Joan Jaurés
Joan Jaurés (nascut lo 3 de setembre de 1859 a Castras, mòrt assassinat lo 31 de julhet de 1914 a París) foguèt un òme politic occitan e una granda figura del socialisme francés.
| |||||||||||||||||
Biografia | |||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Naissença | 3 de setembre de 1859 Castras | ||||||||||||||||
Mòrt | 31 de julhet de 1914 (54 ans) París | ||||||||||||||||
Foncions
| |||||||||||||||||
Donadas personalas | |||||||||||||||||
Nacionalitat | Francesa | ||||||||||||||||
Formacion | École Normale Supérieure Licèu Louis-le-Grand Collègi Santa Barba | ||||||||||||||||
Activitat | |||||||||||||||||
Profession | òme politic, Professor, jornalista, escrivan, istorian e reporter | ||||||||||||||||
Partit | Seccion Francesa de l'Internacionala Obrièra - SFIO | ||||||||||||||||
Professors | Bernard Germa (ca) | ||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Trabalha per | L'Humanité La Despacha del Miègjorn Universitat de Tolosa | ||||||||||||||||
Autres | |||||||||||||||||
Conjunt | Louise Bois (en) | ||||||||||||||||
Fraires | Louis Jaurès (ca) | ||||||||||||||||
Prèmis | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Biografia
modificarAgregat de filosofia, trabalhèt a l'universitat de Tolosa. Foguèt deputat moderat de Tarn a 25 ans. Sostenguèt en 1892, la cauma dels carbonièrs de Carmauç e venguèt socialista. S'inspirèt del filosòf Karl Marx. Dins l'afar Dreyfus, Jaurés e los socialistas defendon Alfred Dreyfus. En 1904, fondèt lo jornal L'Humanité qu'existís encara uei. En 1905, participèt a la lei de separacion entre las glèisas de l'Estat. Durant un viatge a Lisbona en 1911, Joan Jaurés que parlava l'occitan declarèt que las lengas regionalas devián èstre ensenhadas dins las escòlas. Pacifista mas pas antimilitarista, Joan Jaurés apèla a la cauma generala abans la Primièra Guèrra Mondiala. Lo 31 de julhet de 1914, es assassinat a París per Raoul Villain, un nacionalista francés de doas balas de pistolet dins lo cap.
I aguèt plan manifestacions a sa mòrt.
Posteritat
modificarSas cendres repausan al Panteon dempuèi 1924. I a fòrça carrièras, plaças, estacions de metro e una universitat que pòrtan son nom en França.
Dins la Russia sovietica, Jaurés es vengut un prenom, Жорес, transcrich Zhores (Жарэс/Žares en bielorús). L'escriveire rus Zhores Medvedev (1925), lo fisician bielorús Žares Alfioròu (1930), lo jornalista rus Zhores Troshev (1926-2005) pòrtan aquel pichon nom.
Òbras
modificar- Les Preuves
- Études socialistes
- Vers la république sociale
- Prefaci a “L’application du système collectiviste” de L. Deslinières (1898)
- Les Deux Méthodes (1900)
- Notre but (1904)
- La Révolution russe (1905)
- L’Alliance des peuples
- Conflit élargi (1912)
- L'Armée Nouvelle (1914)
- Discours de Vaise (1914)
Nòtas e referéncias
modificar- ↑ Blanc, Jòrdi. Jaurés e Occitània. 1985. Vent Terral. Valdariás. ISBN 2.85936.044.0
Veire tanben
modificar