Règla D'Hondt
La règla D'Hondt es un sistèma qu'inventèt lo matematician e avocat belga Victor D'Hondt en 1878 per repartir los sètis dins un sistèma de representacion proporcionala plurinominal de partits. Lo metòde s'utiliza entre autres païses Argentina, Àustria, Belgica, Brasil, Bulgaria, Chequia, Chile, Colómbia, Croàcia, Eslovènia, Espanha, Finlàndia, Guatemala, Irlanda, Israèl, Japon, Païses Basses, Paraguai, Polonha, Portugal, Soïssa, Turquia o Veneçuela, e dins qualques païses europèus pas que per las eleccions al Parlament Europèu. Aquel metòde es mai proporcional qu'el metòde Sainte-Laguë, que favoriza los partits mai pichons. Sovent s'utiliza la règla D'Hondt modificada, que sonque se distribuís los sètis als partits que capitèron un percentatge determinat de vòtes, nominat barrièra electorala.[1]
Exemple de foncionament de la règla modificada
modificarPer explicar lo foncionament de la règla, imaginam una circonscripcion electorala que deu causir uèit diputats, e que los resultats de las eleccions seguisson la taula seguenta:
| Partit | Nombre de vòtes |
|---|---|
| Partit A | 120 000 |
| Partit B | 100 000 |
| Partit C | 40 000 |
| Partit D | 5 000 |
| Partit E | 2 500 |
Prenèm pas en compte las candidaturas que capitèron pas la barrièra electorala. Lo percentatge de vòtes necessari variá segon lo país: en Espanha es 3%, en Israèl es 2% e en Turquia 10%. Dins aquel exemple, i aguèt 267 500 vòtes. Una barrièra de 3% supausa 8025 vòtes, e coma los partits D e E no capitèron pas, demòran exclusits de la reparticion dels sètis.
| Partit | Nombre de vòtes |
|---|---|
| Partit A | 120 000 |
| Partit B | 100 000 |
| Partit C | 40 000 |
Aprèp, s'ordona del major al menor, dins una colomna, las chifras de vòtes obtenguts per las autras candidaturas. Se dividís lo nombre de vòtes obtinguts per cada candidatura per 1, 2, 3, eca, fins a un nombre egal al sètis assignats a la circonscripcion, dins aquel cas uèit. Amb aquela taula s'atribuisson los sètis a las candidaturas qu'obtenon los pus grands quocients per òrdre descreissent.
Quand dos quocients correspondents a de candidaturas distintas son egals, lo sèti s'atribuirà a aquela qu'aurà obtengut lo nombre mai grand dels vòtes totals. Se i a doas candidaturas amb lo meteis nombre total de vòtes, generalament se resòlv per tiratge al sòrt.
| Partit | Vòtes | /1 | /2 | /3 | /4 | /5 | /6 | /7 | /8 | Sètis |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Partit A | 120 000 | 1r 120 000 | 3n 60 000 | 5n 40 000 | 8n 30 000 | 24 000 | 20 000 | 17 143 | 15 000 | 
|
| Partit B | 100 000 | 2d 100 000 | 4n 50 000 | 7n 33 333 | 25 000 | 20 000 | 16 667 | 14 286 | 12 500 |
|
| Partit C | 40 000 | 6n 40 000 | 20 000 | 13 333 | 10 000 | 8 000 | 6 667 | 5 714 | 5 000 |
|
Dins qualques païses se permeton pas las coalicions unissent sos vòtes per ne far lo calcul, alara dins fòrça païses, per defugir aquel problèma, los partits pichons ja se presentan a las eleccions amb una lista unica per aver mai de possibilitats de passar la barrièra electorala.
Vejatz tanben
modificarReferéncias
modificarLigams extèrnes
modificar- (ca) Simulador del càlcul de resultats electorals segons la Regla d'Hondt Simulator