Colisèu

Lo Colisèu, sonat a l'origina Anfiteatre Flavian (latin: Amphitheatrum Flavium), es un anfiteatre elliptic situat dins lo centre de la vila de Roma, Itàlia, lo pus grand que foguèsse construch dins l'Empèri Roman tot. Es una de las mai bèlas realizacions de l'arquitectura e engenhariá romana.

Lo Colisèu al calabrun: vista del defòra de la partida melhor preservada.

Ocupa un site just a l'èst del Forum , sa construccion comencèt entre 70 e 72 AD jos l'emperaire Vespasian e foguèt contunhada en 80 AD jos Titus, amb de pus prigondas modificacions fachas pendent lo regne de Domician.

A l'origina capable d'aculhir aperaquí 50 000 espectators, lo Colisèu foguèt utilizat pels combats de gladiadors e espectacles publics. Demorèt en usatge pendent aperaquí 500 ans fins als darrièrs jòcs coneguts al sègle VI — plan mai tard que la tradicionala data de la casuda de Roma en 476. A mai dels tradicionals combats de gladiadors, mantun autre espectacles publics èran donats aquí, coma de reconstitucions de batalhas navalas, caças d'animals, execucions, reconstitucions de batalhas famosas, e dramas basats subre la mitologia classica. L'edifici quitèt d'èsser utilizat pels espectacles dins lo periòde medieval e foguèt pus tard emplegat per divèrses usatges coma lotjaments, botigons, quartièr d'un òrdre religiós, fortalesa, peirièra o santuari crestian.

E mai que siaga ara a l'estat de roïna pr'amor dels degalhs deguts als tèrratrems e raubaires de pèiras, lo Colisèu foguèt longtemps vist coma un simbòl de la Roma Imperiala. Es uèi una de las atraccions toristicas mai popularas de Roma e sèrva sempre de ligams amb la Glèisa Catolica Romana, lo Papa mena la procession amb las estacions de la crotz fins a l'anfiteatre cada Divendres Sant.