Echinoidea

Echinoidea

Tripneustes ventricosus e Echinometra viridis,
doas espècias d'orsins

Classificacion

Règne	Animalia
Sosrègne	Bilateria
Infrarègne	Deuterostomia
Embrancament	Echinodermata
Sosembr.	Echinozoa

Classa

Echinoidea
Leske, 1778

Los Orsins (equinids) son de creaturas de mar espinosas vivent dins totes los oceans del mond. La talha mejana adulta es entre 3 e 14 cm.

Son d'invertebrats marins de l'embrancament dels Echinodermata (Equinodèrmes), del grèc echinos, « espina » e derma « dèrma ». Son de parents pròches dels congombres de mar e de las estelas de mar.

Descripcion

Lor còs esferic es protegit per una cauquilha dura o entièrament recobèrta d'espinas aceradas.

Se desplaçan lentament en utilizant lors espinas mobilas e lors podias o pseudopòdis (pichons tubes situats entre las espinas, emplenats d'aiga e que fan ventosa a lor extremitat). Aqueles podias constituisson l'aparelh ambulacrari de l'orsin.

Plaça dels orsins dins lo mond animal

Lo mond animal: amb asterisc : los tipes d'organizacion que son de grases evolutius correspondent pas a de gropes monofiletics, mas parafiletics (comportant pas totes los descendents d'un meteis ancèstre – exemple : los descendents d'ancèstres vermifòrmes son pas totes uèi de vèrms, etc.). En jaune : las principalas explosions radiativas.
* Unicellulars Procariòtas (cellula sens nuclèu)		♦ Equinodèrmes: Orsin, Crinoïdes, Congombres de mar, estèla de mar e ofiura.		♦ Bivalves (cauquilhatges)
>* Unicellulars Eucariòtas (cellula de nuclèu)				♦ Gasteropòdes (escagaròls, limauces,...)
>* Esponga (organisme multicellular)		♦ Mollusques		♦ Cefalopòdes (Pofres, sépias)
>* Polip: idras, coralh e medusa
>* Vèrm (mobilitat e tube digestiu) bilaterian				♦ Trilobits (de doas a 24 patas - atudat)
>* Peisses agnats (sens maissas)		♦ Artropòdes primitius tipe miriapòdes (Fòrça patas)		♦ Decapòdes: crancs e escrabidas (dètz patas)
>* Peisses primitius (peisses cartilaginoses)				♦ Aracnids de uèch patas: aranhas, scorpions et acarians.		♦ Domaisèlas
>* Peisses tipics (peisses ossoses)		♦ Sèrps		> exapòdes (de sièis patas) : Insèctes primitius sens alas (tipe Apterygota).		♦ Babaròts, mantas, termites.
>* Peisses de nadarèlas carnudas (Sarcopterygii)		♦ Dinosaures (atudat)				♦ Ortoptèr (sautarèla, grèlh).
>* Tetrapòdes primitius (tipe Anfibians)		♦ Crocodils		♦ Marsupials		♦ Emiptèrs (Barnats pudents, cigalas,...)
>* Reptils primitius (Amniòtas de tipe Lausèrt)		♦ Tartugas		♦ Insectivòrs (Taupia, Eiriç,...)		♦ Coleoptèrs (escarabat, catarineta,...)
		♦ Ausèls		♦ Quiroptèrs (Ratapenada)		♦ Imenoptèrs (abelha, Vèspa, formiga
				♦ Primats		♦ Diptèr (moscas)
		>*Mamifèrs primitius tipe monotrèma		♦ Rosegaires e Lagomòrfs (conilhs)		♦ Lepidoptèr (parpalhòl)
				♦ Carnivòrs		♦
				♦ Ongulats		♦

Lista de las sosclassas

• sous-classe Euechinoidea Bronn, 1860
  • superòrdre Atelostomata Zittel, 1879
    • òrdre Cassiduloida Claus, 1880
    • òrdre Spatangoida Claus, 1876
  • superòrdre Diadematacea Duncan, 1889
    • òrdre Diadematoida Duncan, 1889
    • òrdre Echinothurioida Claus, 1880
    • òrdre Pedinoida
  • superòrdre Echinacea Claus, 1876
    • òrdre Arbacioida Gregory, 1900
    • òrdre Echinoida Claus, 1876
    • òrdre Phymosomatoida
    • òrdre Salenioida
    • òrdre Temnopleuroida Mortensen, 1942
  • superòrdre Gnathostomata Zittel, 1879
    • òrdre Clypeasteroida A. Agassiz, 1872
    • òrdre Holectypoida Ducan, 1889
• sous-classe Perischoechinoidea M'coy, 1849
  • òrdre Cidaroida Claus, 1880

Vejatz tanben

• Referéncia ITIS : Echinoidea Leske, 1778 (fr) (+ version anglesa (en))
• Paginas sus la lantèrna d'Aristòtel
• L'orsinada