Pèir Berland

Pèir Berland (1377-1458) estut un important òme de glèisa bordalés.

Origina e estudas

Pèir Berland neishut lo 15 de julhet de 1377 dens lo quartèir de Sent Rafaèl, dens la comuna d'Avensan, en Medòc. Son ostau natau estut transformat après en capèra, e una placa explicativa i es anuit apausada. Èra hilh de paisans aisats, exemptats de redevéncia ; sa mair èra originària de Molís.

Ramon de Brujas, un tabelion, li ensenhèt dens sa junessa los rudiments dau saber, auquau èra predispausat Pèir Berland : una legenda conta qu'un avesque auré estat susprís de veire lo mainatge traçar sau sòu de las frasas en latin. Es per aquò qu'a la mòrt dau pair, Pèir Berland discut se'n anar estudiar a Bordèu, e persheguit per de las estudas de teologia e de dreit canon de 1396 a 1399, a l'universitat de Tolosa.

Carrèira religiosa

L'arshavesque Francés Uguccione, ahurbit per l'intelligéncia de Pèir Berland, l'engatgèt coma secretari. Lo sheguit en Itàlia on se morit l'arshavesque. Après un viatge a Jerusalèm, tornèt a Bordèu en 1413. Vingut lavetz curè de Boliac, parròpia a laquau èran restacadas Larmont e Quinsac. En 1419, estut nomat secretari dau capitre. Enfin, lo 31 de mai de 1430, en sheguida de la mòrt de David de Montferrand, arshavesque de Bordèu, Pèir Berland estut elugit per lo remplaçar.

Pèir Berland hit tot çò que podèva per portar ajuda a las victimas daus pilhatges menats per Rodrigue de Villandrado, e mèi generalament se batut per ateunir los efèits de la praubetat e de la misèra en çò daus Bordalés. Cada setmana, distribuava de las aumòinas aus tretze espitaus de Bordèu, que portèt au nombre de quatorze.

Carrèira politica

En 1431, se metut a s'implicar fòrtament dens la via politica : vingut lo permèir daus conselhèirs reiaus dens lo ducat d'Aquitània e estut promovut representent dau poder anglés a Bordèu. Reüssit tanben a convénquer los jurats de crear una universitat a Bordèu, dont l'institucion estut autorizada en 1441. Amèi d'una universitat, Pèir Berland fondèt un collègi a Sent Rafaèl, destinat a aculhir daus escolèirs praubes per de las estudas clericalas.

Lo contèxte estant aqueth de la Guèrra de Cent Ans, Pèir Berland discut resistar de cap a l'invasion francesa que menaçava Bordèu. Lo petit pòple èra alassat praus conflits, los borgés e los jurats negociavan la capitulacion ; Pèir Berland intervingut per trobar un compromís. Mès ren n'i hit, e Bordèu e l'Aquitània feniren per capitular en 1453.

Mòrt

Pèir Berland, shamalhat per las novèras autoritats, envièt sa demission en julhet de 1456. Estut exilat prau senescaut de Guièna au collègi de Sent Rafaèl, e se morit lo 17 de janvèir de 1458 après dètz mes d'atròças sofrenças.

Estut entarrat dens la catedrala Sent Andriu. Dens son testament, n'aublidèt pas los praubes, los estudiants, tots los espitaus de Bordèu, las glèisas medoquinas e aqueras on avèva oficiat, sos successors, sos vailets, e bien segur sa familha. Una procedura de canonisacion s'avièt en 1462 mès n'abotit jamèi. Maugrat aquò, sa memòria es totjorn aunorada, e la tor-clochèir de la catedrala de Bordèu pòrta son nom, coma la plaça autorn.