Tunèu dau Rove
Lo tunèu dau Rove es un tunèu-canau maritim dubèrt en dessota de la Cadena de la Nerta per permetre una comunicacion dirècta entre l'Estanh de Bèrra e lo nòrd de la Rada de Marselha. Acabat en 1926 e mes en servici l'annada seguenta, èra l'obratge d'art pus important dau canau entre Marselha e Ròse. Pasmens, un avalancament obstruïssèt lo passatge en 1963. Dempuei aquela data, la question de sa restauracion es un debat recurrent dins lei Bocas de Ròse.
Istòria modificar
La construccion modificar
L'idèa de cavar un canau entre Marselha e Ròse foguèt emesa tre lo sègle XVII car la navegacion lòng de la Còsta Blava es sovent complicada per lo mistrau[1]. Mai, lo passatge de la Cadena de la Nerta èra tecnicament tròp complèxe. Foguèt donc necessari d'esperar lo començament dau sègle XX per començar la construccion d'un tunèu-canau de 7,12 km entre Marinhana e l'Estaca[2]. Lei trabalhs durèron de 1911 a 1927 e si debanèron dins de condicions malaisadas. Impliquèron 3 000 obriers, compres de presoniers alemands[3]. La joncion entre lei galariás nòrd e sud aguèt luòc en mai de 1916 mai l'acabament de la vòuta durèt fins a 1923. Lo premier passatge de naviri foguèt organizat lo 23 d'octòbre de 1926 e lo tunèu foguèt dubèrt au trafegue maritim lo 25 d'abriu de 1927[4].
L'afondrament e la sarradura modificar
Après l'acabament de la construccion dau tunèu, de projèctes imaginèron un canau anant de Marselha a Estrasborg. Pasmens, la manca d'interès deis autoritats per lo transpòrt fluviau e lo còst dei trabalhs limitèron rapidament leis ambicions. Puei, lo 16 de junh de 1963, una seccion de 170 m dau tunèu s'afondrèt. Aquò entraïnèt la sarradura dau canau [5]. Dins leis ans 1970, una enquista atribuïssèt l'avalancament a un defaut dins la construccion e a una manca d'entretenença[6]. Après quauquei temptativas, lei projèctes de restauracion foguèron abandonats.
Lei projèctes de restauracion modificar
Dempuei leis ans 1990, l'idèa de tornar durbir lo tunèu es una question frequentament pausada dins lei Bocas de Ròse. D'efiech, segon certaneis estudis, l'intrada d'aiga de mar dempuei lo tunèu podriá permetre de facilitar la reabilitacion de l'Estanh de Bèrra e de'n limitar l'eutrofizacion. Aquela dubertura seriá parciala amb la construccion d'un pichon canau de derivacion permetent lo passatge d'un debit maximau de 20 m³/s. En 2016, lo còst èra estimat entre 16 e 21 milions d'èuros, mai lo projècte es actualament blocat per de questions de finançament.
Caracteristicas modificar
Lo tunèu va dau sud de Marinhana a l'oèst dau vilatge de Estaca. Au nòrd, seguisse premier una trencada sus quauquei quilomètres. La longor totala dau tunèu eu meteis es de 7 120 m per una largor de 22 m e una autor de 15 m. Sa prefondor èra de 4 m, çò que permetiá lo passatge simultanèu de doas pinèlas de 1 500 t dins doas direccions diferentas. L'espessor de la vòuta èra d'un mètre, mai foguèt renforçada a 2,5 m dins lei zònas marlosas ont aguèt luòc l'afondrament.
Annèxas modificar
Liames intèrnes modificar
Bibliografia modificar
- Xavier Daumalin e Anne Montenach, « Le tunnel du Rove. Marseille en marche vers le Far-West », dins Le patrimoine industriel des Bouches-du-Rhône : actes de la table-ronde des 20 et 21 mai 1999, Chambre de commerce et d'industrie Marseille-Provence, 2000, pp. 11-13.
- Michel Méténier, Le Tunnel du Rove et le Canal de Marseille au Rhône, Paul Tacussel, 1999.
- Thibaut Vergoz, « Le Tunnel du Rove, oublié de l'histoire », Chasse Marée, 17 d'octòbre de 2018.
Nòtas e referéncias modificar
- ↑ Jean-Marie Homet, Les monuments de l'eau en Provence, Ais de Provença, Édisud, 2007, pp. 103-109.
- ↑ « Le tunnel du Rove et le canal du Rhône », Le Journal de Genève, 27 d'abriu de 1927.
- ↑ Frédéric Médard, Les prisonniers en 14-18. Acteurs méconnus de la Grande Guerre, SOTECA, 2010, p. 62.
- ↑ « Un canal sous le plus grand tunnel du monde », La Presse, 28 de mai de 1927.
- ↑ Alain Lubrano, « Les travaux préalables au dégagement du tunnel du Rove ont commencé », Le Monde, 30 de novembre de 1963.
- ↑ « L'écroulement du tunnel du Rove serait dû à un vice de construction et à un défaut d'entretien », Le Monde, 20 de setembre de 1977.