Edimborg

ciutat del Reialme Unit, capitala d'Escòcia

Edimborg[1] (en anglés: Edinburgh [ˈɛdɪnbərə]; en gaelic escocés: Dùn Èideann[2] [ˌt̪un ˈeːtʲən̪ˠ]) es la capitala d'Escòcia. En 2012 sa populacion èra de 482 640 abitants; es la segonda ciutat escocesa en populacion totala, e un important centre de torisme del Reialme Unit: a recebut 13 milions de toristas per an.

Edimborg
Edinburgh
Dùn Èideann
Descobridor o inventaire
Data de descobèrta
Contrari
Color
Simbòl de quantitat
Simbòl d'unitat
Proprietat de
Fondador
Compren
Data de debuta
Data de fin
Precedit per
Seguit per
Coordenadas
.
Bandièra
Escut
Geografia fisica
Coordenadas 55° 57′ 17″ N, 3° 12′ 06″ O
Superfícia 259 km²
Geografia politica
Estat Bandièra: Reialme UnitReialme Unit
País Escòcia
Geografia umana
Populacion
(2012)
482 640 ab.
Autras informacions
edinburgh.gov.uk

La vila es lo sèti del Parlament Escocés, tornarmai actiu dempuèi 1999, e a oficialament l'estatut de ciutat dempuèi 1329.

Es situada sus la còsta èst de las tèrras bassas centralas (central lowlands), al sud de l'embocadura del flume Forth (Firth of Forth), sus la mar del Nòrd. Dempuèi 1329, Edimborg a oficialament l'estatut de ciutat. Ten tanben l'estatut de council area (dempuèi lo 31 de març de 1996) e de region de luòctenença, après aver agut lo de districte al sen de la region du Lothian.

La vila es bastida sus de puèges volcanics que balhan cadun un punt de vista diferent de la vila. Es dominada per son castèl que las fondacions datan del sègle VIIen mas es a partir del sègle xi que foguèt bastida aquela residéncia reiala abans de venir una fortalesa de crénher al sègle xvi. Edimborg foguèt afranquida en 1329 e s’enrodèt de muralhas au sègle xv. Après la desfacha de Flodden (1513) contre los angleses, los borgeses de la vila decidiguèron de construire preventivament una segonda encencha batejada lo mur de Flodden. Après l’unificacion dels Parlaments d’Escòcia e d’Anglatèrra (1707), la vila perdiguèt son importància politica mas demorèt un important centre economic e cultural. En mai del castèl, Edimborg compta de fòrça luòcs interessants coma lo Royal Botanic Garden, las catedralas Sant Geli (presbiteriana), Santa Maria (episcopaliana) e Santa Maria (catolica), la National Gallery, Charlotte Square, lo Scott monument o encora lo National Museum of Scotland. Lo palais de Holyrood (Holyrood Palace) es la residéncia ocficiala de la reina quora demòra dins la vila. Los districtes de la vila vièlha e de la vila nòva son classats patrimòni mondial per l’UNESCO dempuèi 1995.

Edimborg es famosa per son festenal, lo pus grand del mond, que dura tres setmanas en agost e prepausa fòrça espectacles de qualitat dins totas las disciplinas.

La vila aculhís una de las universitats pus prestigiosa d'Euròpa e del mond, l’Universitat d'Edimborg, pionièra dins l’informaca, la geologia, la quimia e la meecina. A Edimborg se situa tanben la bibliotèca nacionala d'Escòcia (National Library of Scotland) qu'es la pus importanta bibliotèca d’Escòcia (e una de las pus grandas del Reialme Unit).

Panorama d'Edimborg vist del monument de Nelson
  1. «Preconizacions del Conselh de la Lenga Occitana» (en occitan) p. 124.
  2. «Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotlan». Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA). [Consulta: 19-06-2024]