Miquel Crusafont

Miquel Crusafont i Pairó (Sabadell, Vallès Occidental, 3 d'octobre de 1910 - Sabadell, 15 d'agost de 1983) foguèt un farmacian e paleontològ catalan especialitzat en paleontologia de mamifèrs. Es considerat coma un dels estudioses mai importants del sègle XX d'aquesta sciéncia a l'estat espanhòl. Son prestigi èra mondial, e en reconeissença a la tasca desvolopada per aqueste scientific se donèt en 1969 son nom d'ostal a un genre de mamifèr preistoric, lo Crusafontia.

Son estacament prigond a la religion catolica faguèt d'el un dels adèptes de las idèas del jesuita, filosòf e paleontològ francés Pierre Teilhard de Chardin e un de sos divulgadors màgers a l'estat espanhòl, gràcias a la traduccion d'un de sos libres en espanhòl en 1963, el Fenómeno humano.

Èra lo paire de l'istorian e numismata Miquel Crusafont i Sabater e de l'escrivana Anna Crusafont i Sabater.

Biografia

Miquel Crusafont nasquèt en 1910 a Sabadell dins una familha modèsta. Malgrat sas originas, capitèt de far d'estudis superiors e estudièt puèi a l'Universitat de Barcelona, ont obtenguèt en 1933 son diplòma de farmacia. Dobriguèt puèi una farmacia e un laboratòri d'analisis dins sa vila que foguèron lèu coneguts loocalament.

Son interès vertadièr, e sa passion, se portavan pr'aquò sus un autre domeni, la paleontologia, que dempuèi son adolescéncia aviá fach mantuna exploracion del sòl de las environas de sa vila, territòri conegut dempuèi la debuta del sègle XX per encabir de remasilhas de mamifèrs fossils dins de jaces continentals del Miocèn. Aital, quand aviá tot bèl just 16 ans, descobriguèt amb son amic Ramon Arquer, que participava coma el a las activitats del Centre Excursionista de Sabadell, un dels jasiments mai rics de fossils de mamifèrs del Vallès, lo de Can Llobateres. Aviá participat activament tanben a la fondacion del Musèu d'Istòria de Sabadell en 1931. Durant de sessions scientificas realizadas per l'Institucion Catalana d'Historia Natural coneguèt un del paleontològs mai prestigioses del país, Mossèn R. Bataller e tanben un jove naturalista qu'aviá son edat Josep Fernández de Villalta. Passionats totes dos per la cerca de fossils, venguèron lèu amics e comencèron de trabalhar amassa, tre 1933.

Lo 27 de mai 1935 se maridèt amb Julieta Sabaté, qu'aviá seguit ela tanben una formacion de farmaciana, e amassa trabalhèron dins la farmacia de la familha. En 1937 aguèron una filha, Anna, e qualques ans mai tard, en 1942 un dròlle, Miquel.

Son activitat se limitava pas a la sciéncia qu'èra tanben un militant e escrivan catalanista. Aital, abans qu'esclatèsse la guèrra civila èra membre del Centre Català e president de la Joventut Catalanista d'aquela entitat e tanben professor de catalan a Ràdio Sabadell. A l'entorn de 20 ans aviá ja publicat qualques escriches dins qualques jornals coma lo Diari de Sabadell o La Publicitat, çò que li aviá permés de conéisser lo jornalista e escrivan barcelonés Carles Sentís.

Del temps de la Segonda Republica coneguèt mantuna personalitat catalana, e venguèt amic de Joan Oliver, Armand Obiols e Francesc Trabal.

Sas recercas se vegèron interrompudas quand se produsiguèt la Guèrra Civila. Del temps del conflicte foguèt afectat a l'Espital Militar de Girona, ont trabalhava coma analista d'espital. Aprèp la fin de la guèrra, Crusafont s'enfrontèt a de problèmas. Foguèt arrestat qu'èra estat denonciat per son catalanisme. Lo jutjament foguèt brèu e obtenguèt una pena de tres ans de libertat condicionala sens permés de conduire e en l'obligar a s'alunhar de Sabadell. Pasmens l'intervencion del governador civil de Barcelona d'aquel temps, lo general Kindelán, anullèt la senténcia.

Al cap d'un temps, tre 1940, tornèt començar sas exploracions e excavacions amb Fernández de Villalta que lèu s'alunharián de l'espandi inicial a l'entorn de Barcelona. Aital, en 1942 visitèron la conca iberica de Calatayud-Teruèl, e dos ans mai tard, en 1944, se passejavan per la conca de Duero, abans d'explorar l'an seguent la conca pirenaica de Cerdanha. Divèrsas autras excursions segiguèron, las annadas posterioras, a la conca de l'Ebre (1946) e puèi al Tajo (1947).

