Dèlta fluvial
Un dèlta es un tipe de boca qu'un riu pòt presentar al luòc ont se trai dins un ocean, una mar o un estanh.
.jpg)
Dins de condicions ligadas a la turbuléncia de la mar e a la quantitat de sediment carrejats pel riu, se pòt formar un amàs de fons. Aquel dividissent lo riu en divèrses braces que lor traçat amb la còsta es sovent triangular, semblant a la letra grèga Δ (Dèlta). La primièra division del riu a la dintrada del dèlta se nomena l'apèx.
L'activitat alluvionària intensa condutz la forma pròpria del dèlta a cambiar segon lo temps.
Existís dos grands tipes de dèlta : de tipe Gilbert, e marins. Lo dèlta de tipe Gilbert es pus corrent e pus simple. Possedís un ventalh ribassut e de depaus sedimentaris basals, frontals e suls sucs. Los dèltas marins son pus complèxes dins lor arquitectura, perque possedisson una partida deltaïca aeriana e una autra sosmarina.
Un dèlta fòrça conegut es aquel format per Nil quand s'escampa dins la mar Mediterranèa per dos braces : lo de Damieta e lo de Roseta.
Ecologia dels dèltas
modificarComa los estuaris, los dèltas constituisson d'ecosistèmas particulars. l'engorgament fangós e la mescla d'aigas de densitat, salinitat, temperaturas e turbiditat diferentas i crèan de condicions e abitats unics, expleitats per qualques espècias pendent tot o partida de lor cicle de la vida.
Ecotoxicologia
modificarOnt lo corrent alentís e segon los fenomèns de bioconcentracion e de sedimentacion, de «pòchas» de sediments polluits pòdon aparéisser, mai o mens renduts al moment de las tempèstas, dels curatges e dels aigats sasonièrs, o quand se pesca amb lo chalut. Lo projècte « CAROL » (Camarga Ròse Lengadòc) mostrèt la preséncia [1] de pòchas de sediments fòrça radioactius al drech de l’embocadura del Grand Ròse, contaminats per de Cèsi 137, fixat suls sediments.
Lista dels principals rius que lor embocadura forma un dèlta
modificar
- Òb
- Ienissèi (lac Baikal e ocean Artic), e lo Golf d'Ienissèi
- Olenek
- Lena
- Indigirka
- Huang He
- Xi Jiang
- Flume Roge
- Mekong
- Chao Phraya
- Irrawaddy
- Ganges e Dèlta de Ganges
- Mahanadi
- Godâvarî
- Krishna
- Kâverî
- Indus
- Chatt-el-Arab (reünion d'Eufrates e de Tigre)
- Kora
- Oral
- Amodarià (sec)
- Sirdarià (sec)
- Nil e dèlta de Nil
- Nigèr (dèlta interior e ocean Atlantic)
- Ogooe
- Okavango (dèlta interior)
- Salom e son dèlta Sinesalom
Pas cap
- Amazonas
- Orinòco
- Coco
- Rio Jacuí
- Mississipí
- Albani
- Mackenzie
- Yukon
- Colorado
- Paraná
- Sacramento (flume)
Pas cap
Vejatz tanben
modificarReferéncias
modificar- ↑ (fr)Rapòrt final del projècte Carol per l'Institut de Radioprotection et de Sûreté Nucléaire. Vejatz tanben (fr) B. Lansard, 2005. Distribution et remobilisation du plutonium dans les sédiments du prodelta du Rhône (Méditerranée nord-occidentale). Tèsi de doctorat, Universitat d'Ais-Marselha 2.
Ligams extèrnes
modificar- (fr)Menaces sur les deltas numèro 121 revista Hérodote
- (fr)De l’importance des liens géographie physique/géographie humaine pour comprendre les risques de submersion des deltas surpeuplés per Sylvie Fanchette