Fèlix Martí i Ibáñez

Fèlix Martí i Ibáñez (Cartagena, 26 de decembre de 1911 – Nòva York, 24 de mai de 1972) foguèt un mètge, psicològ e sexològ catalanoamerican. Foguèt un pionièr dins los estudis de sexologia en Catalonha tre las annadas 1930 e dins l'encastre de sa foncion de director general dels servicis de santat de la Generalitat republicana elaborèt en 1936 una lei de l'avortament de las mai progressistas d'aquel temps. Per encausa de son activisme social e sas posicions anarquistas foguèt constrench a l'exili en 1939 e s'installèt als Estats Units ont prenguèt puèi la nacionalitat americana.

Biografia

Fèlix Martí nasquèt en 1911 a Cartagena, una de las vilas mai grandas del país de Múrcia, dins una familha de notables, filh de Fèlix Martí i Alpera, un eminent pedagòg valencian e de la pianista Josefina Ibáñez. Del costat de sa maire èra nebot de l'escrivan Vicente Blasco Ibáñez. La familha s'installèt dins lo barri de Gràcia de Barcelona en 1925. Estudièt primièr a la Facultat de Medecina de l'Universitat de Barcelona amb los professors mai prestigioses d'aquel temps coma Gregorio Marañón, Agustí Pedro i Pons e August Pi i Sunyer. Aprèp que s'i diplomèt partiguèt seguir sos estudis a la Facultat de Medecina de Madrid ont obtenguèt son doctorat en medecina. S'installèt per exercir sa profession a Barcelona, tornarmai dins lo barri de Gràcia e s'interessèt a la sexologia, çò que faguèt d'el un pionièr d'aquesta disciplina en Catalonha e dins tot l'estat espanhòl. Venguèt puèi director general de santat e assisténcia sociala de la Generalitat de Catalonha e i metèt en plaça un projècte important de reestructuracion e modernizacion. Aital organizèt un sistèma novèl de medecina sociala e preventiva amb per exemple la creacion de «liberatorios» per las prostitutas, de centres d'informacion sexuala pel jovent e un Institut de Sciéncias Sexualas. Una de sas realizacions mai notablas foguèt l'elaboracion de la primièra lei sus l'interrupcion volontària del embarazo aprovada per decret de la Generalitat en decembre de 1936. Pauc de temps aprèp esclatèt la guèrra civila, e Martí s'impliquèt mai d'a fons dins sas activitats anarquistas. S'engatgèt coma mètge dins l'armada republicana. Foguèt nafrat e transferit a l'Espital de Barcelona.
Aprèp la desfacha republicana en 1939 coma mantun republican, aguèt de passar la frontièra a pè per se refugiar a l'estat francés. Aquel meteis an s'exilièt als Estats Units.
En 1956 i fondèt la revista MD dedicada al mond medical. Moriguèt a Nòva York en 1972 en seguida d'un infart.