Miguel de Cervantes

Miguel de Cervantes
Profession: escrivan
País: Espanha
Data de naissença: 29 de setembre de 1547
Luòc de naissença: Alcalá de Henares, Espanha
Data de decès: 22 d'abril de 1616
Luòc de decès: Madrid, Espanha


Miguel de Cervantes Saavedra (Alcalá de Henares, 29 de setembre de 1547 - Madrid, 22 d'abril de 1616) foguèt un dels principals escrivans d'Espanha e de la literatura occidentala. Es tanben considerat coma l'autor mai important en lenga espanhòla de totes los temps. Son roman pus conegut es Don Quichòte, publicat pel primièr còp en 1605 e qu'es actualament una de las òbras mai vendudas mondialament just aprèp la Bíblia.

Escriguèt tanben los Romans exemplars (Novelas Ejemplares), que lor tòca èra de mostrar la morala d'aquela epòca e d'autres romans coma La Gitanilla, El amante liberal, Rinconete y Cortadillo, La española inglesa, El licenciado Vidriera, La fuerza de la sangre, El celoso extremeño, La ilustre fregona, Las dos doncellas, La señora Cornelia, El casamiento engañoso e El coloquio de los perros. Aviá un gost grand pel teatre e la poesia.

Lo 21 de març de 1991 lo govèrn espanhòl creèt una institucion batejada en onor de l'autor Instituto Cervantes qu'a per tòca de far la promocion de la lenga espanhòla e de las culturas espanhòla e latinoamericana dins lo mond entièr. Demest los darrièrs omenatges a aqueste escrivan, una tièra de monedas espanhòlas de fraccions d'èuro (10, 20 e 50 cts.) foguèt facha amb son efigia.

Biografia modificar

La data e lo luòc de naissença de Cervantes foguèron l'objècte de mantas controvérsias, pasmens actualament se pensa que nasquèt a Alcalá de Henares que lai foguèt batejat e per çò qu'es de la data, se pensa que foguèt lo 29 de setembre, jorn de l'arcàngel Miquèl que la tradicion del país fasiá donar als nenons lo nom del sant del jorn que naissián. Èra lo filh de Rodrigo de Cervantes, un cirurgian d'origina cordobesa, e de Leonor de Cortinas Sánchez. D'unes cercaires, coma Américo Castro e Daniel Eisenberg, pensan que sos dos parents èran d'origina jusieva mentre que d'autres estudioses s'opausan a aquestas ipotèsis.

Sa carrièra escolara es pas gaire coneguda e se crei qu'estudièt a Valladolid, Còrdoa o Sevilha. En 1566 s'installèt a Madrid ont assistiguèt a l'Estudio de la Villa qu'èra tengut per Juan López de Clòts, un intellectual influenciat per Erasme. D'aquela epòca, Cervantes se passionèt pel teatre al travèrs de las representacions de Lope de Rueda.

Qualques ans mai tard, en 1569, aguèt de s'escapar en Itàlia a causa d'un duèl contra Antonio Sigura. Coma o declara dins una de sos Romans exemplars, lo licenciat Vidriera, aiçò li porgiguèt una passion particulara per la literatura italiana. Ailà, dins la seguida del cardenal Acquaviva, legiguèt los poèmas de cavalariá de Ludovico Ariosto e los Dialògs d'amor del sefardita León Hebreo, d'inspiracion neoplatoniciana, qu'influencièron la siá idèa d'amor.

Participèt, malgrat que patiguèsse de fèbre, a la batalha de Lepant lo 7 d'octobre de 1571 dins l'armada de Joan d'Àustria, ont i foguèt nafrat per un bocin de plomb que li seccionèt un nèrvi del braç, çò que li faguèt pèrdre la mobilitat de la man esquèrra, rason per la quala lo coneguèron amb l'escais-nom del manpòt de Lepant.

S'anèt puèi repausar en Sicília. En 1575, pendent son retorn de Nàpols en Castelha, foguèt capturat amb son fraire per de corsaris d'Argièr, que fasiá partida de l'Empèri Otoman. Demorèt captiu pendent cinq ans. Foguèt liberat finalament en 1580, aprèp mai d'unas temptativas de fugida e lo pagament d'un rescat.

L'experiéncia de la captivitat inspira d'abondoses tròces de son òbra, coma l'istòria del captiu dins la primièra part del Don Quichòte, o dins lo drama Los Banhs d'Argièr.

Se moriguèt lo 22 d'abril de 1616, qualquas ores solament abans lo sieu e màger condisciple anglés, en William Shakespeare.

