Manitas de Plata
Manitas de Plata, escais artistic de Ricardo Baliardo (Seta, 7 d'agost de 1921 - Montpelhièr, 5 de novembre de 2014) foguèt un guitarrista gitan occitanocatalan. Son succès comencèt dins las annadas 1950 e sa consecracion internacionala arribèt la decada seguenta, en 1965, quand se vegèt convidat a far de concèrts al Carnegie Hall de Nòva York. Percebut coma lo successor de Django Reinhardt, venguèt rapidament un dels referents mai famoses internacionalament del flamenc, a mai se recebèt de criticas seriosas dels sectors puristas d'aqueste genre musical per sas interpretacions que rompián lo ritme original, mas tanben fondamentadas sul fach qu'èra pas espanhòl.
Dempuèi la debuta de sa carrièra vendèt mai de 93 milions de disques. Son influéncia dins l'univèrs musical de la comunitat gitana de l'Occitània mediterranèa permetèt l'espelida dins las annadas 1980 d'un autre fenomèn musical, lo grop dels Gipsy Kings que compren tres de sos filhs: Diego, Tonino e Paco.
Biografia
modificarRicardo Baliardo nasquèt a Seta en 1921 dins la caravana de la familha, filh de Gustave Baliardo, escaissat "Chocolat", un tondeire de gosses gitan nascut a Marselha e d'Antoinette Farré, sortida de la comnuitat caló del país montpelhierenc. Anèt pas gaire a l'escòla e demorèt analfabet tota sa vida. Per son seisen anniversari, son paire faguèt un sacrifici financièr e familial enòrme, que li crompèt una guitarra gràcias a la venda de l'ase que menava la caravana. A l'entorn dels 9-10 ans, sens saber legir la musica, èra ja vengut, gràcias a l'influéncia del fraire de sa maire, Joseph Farré, escaissat "Moro", un virtuós de la guitarra. Durant un desenat d'ans, del temps que fasiá mantes trabalhs divèrses per se ganhar la vida a mai de l'elevatge de cavals, tocava la guitarra durant divèrses eveniments del terraire montpelhierenc e camarguenc. Lèu, se faguèt remarcar a l'ocasion del pelegrinatge annadièr que fan las comunitats gitanas ai Santas e dapasset, lo jove Manitas de Plata, escais que recebèt en aquel periòde, vegèt son prestigi créisser.
Un enregistrament fach amatorialament durant un romivatge arribèt entre las mans d'Alan Silver, proprietari e fondador d'un ostal discografic a Nòva York, editor del labèl Connoisseur. Foguèt finalament gràcias a una exposicion del fotograf arlatenc, Lucien Clergue, amic de Manitas, que Silver capitèt de s'assabentar d'ont podiá trobar lo guitarrista gitan.