Aleksandr Kerenski
Aleksandr Fiodorovitch Kerenski, en rus: Александр Фёдорович Керенский; 22 d'abril de 1881 (4 de mai de 1881 dins lo calendièr gregorian) – 11 de junh de 1970 es un avocat e òme politic rus, membre del Partit socialista revolucionaris. Après la revolucion de Febrièr, ocupèt diferents pòstes ministerials dins los dos primièrs govèrns del prince Gueorgui Lvov, puèi el meteis al cap del Govèrn provisòri, abans d'èsser caçat del poder pels bolchevics pendent la revolucion d'Octobre.
Los primièers passes politics
modificarAleksandr Fiodorovitch Kerenski nasquèt a Simbirsk (Olianovsk en 1924), vila ont tanben nasquèt Lenin detz ans abans el, primièra encontre indirècta amb lo futur dirigent bolchevic.
Falen d'un prèste ortodòxe, Kerenski deu a son paire Feodor una educacion sonhada. Decidissent de trencar amb la tradicion familiala, dintra a l'universitat de Kazan, per venir institutor puèi inspector e provisor de dos licèus – dròllas e dròlles – a Simbirsk. E mai, element qu'ajuda sa pujada sociala, Feodor (1845-1912) esposa Nadezhda Adler, la filha d'Alexander Adler, cap del burèl topografic del districte militar de Kazan e de Nadezhda Adlerova (nascuda Kalmykova), filha d'un ancian sèrv que crompa sa libertat abans l'abolicion del servatge en 1861, que ne venguèt un ric mercand moscovita. Lo paire d'Alksandr obten una novèla promocion en 1890. Ven inspector dins une novèla region conquerida per l'Empèri rus, lo Turkestan. Alara futur revolucionari passa mai granda partida de sa joventut a Tachkent.
En 1899, Kerenski dintra a l'universitat de Sant Petersborg per estudiar la filologia classica e l'istòria. Volgava far, benlèu influenciat per sas raíces familialas, una carrièra academica, mas las condicions particularas del luòc, comma l'efervescéncia revolucionària creissenta de las universitats contra l'autocracia, ne decidisson autrament. Après unas peripecias ligadas a son engatjament politic e sas criticas contra lo poder en plaça, passant de l'istòria al drech, Kerenski acaba sos estudis juridics en 1904. Aquesta capitada li permet enseguida de s'inscriure a la magistratura de la capitala.
L'an seguent, los eveniments politics de l'empèri lo meton al primièr reng de la resisténcia legala al poder imperial. Avocat engatjat, ajuda fòrça militants victimas de la repression policièra, coma las victimas del « Dimenge roge », çò que li val d'èsser arrestat, puèi exiliat a Tachkent en decembre de 1905 per possession de literatura illegala. Liberada en abril de 1906, los ans segents s'engatja encara mai dins la defensa dels prisonièrs politics, e tanben de sos futurs adversaris de la fracion bolchevica del POSDR. Sos succès de pretòri favorisan, en 1912, sa dintrada a la IVa Doma coma deputat, dins lo camp trabalhista. Amb aquesta posicion, ven encara mai sensible a la defensa dels drechs civics. Es tanben, a aquesta epòca, un dels dirigents francmaçons lmai conegut de Sant Petersborg, avent estat iniciat dins la lòtja Pichona orsa.
Orator de tria, se dich, Kerenski rejonh mai tard lo grop parlementari del Partit socialista revolucionari, considerant amb simpatiá son estrategia d'ajuda a las populacions dels camps qu'es segon el mai respectuosa de la realitat sociala del país, lo mond obrièr essent encara, a l'epòca, sonqu'embrionària dins l’empèri. Aquesta posicion minoritària empacha pas Kerenski de portar totes sos esfòrces per radicalizar la cambra bassa, tot se preparant a son futur ròtle revolucionari. Es tanben un militant confirmat, vertadièr conspirator professional per que le repeartge dels espions, lo contornament de las filaturas, la mestresa de las correspondéncias secrètas, son venguts pauc a pauc una segonda natura.
Al començament de la guèrra, en 1914, Kerenski fa pauc parlar d'el a sen de la Doma. Coma fòrça òmes politics russes, es pasmens convencut que lo conflicte va menar a l'aclapament del regim tsarista. Se bastís un perfil politic d'opausant absolut a l'autocracia tot en refusant los mots d'òrdre marxistas.
