Glèisa de Sent Gironç

Monument occitan
Glèisa de Sent Gironç
Localizacion de Glèisa de Sent Gironç
Glèisa de Sent Gironç
Geografia
País Bearn Armas de Bearn
Parçan Bacin de Lac, Còr de Bearn
Region Nòva Aquitània
Departament Pirenèus Atlantics Armas deu Departament deus Pirenèus Atlantics
Vila Monenh
Debuta de la bastida 1464
Acabament 1530
Estil dominant Gotic
Classat Monument istoric en 1913

La glèisa de Sent Gironç (Saint Girons en francés) de Monenh qu'ei ua de las glèisas goticas màgers de Bearn. Que's destaca mei que mei per las soas proporcions, per l'endom desproporcionat deu son tèit e deu son hustatge e peu hèit de combinar ua arquitectura purament gotica dab materiaus bearnés (sable, cauç, arrebòts deu gave e casso bearnés).

Glèisa de Sent Gironç e lo son tèit
Partida baisha deu hustatge deu tèit

Bastida enter 1464 e 1530 entà replaçar l'anciana glèisa de Sent Pèr (escrivut Sant Pée alavetz e qui èra ua abadia laïca) que refleta la prosperitat deus ciutadans moneishons d'aquesta tempsada.

Lo hustatge, bastit dab pas sonque piteraus de còr casso e cavilhas de husta shens nada punta de metau, qu'amassa un vertadèr bòsc que la comuna (e donc los ciutadans) avó de provesir alavetz. En copa, aqueste hustatge que presenta un hialat assimetric deus complèxes : qu'ei dessenhat a la soa basa com si òm avosse volut bastir un segon tèit mei petit au ras deu purmèr en tot decidir de'n har pas sonque un arribat au som (çò qui explica l'elevacion de l'angle deu tèit).

Plan de la glèisa de Sent Gironç
Copa de l'estructura deu hustatge deu tèit

La glèisa qu'ostendeish ua pòrta deus cagòts (qui, estant dats l'epòca qui èran mei que mei artesans, avón de participar a la soa bastida) e, au dessus d'un deus sons portaus, lo capitèth de l'anciana glèisa.

Lo portau qui da sus la rota qu'ei coraot peu timpan de l'anciana abadia laïca.

Sancamandejada (mes pas destrusida totun) peus iconoclastas uganauts (e dab l'aprobacion de la regina Joana de Labrit per'mor la ciutat e demorava catolica au maugrat deus sons òrdis), la glèisa que ho moblada de nau arron la restauracion deu catolicisme en Bearn e, atau, que possedeish tanben un beròi orgue mondin deu sègle XVI e un retable barròc.

La glèisa de Sent Gironç que ho classada Monument Istoric per la Republica Francesa en 1913.