Bibliografia modificar

Romans modificar

  • La Galatea (1585)
  • El ingenioso hidalgo don Quijote de la Mancha (1605)
  • Novelas ejemplares (1613)
  • Segunda parte del ingenioso caballero don Quijote de la Mancha (1615)
  • Los trabajos de Persiles y Sigismunda (1617)

Poesia modificar

  • Viaje del Parnaso (1614)

Teatre modificar

  • Ocho comedias y ocho entremeses nunca representados
  • El cerco de Numancia
  • La conquista de Jerusalén

Referéncias modificar

Referéncias e nòtas modificar

Bibliografia modificar

  • (en) Duran, Manuel y Rogg, Fay R.: Fighting Windmills: Encounters with Don Quixote, Yale University Press, 2006. ISBN 0-300-11022-7.
  • (es) Alonso A.: "Las prevaricaciones idiomáticas de Sancho", en Nueva Revista de Filología Hispánica, II, 1948.
  • (es) Alvar, Carlos; Menéndez y Pelayo, Marcelino; Sevilla Arroyo, Florencio: Cervantes, cultura literaria, Centro de Estudios Cervantinos, Alcalá de Henares, España, 2001. ISBN 84-88333-15-3.
  • (es) Álvarez Vigaray, Rafael: El derecho civil en las obras de Cervantes, Comares, Granada, España, 2001. ISBN 84-86509-16-5.
  • (es) Anderson, Ellen y Pontón Gijón, Gonzalo: La composición del Quijote, Rico, 1998.
  • (es) Arrabal, Fernando: Un esclavo llamado Cervantes, Espasa-Calpe, 1996.
  • (es) Astrana Marín, Luis: Vida ejemplar y heroica de Miguel de Cervantes Saavedra, Instituto Editorial Reus, 1958.
  • (es) Bajtin, Mijail: La cultura popular en la Edad Media y en el Renacimiento. El contexto de François Rabelais, Alianza, 1987.
  • (es) Braschi, Giannina: Cinco personajes fugaces en el camino de Don Quijote, Cuadernos Hispanoaméricanos, No. 328, 1977.
  • (es) Canavaggio, Jean: Cervantes, Espasa-Calpe, 2004.
  • (es) Castro, Américo: El pensamiento de Cervantes, Crítica, 1987.
  • (es) Castro, Américo: Hacia Cervantes, Taurus, 1967.
  • (es) Close, Anthony J.: Cervantes: pensamiento, personalidad, cultura, Rico, 1998.
  • (es) Cotarelo y Mori, Emilio: Efemérides cervantinas ó sea resumen cronológico de la vida de Miguel de Cervantes Saavedra, Tipografía de Revista de Archivos, 1905.
  • (es) Cotarelo y Mori, Emilio: Los puntos obscuros en la vida de Cervantes, Tipografía de Revista de Archivos, Bibliotecas y Museos", 1916.
  • (es) Eisenberg, Daniel: La interpretación cervantina del Quijote, Compañía Literaria, 1995.
  • (es) Fernández Álvarez, Manuel: Cervantes visto por un historiador, Espasa-Calpe, 2005.
  • (es) Fernández de Navarrete, Martín: Vida de Miguel de Cervantes Saavedra, Atlas, 1943.
  • (es) Frenk, Margrit: Entre la voz y el silencio (la lectura en tiempos de Cervantes), Centro de Estudios Cervantinos, 1997.
  • (es) Garcés, María Antonia: Cervantes en Argel: Historia de un cautivo, Gredos, Madrid, 2005.
  • (es) García Alonso, Agustín: Antología "Cervantes" de poesía, Castrocalbón, España, 2001. ISBN 84-404-7944-1.
  • (es) González de Amezua y Mayo, Agustín: Cervantes creador de la novela corta española, 2ª edición, Consejo Superior de Investigaciones Científicas, Madrid, España, 2001. ISBN 84-00-05227-7.
  • (es) Iffland, James: De fiestas y aguafiestas: risa, locura e ideología en Cervantes y Avellaneda, Universidad de Navarra-Iberoamericana-Verbuert, 1999.
  • (es) Lázaro Carreter, Fernando: vLas voces del Quijote, Rico, 1998.
  • (es) Maestro, Jesús G.: La escena imaginaria. Poética del teatro de Miguel de Cervnates, Vervuert, 2000.
  • (es) Maestro, Jesús G.: Crítica de los géneros literarios en el Quijote, Editorial Academia del Hispanismo, 2009.
  • (es) Martín Morán, José Manuel: Cervantes: el juglar zurdo de la era Gutenberg, Cervantes, 1997.
  • (es) Mayans y Siscar, Gregorio: Vida de Miguel de Cervantes Saavedra, Espasa-Calpe, 1972.
  • (es) Menéndez Pelayo, Marcelino: Cultura literaria de Miguel de Cervantes y la elaboración del Quijote, Revista de Archivos, Bibliotecas y Museos, 1905.
  • (es) Pellicer, Juan Antonio: Vida de Miguel de Cervantes Saavedra, D. Gabriel de Sancha, 1800.
  • (es) Rey Hazas, Antonio y Sevilla Arroyo, Florencio: Cervantes: vida y literatura, Ayuntamiento de Madrid, 1996.
  • (es) Riley, Edward C.: Teoría de la novela de Cervantes, Taurus, 1966.
  • (es) Riquer, Martín de: Para leer a Cervantes, Acantilado, 2003.
  • (es) Rodríguez Marín, Francisco: Estudios cervantinos, Atlas, 1952.
  • (es) Rodríguez-Luis, Julio: Novedad y ejemplo de las Novelas de Cervantes (ensayo), José Porrúa Turanzas, S.A. Librería-Editorial, Madrid, España, 2005. ISBN 84-7317-088-1.
  • (es) Rosales, Luis: Cervantes y la libertad, Gráficas Valera, 1960.
  • (es) Zimic, Stanislav: El teatro de Cervantes, Castalia, 1992.
  • (es) Zimic, Stanislav: Las "Novelas Ejemplares" de Cervantes, Siglo XXI, 1996.