Lo menaire de la primièra revolucion
modificar
La pujada cap al poder (febrièr-mai)
modificarQuand espelís la revolucion de Febrièr (dicha « borgesa » dins l'istoriografia sovietica) en febrièr de 1917, Kerenski es un dels caps de l'oposicion. Aqueste estatut li val de pujar las escalons politics mentretant la radicalizacion de las fòrças que se disputisson lo poder. Lo 27 de febrièr, amb la casuda de Nicolau II, se met en plaça dins lo país una dobla autoritat: lo comitat provisòri de la Doma, format de deputats del centre de l'esquèrra moderada d'un costat, lo soviet dels deputats obrièrs de Petrograd que rejonheran enseguida los delegats dels soldats. Installat al palais de Tauride, lo soviet es alara presidit pel menchevic Nicolas Tchkhéidzé, assistit per Kerenski, coma vicepresident.
Una setmana mai tard, un govèrn provisòri succedís al comitat de la Doma. Kerenski, dins aqueste govèrn dirigit pel prince Georgy Lvov, accedís al pòste de ministre de la justícia, per causa de sa coneissença del drech ligada a son passat d’avocat. Lo poder novèl proclama de reformas que fan dintrar la Russia dans la democracia modèrna, per exemple amb la liberacion dels prisonièrs politics, l’instauracion du sufragi universal e la suppression de la pèna de mòrt.
Alara que lo movement bolchevic s'espandís amb lo retorn dels exiliats — amb Lenin — un segond govèrn provisòri es format al mes de mai, una autre còp jos la presidéncia del prince Lvov. Aqueste còp, Kerenski s’impausa al vejaire de sos collègas prenent la responsabilitat de la guèrra, pòste dempuèi ont prepara l’ofensiva Kerenski menada en Galicia en junh.
Lo mèstre de la Russia (mai-setembre)
modificarEn julhet, la demission dels ministres cabdets (o KD) provòca una novèla crisi ministeriala. Al meteis moment, a Petrograd, de manifestacions sostengudas pels Bolchevics son organizadas contra lo govèrn provisòri. La repression menada per l'executiu obliga Lenin a se refugiar en Finlàndia.
La demission del prince Lvov, sul pic, permet a Kerenski de dirigir un cabinet de transicion. A la fin del mes de julhet, amb l'acòrdi del soviet, forma un govèrn novèl de majoritat socialista. Kerenski, pel primièr còp mèstre del país, va demorar al cap de la Russia pendent près de 100 jorns. A 35 ans, es sus totes los fronts, totes los emponts, menant al meteis temps l'eliminacion dels membres de l'ancian regim coma lor defensa alara que la gentalha menaça lor vida. Al moment, la popularitat del cap del govèrn es extrèma.
La conferéncia d’Estat consultativa (près de 2500 participants designats dins totes las categorias de la populacion) sorgís alara la personalitat autoritària del general Kornilov. Una setmana mai tard, jol pretèxte de prevenir una eventuala sosmauta bolchevica, aqueste envia de tropas dins la capitala tot demandant la retirada dels ministres « incapables ». Après de moments de flotament, Kerenski destituís Kornilov tot s'apiejant suls soviets per blocar l'avançada de sos partisans a Petrograd. A aqyeste moment, Kerenski prend d'esperel le comandament de l'armada e instaura una Republica russa lo 14 de setembre de 1917.
A la fin del mes de setembre, forma un tresen govèrn de coalicion. Son problèma màger demora la gestion de la guèrra. La Russia es agotada per tres ans de conflicte alara que la populacion vòl la patz. Kerenski e los autres responsables politics se senton al contrari obligats de respectar lors engatjaments al vejaire de la Tripla Ententa, es a dire de contjunhar la guèrra fins a una victòria encara mai ipotetica. Crenhon mai que l'Alemanha exigisca de concessions territorialas importantas en cambi d'un armistici.
Aqyeste refús de desengatjament, amb un cert nombre d'errors tacticas, son la causa màger de sa casuda. La propaganda dels partits d'esquèrra, al primièr reng lo partit bolchevic, promés al pòble « de pan, la patz e de tèrras ». Los soldats del front, fòrça receptius a aqueste discors, desertan en massa per rejónher lors vilatges en amplificant la desintegracion de l'armada.
La fin del govèrn provisòri (setembre-octobre)
modificarFin d'octobre, alara que los bolchevics s'organisan per la presa del poder, la trencadra entre lo soviet, dominat per aquestes, amb lo govèrn e la Doma es consomida. Lenin es determinat a capvirar lo govèrn de Kerenski abans que venga legitimat per las eleccions previstas de l'Assemblada constituenta.
Lo còp d'Estat del 25 d'octobre de 1917 (7 de novembre de 1917 dins lo calendièr gregorian) capita sens granda dificultat. Petrograd es dins las mans dels soviets infiltrats pels Bolchevics. La « Granda Revolucion socialista d'Octobre » liquida atal lo poder borgés en unas oras. Kerenski escapa a sos adversaris. Se refugia a Pskov, ont ensag d'amassar de tropas leialas per poder reconquerir la capitala. Son armada pren Tsarskoïe Selo, mas es batuda l'endeman a Polkovo.
