Guifré lo Pelut
Guifré lo Velós (vèrs 840 - 11 d'aost de 897), en catalan Guifré el Pilós[1], foguèt un còmte d'Urgell e de Cerdanha de 870 a 897, de Barcelona, de Girona e d'Osona de 878 a 897 e de Conflent de 896 a 897. Es considerat coma lo premier còmte vertadier de Catalonha a la fin dau sègle IX.
Sa vida es fòrça mau coneguda e la fònt istorica principala ne'n es un tèxte latin datat de 1180 dich Gesta comitum barchinonensium. Foguèt nomat còmte de Barcelona au concili de Tròias en 878 après la destitucion dau còmte Bernat Ièr. Son fraire Miron Ièr i venguèt tanben còmte de Rossilhon fins a sa mòrt en 896. Se concentrèt sus la lucha còntra lei musulmans e sus lo desvolopament dau plan de Vic onte creèt lo comtat d'Osona vèrs 885. I fondèt tanben un ret d'abadiás e installèt un evescat sus lei territòris reconquistats còntra lei musulmans. Moriguèt dins lo corrent dau sètge de Lhèida pendent un combat còntra lo cap musulman Lubb ibn Muhammad. Foguèt enterrat au monastèri de Ripoll.
Aguèt dètz enfants coneguts :
- Guifré Borell de Barcelona (874-911) que li succediguèt coma còmte de Barcelona, de Girona e d'Osona.
- Miron (878-927) que li succediguèt coma còmte d'Urgell e de Cerdanha.
- Emma de Barcelona (880-942) que venguèt la premiera abadessa dau monastèri de Sant Joan de les Abadesses.
- Sunifred II d'Urgell (vèrs 880 - 948) que foguèt còmte d'Urgell.
- Radulf de Barcelona (vèrs 885 - 940 ò 942) que venguèt evesque d'Urgell e abat de Ripoll.
- Sunyèr Ièr (vèrs 890-950) que foguèt còmte de Barcelona, de Girona e d'Osona.
- Ermessenda de Barcelona (mòrta en 925).
- Cixilona de Barcelona (mòrta en 945) que venguèt l'abadessa de Santa Maria del Camí.
- Riquilda de Barcelona.
- Guinidilda de Barcelona (897-923) que se maridèt ambé Ramon II de Tolosa.
L'identitat de la frema (ò dei fremas) de Guifré es desconeguda. Segon la Gesta comitum barchinonensium, èra dicha Guinidilda de Flandra mai ges de document pòdon lo confirmar. Una autra ipotèsi frequenta designa Guinidilda d'Empúries (mòrta vèrs 900) amb una data de maridatge situada en 877.
Una legenda postuma pretend que Guifré sigue a l'origina dau blason d'Aragon. Après una batalha victoriosa còntra de Normands (ò après una victòria durant un torneg còntra un chivalier franc), auriá pintat son bloquier jaune ambé sei dets trempats dins lo sang d'una bleçadura que li auriá infligit son adversari. Pasmens, en realitat, aquò es pas possible car l'eraldica existiá pas encara au sègle IX[2].
Liames intèrnes
modificarBibliografia
modificar- (ca) Ramon d'Abadal i de Vinyals, Els primers comtes catalans, Vicens-Vives (1958).