Lo Cos e Bigaròca

una comuna francesa

Lo Cos e Bigaròca (Coux-et-Bigaroque en francés) es una anciana comuna d'Occitània, dins la region istorica de Perigòrd, administrada per lo departament de Dordonha e la region de Novèla Aquitània, ancianament d'Aquitània.

Lo Cos e Bigaròca
Coux-et-Bigaroque
Descobridor o inventaire
Data de descobèrta
Contrari
Color
Simbòl de quantitat
Simbòl d'unitat
Proprietat de
Fondador
Compren
Data de debuta
Data de fin
Precedit per
Seguit per
Coordenadas
Lo vilatge de Bigaròca al ras de la Dordonha.
Armas
Geografia fisica
Coordenadas 44° 50′ 05″ N, 0° 58′ 27″ E
Superfícia 19,33 km²
Altituds
 · Maximala
 · Mejana
 · Minimala
 
245 m
80 m
45 m
Geografia politica
Region ist Perigòrd Armas de Perigòrd
Parçan Peiregòrd Negre (Sarladés)
Estat Bandièra de França França
Region Novèla Aquitània
Departament Dordonha Armas del Departament de la Dordonha
Arrondiment Sarlat e La Canedat
Canton Canton de Val Dordonha (Sent Cibra avant 2015)
Intercom CC de Val de la Dordonha e Forèst Beceda
Comuna Lo Cos, Bigaròca e Mosens
Geografia umana
Autras informacions
Còde postal 24220
Còde INSEE de seccion 24142
Divèrs anciana comuna

La creacion de la comuna novèla del Cos, Bigaròca e Mosens, ratificada par l'arrestat del 21 de decembre de 2015[1], fuguèt efectiva lo 1èr de genièr de 2016, e transformèt las doás ancianas comunas, Lo Cos e Bigaròca e Mosens, en comunas delegadas. Lo 1èr de genièr de 2020, las comunas delegadas fuguèron suprimidas.

Geografia

modificar
 
Comunas a l'entorn.

Toponimia

modificar
  • Lo Cos. Las fòrmas ancianas son tròp tardièras per èsser vertadièrament utilas : Al Cos e Alcos, en 1365. Lo nom es plaçat per Dauzat e Rostaing dins un ensemble de noms escrits Coux, Lacoux, o Coulx en francés, que vendrián benlèu del latin cotes, al sens de « luècs peiroses » [2], explicacion represa per Chantal Tanet e Tristan Hordé[3], atal coma per los Féniés[3]. Pr'aquò, a prepaus de Cors de Vertuèlh, en francés Coulx, escrit Cols al sègle XVI, Bénédicte Boyrie-Fénié constata que i a pas d'atestacion emb -t- e que l'acusatiu plural de collis, colles, convendriá milhor [4], emb un sens oronimic (en relacion emb lo relèu). Cal notar que son de noms que se fixèron probablament al segond millenari, pr'amor de la preséncia de l'article, coma aicí al Cos, e que la referéncia al latin val solament per donar l'origina del nom que servèt a nommar los noms. Es pas impossible que l'origina siá pas la meteissa per totes aquels noms, estant que quand i a un article, masculin o femenin segon los cases; lo sens pòt tanben èsser diferent, « luèc peirós » o de tipe oronimic. Coma Lo Cos domina la ribièra de la Dordonha, los dos son possibles. Pel Cos, lo site de las comunas de Dordonha supausa l'ancian occitan cos, varianta de cors (viá, camin), del latin cursum [5], çò qu'explicariá lo vocalisme en [-u-], e pas en [-ɔ-] (la prononciacion es [lu’ku] [5]), que seriá normal per un eretièr de collis. La question de l'origina del nom es pas reglada.
  • Bigaròca es atestat coma Castrum de Begaroca, puèi en 1206 coma Biga Roca e en 1207 Biga Rocha, enfin coma Bigarroque en 1760 (r sembla simpla dins la prononciacion modèrna). Lo segond element es ròca, que prenguèt sovent lo sens de « castèl, fortalesa »; pel primièr, Chantal Tanet e Tristan Hordé supausan lo mot occitan viga(n) (coma Lo Vigan (Cevenas) o Lo Vigan (Carcin)), adjectiu derivat del latin vicus, « vilatge » e s'apièjan sus la preséncia, a 400 m de Bigaròca, d'un luèc nommat Vic-Bas [3]; mas la prononciacion [b] de v al començament del sègle XIII, tan luènh de Gasconha, es una dificultat. Lo site de las comunas de Dordonha fornís una autra possibilitat, biga ròca, « ròca dobla ». La prononciacion es [bigɒ’rɔkɒ] [5].

