Dakota del Sud
Lo Dakota del Sud o Dacòta del Sud[3] es un estat dels Estats Units d'America. Lo Dakota del Sud es limitat al nòrd per lo Dakota del Nòrd, a l'èst per Minnesòta e Iowa, al sud per Nebraska e a l'oèst per Wyoming e Montana.
State of South Dakota (en) | |
Imne | Hail, South Dakota! (ca) |
---|---|
Devisa | «Under God the people rule (ca) » |
Simbòl | Phasianus colchicus |
Escais | The Mount Rushmore State |
Administracion | |
Estat | Estats Units d'America |
Capitala | Pierre |
Lenga oficiala | anglés |
Politica | |
• Governadora | Kristi Noem (ca) (2019–) |
Geografia | |
Coordenadas | 44° 30′ N, 100° 00′ O |
Superfícia | 199 729 km² |
Percentatge d'aiga | 1,69 %[1] |
Altitud mejana | 670 m |
Punt mai bas | Big Stone (ca) |
Punt culminant | Black Elk Peak (ca) (2 208 m) |
Fus orari | UTC−06:00 Ora Estandard Centrala zona orària de las Rocosas America/Chicago |
Demografia | |
• Totala | 886 667[2] ab. (1 d'abril de 2020 ) |
• Densitat | 4,44 ab./km² |
Autras informacions | |
ISO 3166-2 | US-SD |
Sit web | sd.gov |
modificar |
Istòria
modificarGeografia
modificar
Lo riu mai important del Dakota del Sud es lo riu Missorí. Missorí e los sieus afluents banhan practicament tot l'estat, levat la region nord-èst. Lo lac màger de l'estat, lo Lac Oahe, es artificial, format pel Barratge Oahe. Los bòscs cobrisson aperaquí 4% del Dakota del Sud.
Lo clima del Dakota del Sud es temperat. A causa del sieu terren pauc accidentat e distant de las grandas massas d'aiga, lo Dakota del Sud possedís de grandas variacions de temperatura e un clima instable, e mai que siá pas tant cambiadís coma lo clima del Dakota del Nòrd.
En ivèrn, las temperaturas mejanas pus nautas s'enregistran pel sud-oèst de l'estat, e demenisson a mesura que se viatja cap al nord-èst. La temperatura mejana es de −6 °C dins lo sud-oèst e de −12 °C dins lo nòrd-èst. La mejana de las minimas es de 12 °C dins lo sud-oèst e de −19 °C dins lo nòrd-èst. La mejana de las maximalas es de 2 °C dins lo sud-oèst e de −4 °C dins lo nòrd-èst. Los extrèms vàrian entre −45 °C e 18 °C. La temperatura pus bassa enregistrada dins l'estat foguèt de −50 °C, a McIntosh, lo 17 de febrièr de 1936.
Economia
modificarLo produch interior brut del Dakota del Sud foguèt de 23,12 miliards de dolars en 2003. Lo revengut per capita de l'estat, per la siá part, foguèt de 30 722 dolars. Lo taus de caumatge del Dakota del Sud es de 3,5%, la tresena mai bassa del país, sonque mai que los taus de caumatge de Hawaii e del Dakota del Nòrd.
Lo sector primari representa 8% del PIB del Dakota del Sud. Amassa, l'agricultura e l'elevatge representan 8% del PIB, e emplegan aperaquí 44 000 personas. Los efèctes de la pesca e de la silvicultura son minims sus l'economia de l'estat. Lo sector agricòla es una de las principalas fonts de revengut del Dakota del Sud, cap d'estat dels Estats Units depend tant de l'agricultura e de l'elevatge coma lo Dakota del Sud, e coma consequéncia, lo percentatge de la participacion d'aqueste sector dins lo PIB de l'estat es lo màger de totes los estats nòrd-americans. L'estat possedís 33 000 bòrias, que cobrisson aperaquí 90% de l'estat. Lo Dakota del Sud es un dels liders nacionals per la produccion de blat, milhòc, granas de virasolelhs, carn, e lach, e possedís una las manadas màgers del país.
Lo sector segondari apòrta 18% del PIB. L'industria segondària representa 13% del PIB de l'estat e emplega aperaquí 52 000 personas. Los principals produches industrializats fabricats dins l'estat son d'equipaments electronics en general, de produches agroalimentaris, maquinària, equipaments de transpòrts e derivats del petròli. L'industria del bastiment representa 4% del PIB de l'estat, en emplegant aperaquí 28 000 personas. Las minas representan 1% del PIB del Dakota del Sud, en emplegant près de 1,6 000 personas. Los principals produchs son lo petròli, granit e gres.
Lo sector terciari representa 74% del PIB del Dakota del Sud. L'estat es un grand centre financièr, qu'atraguèt divèrsas institucions financièras a travèrs de de programas d'incitacions fiscalas. Servicis financièrs e immobilièrs representan près de 20% del PIB, en emplegant aperaquí 43 000 personas.
Ligams extèrnes
modificar- ↑ Afirmat dins: United States Summary: 2010, Population and Housing Unit Counts, 2000 Census of Population and Housing.
- ↑ «cens dels Estats Units del 2020». [Consulta: 20 de març de 2022]
- ↑ https://web.archive.org/web/20220523225559/https://opinion.jornalet.com/laurenc-revest/blog/913/rescontres-occitans-amerindians