Sistèma presidencial
Un sistèma presidencial (o presidencialisme) es un sistèma de govèrn d'una republica ont la branca executiva s'elegís de manièra separada de la branca legislativa. La constitucion dels Estats Units es reconeguda coma lo primièr document oficial a descriure lo sistèma presidencialista modèrne e qu'es encara en vigor.
La caracteristica mai importanta del sistèma presidencial es lo biais que lo poder executiu es elegit, sovent nomenat "president".
Las caracteristicas dels sistèmas presidencials son :
- Lo president es lo cap d'Estat e cap de govèrn.
- I a pas cap de relacion formala entre lo president e lo còrs legislatiu; la sua capacitat a prepausar de leis es limitada. Malgrat aiçò, lo president a lo poder de vèto suls actes aprovats pel còrs legislatiu e, a son torn, una supermajoritat del còrs legislatiu ten lo poder d'infirmar lo vèto.
- Lo president a un periòde de govèrn fixe. Las eleccions o las reeleccions se realizan en tempses predeterminats, e existís pas lo concèpte de "mocion de censura" per renversar l'executiu e convocar d'eleccions. Çaquelà, la majoritat dels sistèmas presidencials an incorporat d'amainatjaments a las leis per realizar de jutjaments amb la fin de destituir lo president s'a comés un crime.
- La branca executiva es unipersonala. Los membres del cabinet son causits pel president, e mai se, dins qualques estats amb de sistèmas presidencials, lo còrs legislatiu deu aprovar los membres del cabinet. Lo president a la capacitat de donar d'òrdres o de renversar un membre, que siá del cabinet e de l'armada, sens l'aprovacion del còrs legislatiu, mas, pòt pas renversar los jutges del còrs judiciari.
La branca legislativa dels sistèmas presidencialistas es oficialament coneguda coma "Congrès" o "Assemblada".
Qualques estats presidencialistas :
- los Estats Units, Indonesia
- las Filipinas,
- Mexic,
- Corèa del Sud
e la majoritat dels estats de l'America del Sud.