Iurii Gagarin

Iurii Alekseievich Gagarin (Юрий Алексеевич Гагарин), 9 de març de 1934 – 27 de març de 1968), nascut a Gzhatsk, Russia, foguèt un cosmonauta sovietic. Lo 12 d'abril de 1961, a bòrd de la nau Vostok 1, Gagarin venguèt lo primièr èsser uman a viatjar dins l'espaci.

Iurii Gagarin
Naissença	9 de març de 1934 Gzhatsk (Gagarin)
Mòrt	27 de març de 1968
País d'origina	URSS
Signatura

Biografia

Iurii Gagarin nasquèt dins la vila de Klushino prèp de Gzhatsk (ara dins l'Óblast de Smolensk, Russia), lo 9 de març de 1934. En 1968 la vila de Gzhatsk se tornèt nomenar en Gagarin en son onor. Sos parents, Aleksei Ivanovich Gagarin e Anna Timofeievna Gagarin, trabalhavan dins una granja collectiva. Dins las activitats de la granja, sos parents èran menestrals; concretament son paire èra fustièr. Sa maire èra una granda lectritz. Iurii èra lo tresen de quatre fraires e sòrres; sa sòrre granda èra encargada de l'elevar mentre sos parents trabalhan. Coma de milions de personas en Union Sovietica, la familha Gagarin migrèt pendent l'ocupacion nazi de la Segonda Guèrra Mondiala. Sos dos fraires grands foguèron enviats en Alemanha coma trabalhadors esclaus en 1943, e tornèron aprèp la guèrra. Mentre que lo jove Iurii s'interessava a l'espaci e las planetas, comencèt de somiar d'un viatge dins l'espaci e de la possibilitat qu'un jorn lo sòmi venga realitat. Iurii foguèt descrich per sos mèstres coma un enfant intelligent de trabalh acarnat, e a vegadas aisable. Son professor de matematicas e sciéncias volèt dins la Fòrça Aeriana Sovietica pendent la Segonda Guèrra Mondiala, çò qu'impressionèt lo jove Gagarin.

Aprèp un aprendissatge en metallurgia, Gagarin foguèt seleccionat per sa formacion tecnica dins una escòla segondària de Saratov. Un còp alà, s'incorporèt al "Aeroclub", aprenguèt a volar dins un avion leugièr, una passion que l'ocupava cada còp mai de temps. Amb mai d'esfòrç que de talent, en 1955 capitèt una escolaritat tecnica, comencèt la practica a l'escòla militara de vòl d'Orenborg. Alà encontrèt Valentina Goriacheva, amb qui se maridèt en 1957, après que ganhèt sas alas de pilòt amb un Mig-15. Aprèp son diplòma, foguèt assignat a Luostari a la basa aeriana de l'Óblast de Mormansk, prèp de la frontièra norvegiana, ont las condicions meteorologicas terriblas fasián los vòls plan arriscats. Gagarin mesurava solament 1,57 m, aquò venguèt un avantatge dins la pichona cabina de la nau Vostok . Venguèt lòctenent de la Fòrça Aeriana Sovietica lo 5 de novembre de 1957 e lo 6 de novembre de 1959, amb lo reng de lòctenent superior .

Sa carrièra dins lo programa espacial sovietic

Seleccion e entraïnament

En 1960, après un procèssus de seleccion, lo programa espacial sovietic causiguèt Gagarin entre 20 autres cosmonautas. Foguèt somés a una seria d'experiéncias e de tèstes per determinar sa resisténcia fisica e psicologica. Gagarin competiguèt en aquela seleccion amb un autre cosmonauta, Gherman Titov. Es possible que la causida definitiva de Gagarin, pasmens que capitèt los examèns amb los nivèls pus nauts, se basèt dins son caractèr modèst e son origina umila, alara que Titov èra eissit d'una familha de classa mejana e aviá un caractèr un pauc fred e reservat.

Lo vòl espacial

Lo12 d'abril del 1961, Gagarin venguèt lo primièr èsser uman a viatjar dins l'espaci amb la nau Vostok 1. Sa senha pendent lo vòl foguèt cèdre (en rus: Кедр). Segon los comentaris dels mejans sovietics, pendent l'orbita Gagarin comentèt: «Aquí vesi pas cap Dieu.»

Pendent lo vòl, foguèt elevat al reng de Segon Lòctenent a Major. Las autoritats sovieticas pensavan qu'aviá mai de possibilitats de morir dins la descenduda que de sobreviure.

De retorn sus Tèrra, Gagarin venguèt l'èsser uman mai famós. Nikita Khrushchov considerèt que la proesa de Gagarin èra una pròva que deuriá renfortir l'armada sovietica amb de missils mai qu'amb d'armas convencionalas. Aquela politica, antagonista amb los desirs de l'armada sovietica, contribuiguèt a la casuda de Khruschov.

