0 1,1 1,2 et 1,3 Patrici Poujade, Dictionnaire toponymique de l'Ariège, ed. IEO d'Arièja, 2021, p. 461
  2. Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 723
  3. Patrici Poujade, Dictionnaire toponymique de l'Ariège, ed. IEO d'Arièja, 2021, p. 262
  4. Paolo Stuppia, La révolution dans le jardin. Utopies communautaires et expériences néo-rurales françaises après Mai 68, in Éducation et sociétés 2016/1 (n° 37) https://www.cairn.info/revue-education-et-societes-2016-1-page-49.htm legir en linha
  5. https://www.insee.fr/fr/metadonnees/cog/commune/COM09337-villeneuve-du-bosc