Literatura gauchesca
La literatura gauchesca qu'ei un genre literari qui preten evocar la vita deu gaucho e lo son univers de cavaèr solitari e independent a despart de la vita urbana en bèth emplegar lo son lengatge : ua mena de castelhan coloniau, arquaïc e dab vocabulari manlhevat a las lengas amerindianas (quíchoa e lengas araucanas mei que mei).
.jpg)
Aqueth genre que compta dab testimònis literaris precursors abans lo sègle XIX ; un deus sons purmèr poeta que ho l'orientau Bartolomé Hidalgo.
L'òbra centrau de la literatura gauchesca qu'ei lo Martín Fierro de l'escrivan argentin d'origina irlando bearnesa José Hernández (1872).
A maugrat d'estar compausadas per autors de haut nivèu economic e culturau, la literatura gauchesca que s'inspira de la lenga e de la literatura orau deus gauchos deu sègle XIX (e mei que mei deus gauchos payadores. Atau qu'ei compausada sovent en verses dab trèit epics com l'emplec abondant de metafòras.
Assocada dab aqueth genre mes ideologicament a despart, Argentina que possedeish un corpus literari d'escarni au monde gaucho e a l'Argentina tradicionau (associada au regim autoritari e conservator de "Restaurador" Juan Manuel de Rosas). L'òbra d'escarni mei famosa qu'ei arau de segur lo Facundo de l'escrivan e president Domingo Faustino Sarmiento.
Au l'opausat d'aqueth genre d'escarni, la literatura gauchesca que conda tanben hèitas de gaucho antirosistas com Santos Vega de Hilario Ascasubi, un deu purmèr escrivans deu genre gauchesque.
Auta òbra famosa qu'ei la Faust, Impressions deu gaucho Anastasio lo Jovenet dens la representacion d'Opèra (Fausto, impresiones del gaucho Anastasio el pollo en la representación de la Ópera) (1866) d'Estanislao del Campo.
