Dins la mitologia grèga, Iris (en grèc ancian Ἶρις), filha de Taumás e de l'Oceanida Electra, donc la sòrra de las Arpias e d'Arcèa, èra la messatgièra dels dieus, e dubretot d'Èra, coma Ermès (o Mercuri) èra lo messatgièr de Zèus. Dons l’Iliada d'Omèr, es « la messatgièra de totes los dieus eternals ». Sepre setada près del tròn d'Èra , es prèsta a executar sos òrdres. Quand Èra tornava dels Infèrns dons l'Olimp, es Iris que la purificava amb de perfums. Èra aviá per ela la mai granda afeccion, que sempre li portava que de bonas novèlas.

Iris, lecita pintura en tecnica de Sièis pel Pintre de Diosfos, v.500–490 AbC., Louvre
Iris, fresca florentina del palais Medici-Riccardi de Luca Giordano (1684-1686)

Èra reprasentada amb una cara graciosa de joventa, amb d’alas brilhantas de totas las colors reünidas. Los poètas pretendavan que l'arcolan èra la pesada d'Iris davalant aviadament de l'Olimp cap a la tèrra per portar un messatge ; es perque es mai sovent representada amb un arcolan. Es la divesa de l'arcolan.

Lo tèrme connèxe d'« irizacion » e l'adjectiu « irizat » venon del nom d'Iris. l’iris es tanben un genre de flor.

Nòtas modificar

 
Tòrs d'Iris. Fronton Oèst del Partenon. 438-432. British Museum
 
Tèsta de l’estatua d'Iris, fronton Oèst del Partenon. Lovre

Vejatz tanben modificar