Laureat Nobel Ernest Hemingway (n. en 1899, m.1961) foguèt un important escrivan american del sègle XX. Recebèt lo Prèmi Nobel de Literatura en 1954.

Ernest Hemingway
ErnestHemingway.jpg
Naissença21 de julhet de 1899, Oak Park
Decès2 de julhet de 1961, Ketchum, Idaho
Prèmis
Prèmi Nobel de Literatura (1954)

Biografia

modificar

Hemingway nasquèt lo 21 de julhet de 1899 dins la vila d'Oak Park, una localitat situada dins l'estat nòrd-american d'Illinois, filh d'un mètge que li ensenhèt a pescar e caçar quand èra pichonèl. A l'escòla, fondèt e dirigiguèt un jornal sonat "The Trapeze", a mai se son interès principal se centrava sus l'espòrt. En 1917 comencèt a trabalhar, coma jornalista, al "Kansas City Star", e tre la debuta de l'an seguent partiguèt per Itàlia, e participèt a la Primièra Guèrra Mondiala, coma menaire d'ambulàncias. Del temps que demorèt al front patiguèt una ferida. Puèi foguèt condecorat e promogut lòctenent. En 1919 tornèt als Estats Units ont faguèt lo jornalista per mantun jornal de Chicago e Toronto (Canadà), ont publiquèt sos primièrs contes. En 1926, publiquèt The Sun Also Rises que faguèt la celebritat de las fèstas de la Sant Fermin de Pampalona.

 
Hemingway, entre Ivens e Renn, durant la Guèrra Civila espanhòla

Del temps de la Guèrra Civila Espanhòla trabalhèt coma correspondent de guèrra a Madrid, ont se sentiguèt fòrtament implicat dins la causa republicana, que fin finala ne venguèt propagandista. L'experiéncia en Espanha li serviguèt en 1940 per escriure una de sas òbras màgers, For Whom the Bells Toll ("Per qui sonan las campanas"), situada dins las montanhas de Segòvia durant los preparatius de la batalha de Guadalajara. Son estada en Espanha faguèt d'el un aficionat a la tauromaquia.

Fòrtament alcoolic e ja qu'aviá paur de venir baug, foguèt internat dins un bon nombre d'espitals psiquiatrics. En saber qu'èra malaut de cancèr se suïcidèt amb un fusilh lo 2 de julhet de 1961 a Ketchum, vila de l'estat d'Idaho.

Òbras seleccionadas

modificar

Novèlas

modificar
  • 1924: The Torrents of Spring
  • 1926: The Sun Also Rises o Fiesta
  • 1929: A Farewell to Arms
  • 1937: To Have and Have Not
  • 1940: For Whom the Bell Tolls
  • 1950: Across the River and Into the Trees
  • 1952: The Old Man and the Sea (Lo vièlh e la mar)
  • 1970: Islands in the Stream, òbra postuma
  • 1986: The Garden of Eden, òbra postuma
  • 1999: True at First Light, òbra postuma
  • 2005: Under Kilimanjaro, òbra postuma

Racontes autobiografics

modificar
  • 1932: Death in the Afternoon
  • 1935: Green Hills of Africa
  • 1962: Hemingway, The Wild Years, obra pòstuma
  • 1964: A Moveable Feast, obra pòstuma
  • 1967: By-Line: Ernest Hemingway, obra pòstuma
  • 1970: Ernest Hemingway: Cub Reporter, obra pòstuma
  • 1981: Ernest Hemingway Selected Letters 1917-1961, obra pòstuma
  • 1985: The Dangerous Summer, obra pòstuma
  • 1985: Dateline: Toronto, obra pòstuma

Istòrias cortas

modificar
  • 1923: Three Stories and Ten Poems
  • 1925: In Our Time
  • 1927: Men Without Women
  • 1933: Winner Take Nothing
  • 1936: The Snows of Kilimanjaro
  • 1938: The Fifth Column and the First Forty-Nine Stories
  • 1969: The Fifth Column and Four Stories of the Spanish Civil War, obra pòstuma
  • 1972: The Nick Adams Stories, obra pòstuma
  • 1987: The Complete Short Stories of Ernest Hemingway, obra pòstuma
  • 1995: Everyman's Library: The Collected Stories, obra pòstuma