Lenga aglutinanta

Una lenga aglutinanta es una lenga bastida per aglutinacion: que fòrça mots son formats en jónher de morfèmas amassa.

Aquel tèrme foguèt emplegat d'en primièr per Wilhelm von Humboldt en 1836 per fin de classificar las lengas d'un punt de vista morfologic . Lo mot ven del vèrb latin agglutinare (pegar amassa).

Una lenga aglutinanta es una forma de lenga sintetica ont cada afixe representa una unitat de sens (coma "diminutiu," "preterit," "plural," etc.), e los morfèmas ligats son exprimits per d'afixes (e pas per de cambiaments intèrnes de la raiç del mot, o cambiament de ritme o de tonalitat). En mai, çò qu'es pus important, dins una lenga aglutinanta, los afixes fusionan pas amb los autres, e cambian pas de forma jos l'influéncia dels autres.

Las lengas sinteticas que son pas aglutinantas son sonadas lengas fusionalas; de còps que i a, combinan los afixes amassa, sovent en los cambiar drasticament dins lo processus, e en jónher mantun sens per un meteis afixe (per exemple, dins lo mot occitan "parli" , lo sufixe "-i" porta lo sens de l'indicatiu present e de la primièra persona del singular).

Exemples de lengas aglutinantas

D'exemples de lengas aglutinantas son: lo basc, lo blackfoot, lo georgian, las lengas altaïcas (veire turc e tatar), lo japonés (de còps que i a classificat amb las lengas altaïcas), lo corean (de còps que i a classificat amb las lengas altaïcas), lo malai l'indonesian, fòrça lengas tibetobirmanas, las lengas dravidas, fòrça lengas oralicas (que las pus importantas son l'ongrés, lo finés e l'estonian), l'inuktitut, las lengas bantos (veire swahili), las lengas caucasencas del nòrd-èst, del nòrd-oèst e las lengas sud caucasencas, e qualques lengas mesoamericanas e de lengas indigènas d'America del Nòrd coma lo nahuatl, lo uastec, e lo salish ; lo quíchoa e l'aimara que son de lengas indigènas d'America del Sud. Una part de l'ancian Orient Pròche parlava tanben talas lengas, coma lo sumerian, l'elamita, l'urrian, l'urartian, l'attic, lo gutian, lo lullubi, e lo kassite.