Après la desfacha de son armada e la reddition dels Cosacs e del general Krasnov a Gatchina, aqueste li demanda de se n'anar jos bona escòrta al Comitat militar revolucionari per parlementar. Mas Kerenski fugís, deguisat en marin.
Viu las setmanas seguentas dins la clandestinitat a cò d'amics abans de poder quitar lo país per la França a la prima de 1918, passant per Mormansk, amb l'ajuda dels Britanics. Just abans sa partança, Kerenski aviá envisatjat de se presentar per surpresa a l'assemblada constituenta, segur que son eloquéncia auriá podut capvirar l'opinion. Los sieus capitan a lo dissuadir.
Un exili fòrça long
modificarAlara, Kerenski que viu a París fins a 1940, foguèt al centre de las divisions e brègas entre los exiliats russes a l'estrangièr que fòrça d'eles, coma los monarquistas, veson en el, benlèu amb rason, l'enterraire del tsarisme. Tota sa vida, a partir d'alara, serà una justificacion de contunh de son passatge al cap del govèrn provisòri.
Installat a París, pendent la guèrra civila russa, sosten pas cap faccion e s'opausa al regim bolchevic coma a las armada blancas que los caps tentent alara, amb l’ajuda dels Alliats, de capvirar lo bolchevisme e, per unes, de restaurar la monarquia. Escrivan prolific, subretot sul periòde revolucionari, publicant per exemple La Catastròfa (1927), La Revolucion russa - 1917 (1928), La Crucifixion de la libertat (1934).
Quand los Alemands envasisson la França en 1940, Kerenski deu encara fugir. Se'n va als Estats Units d'America. Pendent l'ofensiva alemanda contra l'Union sovietica en junh de 1941, dona son sosten a Stalin mas aquesta initiativa recep pas responsa. Pendent lo conflicte, prend la paraula dins d'emissions radiofonicas per encoratjar l'esfòrç de guèrra dels Alliats. La patz tornada, organiza un grop nomenat « Union per la liberacion de la Russia », sens grand resultat. Son discors pèsa pauc fàcia als succès d'una URSS victoriosa qu'espandiguèt son influéncia sus tota l'Euròpa orientala. Après una corta demorança en Austràlia amb son esposa, Kerenski torna a París en 1949 abans de partir definitivament pels EUA.
Installat a Nòva York, passa la majora partida de son temps a l'Institut Hoover, ont contribuís a recaptar l'enòrme fons d'archius tengut per aqueste centre de recerca. En 1955, sempre en quista de documentadion sus la Russia, Kerenski va Stanford, universitat on dirigís pendent mai de detz ans un seminari. Utiliza diferents documents que compila, traduch, nota e publica, de materials de sas memòrias presentats als EUA a la fin de 1965 Russia and History's Turning Point.
Kerenski, un dels darrièrs actors dels eveniments de 1917, morís a Nòva York en 1970 avent cregut fins a la fin que la "libertat tornarà nàisser dins sa patria" e pauc après un ensag fracassat — en 1968 — de visitar l'URSS. La Glèisa ortodòxa russa li refusa l'enterrament crestien, lo considerant coma un dels responsable màger de la presa del poder pels comunistas. Après los obsèquis, sa familha organiza son inumacion a Londres, al cimetièri de Putney Vale.
Vida privada
modificarKerenski sde maridèt dos còps. Sa primièra esposa, Olga Baranovski (1886-1975), filha d'un general e falena d'un universitari professor de matematicas a la facultat d'Helsinki, divorciarà sonqu'en 1939 après mai de vint ans de separacion. Près de tres ans après la revolucion d'Octobre, Olga capita dins de condicions dificilas a fugir la Russia amb sos dos filhs per se refugiar en Granda Bretanha. Èra d'ascendéncia de mai d'un scientifics e tecnicians, çò qu'explica benlèu la destinada de sos enfants que, ambedos, coma Oleg (1905-1984), son venguts d'engenhaires britannics celèbres.
Son segon mariadatge se faguèt en agost de 1939 amb Lydia Tritton (1899-1946), jornalista d'origina australiana encontrada a París a la fin dels ans 1930. Demorant en França, lp parelh deu fugir l'avançada alemanda passant la frontièra espanhòla eur embarcar sus una nau anglesa a Sent Joan de Lus. Establir als EUA, s'installant a Nòva York puèi dins lo Connecticut. Acabada la guèrra, son esposa volgava tornar en Austràlia, Alexandre s'establís a Brisbane ont aquesta, pauc après lor installacion, morís en abril de 1946.
Notas
modificarbibliografia
modificar- (en) Abraham Richard, Alexandre Kerensky, the First Love of the Revolution, Columbia University Press, New York, 1987.