Arenas d'Arle
Leis Arenas d'Arle son un anfiteatre roman que foguèt bastit a l'entorn de 80 ap. J.-C. / 90 ap. J.-C., dins l'encastre deis extensions flavianas de la vila. L’anfiteatre d'Arle es lo monument mai important de l’anciana colonia romana que se pòsca contemplar, gaireben dos mila ans après sa construccion. Son arquitectura es estada concebuda entièrament en foncion de sa vocacion coma luòc de grands espectacles, en permetre d'i aculhir un public considerable.
Descripcion
modificar
Leis engenhaires romans bastiguèron l’anfiteatre d’Arle subre la còla de l’Autura. Per aquò far deguèron desmolir l’encencha augusteana erigida un sègle pus lèu.
Leis arenas an lei caracteristicas classicas d'aqueste tipe de basteson e s'inspiran dau Colisèu de Roma tot just acabat : un sistèma d'evacuacion per nombroses corredors d'accès, una scèna centrala de forma elliptica enrodada d'escalons, d'arcadas, açi subre dos nivèus, lo tot per una longor totala de 136 mètres, siá d’una dimension superiora a la deis arenas de Nimes bastidas pauc après mas pasmens melhor servadas. Aqueste edifici podiá aculhir 25 000 espectators.
Après Roma
modificar
Ambé la casuda de l'Empèri au sègle V, l'anfiteatre venguèt un abric per la populacion e fuguèt transformat en fortalesa amb quatre torres que s'i bastiguèt au dintre pus de 200 ostaus amb doas capèlas. L'anfiteatre èra vengut una vilòta vertadièra ambé un plan en son centre .
En 1825 a l'iniciativa de Prosper Mérimée la reabilitacion del monument fuguèt decidida. En 1826 comencèron las expropriacions dels ostaus bastits au dintre del monument, çò que fuguèt acabat en 1830 quand s'organizèt la primièra corsa de buòus per celebrar la Presa d'Arger.