Golf del Sant Laurenç

Lo golf del Sant Laurenç (en anglés Gulf of Saint Lawrence, en francés Golfe du Saint-Laurent) es un vast golf de l'èst de Canadà comunicant amb l'ocean Atlantic. Es la boca d'un larg baçin dels Grands Lacs nordamericans. Lo riu Sant Laurenç s'i escampa, dins lo mai grand grau del mond.

Photographie montrant le Golfe du Saint-Laurent à la hauteur du Parc national de Forillon
Golf del Sant Laurenç a la nautor del Pargue nacional de Forillon

Idrografia modificar

Lo golf del Sant Laurenç es limitat al nòrd per la peninsula del Labrador comprenent la còsta Nòrd del Quebèc, a l'èst per Tèrra Nòva, al sud per la Nòva Escòcia (subretot l'illa del Cap Breton), e a l'oèst par la Gaspesia e lo Nòu Brunswick.

S'escampa dins l'Atlantic per doas passas: l'estrech de Belle Isle entre Tèrranòva e Labrador e l'estrech de Cabot entre Tèrra Nòva e l'illa del Cap Breton. Una tresena boca, l'estrech de Canso entre l'illa del Cap Breton e la Nòva Escòcia continentala, foguèt tancada per la construccion de la levada de Canso en 1955.

Lo golf possedís un braç que fan partit la baia de las Calors, l'estuari de la riu Miramichi, la baia St. George's, e l'estrech de Northumberland.

Tributaris modificar

L'estuari del riu Sant Laurenç rejonh lo golfe per dos estrechs de cada costat de l'illa d'Anticosti: l'estrech de Jacques-Cartier al nòrd, entre l'illa e la Còsta Nòrd, e l'estrech d'Honguedo al sud, entre l'illa e la Gaspesia.

En mai del riu Sant Laurenç, lo golf a per tributaris lo riu Miramichi, lo riu Natashquan, lo riu Ristigouche, lo riu Margaree, e lo rui Humber.

Illas modificar

Lo golf comprend qualques grandas illas, que l'illa d'Anticosti, l'illa del Prince Edoard e las illas de la Magdalena.

L'illa de Sant Pau, al larg de l'illa del Cap Breton, escaissada lo cementèri del golf, remembrant los nombroses [[naufragi]s] que s'i produguèron.

L'illa Bonaventure prèp de la Gaspesia e l'illa Brion e los « ròcs dels aucèls » al nòrd-èst de las illas de la Magdalena son d'importants refugis d'aucèls migrators servat pel Servici canadian de la fauna.

Estuari del Sant Laurenç modificar

L'aiga salgada del golf, venent de l'ocean Atlantic, remonta dins lo riu Sant Laurenç fins a l'Illa d'Orleans, prèp de la vila de Quebèc.

Istòria modificar

Lo primièr escambi plan documentat entre Europèus e Amerindians dins la region del golf se faguèt al Nòu Brunswick lo 7 de julhet de 1534, menat per Jacques Cartier, l'enviat oficial del rei de França. Mas de pescaires europèus (Bascs, Bretons, Normands…) avián davançat aquel darrièr, car frecantavan las còstas del golf (e lors ocupants) cada estiu. Cela, pas sonque suls tèus de Tèrra Nòva mas subretot ont abondava subretot merluça.

Perque fasián longtemps secar lors presas al solelh e al vent sus la plaja, los pescaires mancavan pas de veire d'autoctòn amb que cambiava de produichs metallics europèus (cotèls, inquets, pairòls…) o de merluças… contra de produchs locals (milh, carns de salvatginas, salmons, pichons fruchs, pèls…).

Lo Sant Laurenç que dona lo nom al Golf es Laurenç de Roma, diague martirizat dins los primièrs sègles de la crestiantat.

Geografia modificar

D'observacions topometricas sosmarinas del Golf de Sant Laurenç indican la preséncia d'una formacion circulara de prèp de 290 km de diamètre que lo centre es situat entre las Illas de la Magdalena e l'Illa del Prince Edoard[1]. Aquela estructura es benlèu un Cratèr d'impacte[2].

Nòtas e referéncias modificar

  1. 47° 06′ N, 63° 03′ O.
  2. Jehan Rondot (1995). Les impacts météoritiques à l'exemple de ceux du Québec. Éditions MNH inc. p. 43.

Vejatz tanben modificar

Articles connèxes modificar

Ligams extèrnes modificar