Istòria

modificar

Administracion

modificar
Lista dels cònsols successius
Periòde Identitat Etiqueta Qualitat
junh de 1995 fin decembre 2015 Michel Rafalovic divèrs drecha puèi UMP, LR retirat de l'armada, cònsol del Cos, Bigaròca e Mosens (2016-), president de la CC Val de la Dordonha et Forèst Beceda (2014-)
  1995      
Totas las donadas non son pas encara conegudas.
  • Abans la refòrma cantonala de 2014, aplicada en 2015, la comuna èra del canton de Sent Cibra; es adara del canton de Vallée Dordogne (en francés), donc Val Dordonha.
  • L'intercomunalitat es la Communauté de communes Vallée de la Dordogne et Forêt Bessède, donc la Comunautat de Comunas de Val de la Dordonha e (Forèst) Beceda.

Demografia

modificar
modificar « persona »
 v · d · m 
Evolucion demografica
Populacion comunala actuala (2013): 977, totala: 1005
 

1793 1800 1806 1821 1831 1836 1841 1846 1851
1 400 1 279 1 290 1 253 1 583 1 527 1 439 1 709 1 756

1856 1861 1866 1872 1876 1881 1886 1891 1896
1 674 1 749 1 746 1 658 1 615 1 693 1 602 1 571 1 544

1901 1906 1911 1921 1926 1931 1936 1946 1954
1 535 1 523 1 509 1 122 1 052 958 946 880 836

1962 1968 1975 1982 1990 1999 2006 2007 2008
766
739
649
720
708
818
928
944
975
989
2009 2010
993
1 008
987
1 015
Fonts
Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE
 
Evolucion de la populacion 1962-2008


  • annexion de Bigaròca en 1825
  • darrèra populacion legala (probablament) : 987

Demografia Bigaròca (abans 1825)

modificar
  • 1793 : 108
  • 1800 : 100
  • 1806 : 109
  • 1821 : 117

Luòcs e monuments

modificar

Personalitats ligadas emb la comuna

modificar

Veire tanben

modificar

Ligams extèrnes

modificar
  1. url=http://www.dordogne.gouv.fr/content/download/18042/140254/file/RAA%20d%C3%A9cembre%202015%20n%C2%B0%203.pdf%7Ctitre=Arrêté Arrêté n° PREF/DDL/2015/0229 portant création de la commune nouvelle de Coux et Bigaroque-Mouzens, Recueil des actes administratifs de la Dordogne, 21 de décembre 2015, pp. 136-139
  2. Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 217, a Coulx
  3. 3,0 3,1 et 3,2 Chantal Tanet et Tristan Hordé, Dictionnaire des Noms de Lieux du Périgord, ed. Fanlac, segonda edicion, 2000, p. 123-124
  4. Bénédicte Boyrie-Fénié, Dictionnaire toponymique des communes, Lot-et-Garonne, ed. CAIRN e Institut Occitan, Pau, 2012, p. 98-99
  5. 5,0 5,1 et 5,2 https://web.archive.org/web/20160303220924/http://communes-oc.cg24.fr/cantons/st-cyprien/COUX-ET-BIGAROQUE.htm