Anastasio Somoza Debayle
Anastasio Somoza Debayle (1925-1980) militar e òme politic, foguèt president de Nicaragua entre 1967 e 1972, e entre 1974 e 1979. Coma comandant de la Guarda Nacionala, mantenguèt lo poder efectiu durant lo periòde entre 1972 e 1974. Foguèt lo darrièr membre de la familha Somoza qu'exerciguèt lo poder, après lo sieu paire e lo sieu fraire, una dinastia qu'aviá començat en 1936.
 (1968)  | |
| Biografia | |
|---|---|
| Naissença | 5 de decembre de 1925 León (ca)  |
| Mòrt | 17 de setembre de 1980 (54 ans) Asunción |
| President de Nicaragua (ca) | |
| 1r decembre 1974 – 17 de julhet de 1979 ← Junte nationale de gouvernement (fr) – Francisco Urcuyo (ca) → | |
| President de Nicaragua (ca) | |
| 1r mai 1967 – 1r mai 1972 | |
| Donadas personalas | |
| Nacionalitat | Nicaragüenca |
| Formacion | Acadèmia Militar dels Estats Units (ca) |
| Activitat | |
| Profession | òme politic |
| Partit | Parti libéral nationaliste (fr) |
| Carrièra militara | |
| Arma | Guardia Nacional (fr) |
| Reng | general |
| Conflicte | Revolució Sandinista (ca) |
| Òbras principalas | Nicaragua Betrayed (en) |
| Autres | |
| Conjunt | Hope Portocarrero (ca) |
| Descendéncia | Anastasio Somoza Portocarrero (ca) (  Hope Portocarrero (ca) ) |
| Maire | Salvadora Debayle |
| Paire | Anastasio Somoza García (ca) |
| Fraires | Luis Somoza Debayle (ca) , José R. Somoza (ca) e Lillian Somoza Debayle (ca) |
| Prèmis | |
 | |
Biografia
modificarFoguèt lo segond filh de Anastasio Somoza García, que se venguèt lo president de Nicaragua en 1936. Lo mai jove dels Somozas foguèt educat en Florida e a Long Island abans de dintrar a l'Acadèmia Militar de West Point, ont se va graduar en 1946. L'an seguent, lo sieu paire lo nomenèt cap de la Garda Nacionala.
Après l'assassinat del paire en 1956, l'ainat dels Somozas, Luis Somoza Debayle, prenguèt la presidéncia. En 1967, après la mòrt del fraire, Anastasio Somoza foguèt elegit president pel primièr còp. Li calguèt daissar la carga lo 1972 perque la lei enebissiá la reeleccion immediata.
En decembre del meteis an, un tèrratrem devastèt la capitala, Managua, en daissant mai de dètz mila mòrts e practicament tota la vila destruida. Se decretèt la lei marciala e Somoza, coma cap de la Garda Nacionala, se venguèt lo dirigent de facto del país. Posteriorament, se descobriguèt que la familha Somoza s'èra apropriat de la màger part de l'ajuda internacionala porgida après lo tèrratrem.
Somoza foguèt pasmens reelegit President en 1974. A comptar d'aquel moment, quitament lo Glèisa Catolica començava a èsser contra el. A la fin de las annadas setanta, de grops defensors dels dreches umans denonciavan las violacions d'aqueles dreches comeses pel govèrn de Somoza. Lo supòrt als sandinistas creissiá per tot lo país. La guerrilha del FSLN lo va desrocar lo 17 de julhet de 1979 e li calguèt fugir a Miami. Foguèt assassinat l'an d'après a Asunción (Paraguai).
| Precedit per Lorenzo Guerrero Gutiérrez |
 President de Nicaragua 1967 - 1972 |
Seguit per Triomvirat de govèrn |
| Precedit per Triomvirat de govèrn |
President de Nicaragua 1974 - 1979 |
Seguit per Francisco Urcuyo Maliaños |