Lo piemontés (autonim: piemontèis; prononciacion: [pjemʊŋˈtɛi̯z] -[ˈtæi̯z]) es una lenga romanica de la familha galo-italica. Se parla essencialament en lo Piemont centrau (lei autras zonas parlan lombard, ligur, emilian; aquelas aupencas parlan principalment piemontés e tanben l'occitan, l'arpitan). Es la lenga galo-italica mai similara a l'occitan.

Piemontés
Piemontèis
Piedmontese_Language_distribution.png
Reparticion de la lenga piemontesa en Euròpa:
  •      Zònas ont lo piemontés es parlat (e mai las comunas dins las qualas la preséncia de l'occitan e de l'arpitan es pas atestada que de jure)
  •      Zònas ont lo piemontés coexistís amb d'autras lengas (occitan, arpitan e alemanic) e zònas de transicion lingüistica (amb ligur e lombard)
  • Parlat enBandièra d'Itàlia Itàlia
    Bandièra: ArgentinaArgentina
    RegionsEuròpa
    Locutors700 000[1] - 2 000 000[2]
    Familha lingüisticaLengas indoeuropèas
    Còdis de lenga
    ISO 639‐2roa (en)
    ISO 639‐3pms (en)
    Glottologpiem1238

    Caracteristicas Modificar

    • Palatalizacion de [kl] e [gl]: CLARUS > [tʃajr], Clavem > [tʃaw], (similar au portugés chave [ʃavɨ]), Glaream > ['d͡ʒe.rɐ]; l'occitan cisaupenc a en aquesta posicion [kj] e [gj]: [kjar] e [kjaw] (italian [kjaro], ['gja.ja]).
    • Los gropes [ke] e [ki] latin se mùtan en [ts], [ge] e [gi] en [d͡ʒ].
    • Cazuda des vocalas atòna, mai fòrta que en francés: /me'lʊŋ/ > /mə'lʊŋ/ > /m'lʊŋ/.
    • Cazuda des vocalas finalas atònas, a que en fòrça dialèctes és centralizada a [ɐ].
    • Lenicion de [p], [t], [k]. [p] deven [v], [t] > [v] e mai de rar [j], [k] > [j].
    • Vocalisacion de [l] darrier a: ALTUS > [awt].
    • Los diagrames latines [kt] e [gd] se trasfòrman en [jt] e [jd]: [lajt], [frɛjd] (lait, fred).
    • Evolucion de [u:] e [ɔ] tonicas latinas a [y] e [ø]: [lys] (lus), [kør] (cuèr).

    Nòtas e referéncias Modificar

    1. Piedmontese, Ethnologue
    2. Allasino et al. 2007, pp. 70-71.