Cauna de la Vaca
La cauna de la Vaca es situada a Aliat, prèp de Niaus, dins lo País de Fois. I son estats trobats de vestigis e d'òbras d'art mobiliari ligats a l'epòca magdaleniana.
Istoric e descobèrtas
modificarFoguèt dobèrta al public en 1979 per la riquesa e lo grand interès de las sisas arqueologicas descobèrtas dins l'intrada e dins la «Sala Monica». A servat una de las colleccions d'objèctes preïstorics pus ricas del magdalenian (12 000 a 14 000 ans), que de fòrça nombroses arpons e de puntas de sagaias mas tanben pus de 200 òbras d'art mobiliari: ossaments e banas de rangièrs e cèrvis ondrats de gravaduras o d'esculturas d'animals, de còps d'umans, que d'espècias rarament figuradas a aquela epòca: pantèras, orses, lops, salmons, antilòps saïgas, aucèls...
Los vestigis ossoses, testimònis de l'alimentacion dels magdalenians, apertenon a prèp d'una cinquantena d'espècias animalas; son dominats pel boquetin e los lagopèds.
Foguèt una de las primièras caunas cercadas dins lo departament d'Arièja per Fèlix Garrigon, abans 1867. Un segond jaç foguèt descobèrt en 1952 e cercat per son inventor Roman Robèrt fins a 1964.
Lo material exumat foguèt descrich dins una monografia collectiva pareguda en 2003.
Toponimia
modificarL'origina probabla de son nom ven de l'utilizacion que se ne faguèt durant los sègles passats. En efièch, las caunas a l'entorn del vilatge d'Aliat portavan autres còps lo nom de «caunhas de las vacas». Pasmens, lo ròc en fàcia de l'intrada de la cauna evòca sens dobte los contorns d'una vaca.