L'accession al mond universitari

L'Institut de Paleontologia Miquel Crusafont

En 1960, Crusafont foguèt nomenat professor de Paleontologia a l'Universtitat d'Uviéu. I trabalhèt durant tres ans abans d'ocupar la cadièra de Paleontologia a l'Universitat de Barcelona en 1963.

Amb l'ajuda del cònsol de Sabadell, Josep M. Marcet, e la participacion de la Deputacion de Barcelona e la Caissa d'Estalvis de Sabadell, que faguèt present d'un terrenh de 450 m2 se poguèt construire l'Institut Provincial de Paleontologia la construcció del centre, dessenhat pels arquitèctes Baldrich, Pallars e Lladó. L'inauguracion oficiala del centre se faguèt lo 30 d'octobre de 1969.

Tre 1973, aprèp que patiguèsse una malautiá grèva, que li ataquèt las còrdas vocalas, se vegèt obligat a reduire sas activitats.

Per sos meritis recebèt mantuna recompensa. Foguèt fach doctor honoris causa de l'Universitat de Basilèa, lo govèrn francés lo nomenèt Cavalièr de l'Òrdre de las Palmas Academicas, la Reina Juliana dels Païses Basses li concediguèt l'Encomienda de l'Òrdre d'Orange-Nassau, lo Ministèri d'Educacion espanhòl li autregèt l'Òrdre d'Anfons X lo Savi]] d'Espanha e la comuna de su vila nadiva lo recompensè amb la Medalha d'Auro de la Vila demest mantun autre prèmi.

Sa conciliacion de la religion e la sciéncia

La vision scientifica del paleontològ sabadellenc coneguèt l'influéncia prigonda de la pensada cosmologica del teologian e scientific francés Pierre Teilhard de Chardin. Crusafont foguèt lo primièr dins l'estat espanhòl a publicar d'articles a prepaus de las idèas d'aquel jesuita. Creèt l'Associacion. Aquela divulgacion ligada a sa valor scientifica faguèron qu'aprèp la mòrt d'aquel prestigiós intellectual, l'erudit catalan foguèt convidat a venir membre del Comitat Internacional que publicava las òbras inedichas de Teilhard.

L'eiretatge de Miquel Crusafont

A sa mòrt, en 1983, lo paleontològ laissèt un fons important de documents. Aqueste foguèt cedit, lo meteis an, per sos enfants a la amassa amb sa colleccion de fossils, a l'Institut Provincial de Paleontologia, amb la condicion que sortiguèsse pas de la vila de Sabadell. Aqueste Archiu Dr. Miquel Crusafont i Pairó compren una correspondéncia importanta amb d'eminents cercaires del meteis domeni scientific, tant a nivèl de l'estat espanhòl coma internacionala, çò que permet d'aver un material istoriografic essencial per poder conéisser lo desvolopament de la paleontologia e la geologia en Catalonha durant lo franquisme. Permet tanben d'estudiar melhor la facieta umanista e literària de l'autor, qu'escriguèt una òbra importanta en pròsa e vèrses, e a l'encòp sos ligams amb la vida culturala e associativa de Sabadell.

En 1983 l'Institut Provincial cambièt de nom per èsser batejat en onor de son creador l'Institut de Paleontologia Miquel Crusafont. Aqueste archiu se vegèt completat en 2007 pel fons d'un de sos discípols, lo Dr. Josep Gibert i Clols.

Òbras

Paleontologia

D'història natural: breus estudis i recensions (1933)
Los Vertebrados del Mioceno Continental de la cuenca del Vallés-Penedés (1943), amb Josep Fernández de Villalta
El Mioceno Continental del Vallès y sus yacimientos de vertebrados (1948), amb Josep Fernández de Villalta.
El Burdigaliense continental de la cuenca del Vallès-Penedès (1955), amb Josep Fernández de Villalta e Jaime Truyols.
Estudios Masterométricos en la evolución de los Fisípedos (1957), amb Jaime Truyols.
La Evolución (1966), amb Bermudo Meléndez e Emiliano Aguirre.
El Fenómeno Vital (1967)
Història de la paleontologia a Sabadell (1969)

Literatura

A contracor del temps: Narracions de l'alt Aran (1965)

Ligams extèrns

Info about Institut Paleontològic Dr. M. Crusafont