Teodòr Ier
Teodòr Ièr (mòrt lo 14 de mai de 649) foguèt lo 73en papa de la Glèisa Catolica Romana dau 24 de novembre de 642 au 14 de mai de 649. Succediguèt a Joan IV (640-642) e foguèt remplaçat per Martin Ièr (649-655).
Coma son predecessor Joan IV, Teodòr Ièr} foguèt un adversari acarnat dau monotelisme qu'èra estat oficialament adoptat per l'emperaire bizantin Heraclius (610-641) e lo patriarca Sergi Ièr de Constantinòble en 638. Ansin, tre son eleccion, escribèt oficialament au patriarca Pau II de Constantinòble per condamnar la teologia monotelista bizantina. Puei, en 647, lei relacions se desgradèron mai entre lei Glèisas d'Orient e d'Occident e lo papa excomuniquèt lo patriarca Pau II. La Glèisa de Constantinòble rompèt alora sei relacions ambé Roma mai l'emperaire refusèt de lo sostenir. En 648, l'emperaire Constant II (641-668) retirèt lei tèxtes teologics a l'origina dau monotelisme. Pasmens, Teodòr Ièr contunièt sa lucha còntra lo monotelisme e refusèt de negociar un acòrdi religiós ambé l'emperaire. Au contrari, reüniguèt un concili — que foguèt dirigit per son successor Martin Ièr en causa de sa mòrt — que condamnèt lo monotelisme.
D'autra part, Teodòr Ièr foguèt lo premier que decidèt de reprendre oficialament lo títol de pontife, eissit dau títol latin de Pontifex maximus, que designava lo cap de la religion romana pagana. Adoptèt tanben lo títol de patriarca d'Occident que foguèt abandonat en 2006 per Beneset XVI (2005-2013). Enfin, foguèt a l'origina de l'introduccion de la fèsta orientala de la Dormicion de Maria que venguèt l'Assompcion vèrs 770.