Ozbèc

Ozbèc
	Oʻzbek tili — Ўзбек тили — ئۇزبېك تیلى
Locutors	27 000 000
Classificacion lingüistica
	Ozbèc
Estatut oficial
Oficial de	Ozbequistan
Estatut de conservacion
	Atudat; EXExtinct (Atudat) Menaçat; CRCritically endangered (En dangièr critic) SESeverely endangered (En dangièr sevèr) DEDevinitely endangered (En dangièr definitiu) VUVulnerable (Vulnerable) Segur; NENot Endangered (Non en dangièr) ICHEL Red Book: Not Endangered Classada coma lenga segura (NE) per l'Atlàs de las lengas menaçadas dins lo mond
Còdis lingüistics
ISO 639-1	uz
ISO 639-2	uzb
ISO 639-3	uzb
Ethnologue	uzb
Glottolog	uzbe1247
ASCL	4306
IETF	uz
	modificar

L'ozbèc es una lenga turquesa parlada en Ozbequistan e dins los paises vesins.

Localisacion

L'ozbèc es la lenga oficiala d'Ozbequistan. De minoritats importantas parlan la lenga dins los paises vesins, en Tatgiquistan, Quirguizstan, Cazacstan, Turcmenistane tamben dins lo nòrd d'Afganistan e dins lo Xingjiang chinés^[1].

Classificacion e dialèctes

L'ozbèc fa partida de las lengas oigoras, o karlok, una branca de las lengas turquesas. L'ozbèc continua la lenga literària qu'èra usada dins la region avant lo periòde de dominacion russa, lo chagatai^[2].

Los dialèctes se diferencian per l'eretatge lingüistic dels tres grops turcs divèrses qu'an format lo pòble ozbèc^[2]. Es atal qu'i a de dialèctes qu'an de traches karloks-oigors, d'autres qu'an de traches oghuz o quipchacs. La lenga a manlevat fòrça mots iranians, a travèrs l'influença del tatgic, o del dari en Afganistan, doas de las variantas del persan, parladas al sud^[3]^[4].

Escritura

L'ozbèc èra, a l'origina, escrich amb l'alfabet arabi. Dins las annadas 1930, lo poder sovietic, impausèt l'alfabet latin, per lo remplaçar, una decennia de tard, per l'alfabet cirillic. Aprèp l'independéncia, en 1993, lo govèrn introduguèt l'alfabet latin, mas dins una version pro diferenta d'aquela de las annadas 1930^[5].

Referéncias

↑ Khodzhiyev 1997, p. 426.
↑ ^2,0 et ^2,1 Boeschoten 2006, p. 357.
↑ Los dialèctes iranizats d'Afganistan an un còdi de lenga, usb.
↑ Khodzhiyev 1997, p. 426-427.
↑ Boeschoten 2006, p. 360.

Fonts

(en) Hendrik Boeschoten, 2006, Uzbek, dins Lars Johanson, Éva Á. Csató (eds.), The Turkic languages, p. 357-378, Routledge language family descriptions series, Londres, Taylor & FrancisP. 1-58.
(ru) A. P. Khodzhiyev, 1997, Uzbekskiy iazyk, dins E. R. Tenishev (ed.), Iazyki Mira - tyurkskie iazyki, p. 426-437, Moscòu, Indrik.

Portal de las lengas

[Kh426-1] Khodzhiyev 1997, p. 426.

[B357-2] 2,0 et ^2,1 Boeschoten 2006, p. 357.

[3] Los dialèctes iranizats d'Afganistan an un còdi de lenga, usb.

[Kh426-7-4] Khodzhiyev 1997, p. 426-427.

[B360-5] Boeschoten 2006, p. 360.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]