Activitats posterioras

Aprèp son vòl, Gagarin viatgèt a l'entorn del monde per far la promocion de l'"eroïcitat" sovietica. Ensagèt de s'adaptar a la celebritat mas capitèt pas. Sa nòva situacion, amb los problèmas dins son matrimòni faguèt que comencèt de beure. En octobre de 1961 se feriguèt grevament dins una escapada alcolica en Crimèa acompanhat d'una jove infirmièra.

Dempuèi 1962 foguèt deputat al Sovièt Suprèm e pus tard tornèt a la Ciutat de las Estèlas, ont trabalhèt coma dessenhaire de naus espacialas reütilizablas. En 1967 foguèt seleccionat per participar al primièr lançament d'una nau Soiuz.

Mòrt e eretatge

Gagarin moriguèt lo 27 de març de 1968 quand lo Mig-15 que pilotava pendent un vòl banal tombèt prèp de Moscòu. I a pas de certituds sus las causas de l'accident, mas en 1986 una enquèsta suggeriguèt que la turbuléncia provocada per un autre avion poiriá aver desestabilizat la nau de Gagarin. Las condicions meteorologicas tanpauc foguèron favorablas.

Alara la propaganda sovietica explicava que Gagarin aviá desviat l'avion per evitar una escòla, e atal salvar de milièrs d'escolans, mas qu'aguèt pas lo temps de saltar de l'aparelh. Aquela istòria es considerada mai coma una legenda que coma una realitat.

Lo 12 d'abril de cada an se fa una celebracion internacionala per remembrar son esplech; es la Nuèch de Iurii.

Poiekhali!

Poiekhali! (En rus: Поехали!; "Anem nos en!") foguèt la frasa que diguèt Gagarin al moment de l'enlairament de sa nau, Vostok 1. Venguèt un dels simbòls de l'èra espaciala (al costat de la famosa frasa de Neil Armstrong "Es un pichon pas per un òme, mas un gran saut per l'umanitat"), e mai comencèt d'èsser part de la cultura populara russa. S'utiliza abans de començar un trabalh o projècte, especialament s'es complicat o arriscat. Tanben ven a s'utiliza coma brinde.

Lista de las decoracions

Part del panèl de contraròtle del Vostok 1.

• Eròi de l'Union Sovietica (14 d'abril de 1961)
• Pilòt Cosmonauta de l'Union Sovietica (27 de junh de 1961)
• Òrdre de Lenin (14 d'abril de 1961)
• Medalha pel Desvolopament de las Tèrras Verges
• Medalha pel Servici Impecable (Medalha pels 10 ans del Servici Militar)
• Medalha del 40^en Aniversari de las Fòrças Armadas Sovieticas
• Medalha del 20^en Aniversari de la Victòria dins la Granda Guèrra Patriotica (9 de mai de 1965)
• Medalha del 50^en Aniversari de las Fòrças Armadas Sovieticas (genièr de 1968)
• Estela d'Eròi del Trabalh de Checoslovaquia (29 d'abril de 1961)
• Estela d'Eròi del Trabalh de Bulgaria (24 de mai de 1961)
• Òrdre de la Bandièra de la Republica Popular d'Ongria amb diamants
• Òrdre de Georgy Dimitrov (Bulgaria)
• Crotz de Grunwald de 1^a classa (Polonha)
• Òrdre de Karl Marx (Republica Democratica Alemanda)
• Estela d'Eròi del Trabalh (Vietnam) (28 d'abril de 1962)
• Òrdre de Playa Girón (Cuba)
• Grand Òrdre de Nil (Egipte)
• Òrdre de la Republica de Bintang de 2^a classa (Indonesia)
• Cavalièr de l'Òrdre de l'Estela d'Africa (Libèria)

• 
  1964
• 
  1976
• 
  1977
• 
  2009
• 
  2001
• 
  2001
• 
  2011
• 
  2011
• 
  2011
• 
  2011

Bibliografia

• (en) Asif A. Siddiqi (NASA), « Challenge To Apollo: The Soviet Union and The Space Race, 1945-1974 », University Press of Florida (2000), ISBN 978-0-8130-2628-2.
• (en) Cole, Michael D, « Vostok 1: First Human in Space », Edicions Enslow Publishers, Springfield (1995), ISBN 0-89490-541-4.
• (en) Jamie Doran e Piers Bizony, « Starman: The Truth Behind the Legend of Yuri Gagarin », Edicions Bloomsbury, Londres (1998), ISBN 0-7475-4267-8.
• (fr) Iorii Gagarine e Vladimir Lebedev, « La psychologie et le cosmos », Edicions MIR, Moscòu (1969).
• (fr) Yves Gauthier, « Gagarine, ou le rêve russe de l'espace, » Edicions Flammarion, París (1998), ISBN 2-08-067415-3.
• (en) Andrew L. Jenks (2012). The Cosmonaut Who couldn't Stop Smiling: The Life and Legend of Yuri Gagarin. Northern Illinois University Press. ISBN 978-0-87580-447-7.

Ligams extèrnes

• (es) Lo primièr òme dins l'espaci sus Waste.com