L'adigue (o adyghe, cherqués occidental) es una lenga caucasenca del nòrd-oèst parlada en Russia e dins la diaspora cherquessa, en Turquia, en Siria, en Jordania e en Israèl.

Infotaula de lengaAdigue
Адыгабзэ — Кӏах Адыгабзэ‎ Modifica el valor a Wikidata
Locutors575 000?
Classificacion lingüistica
Adigue
Estatut de conservacion
Menaçat

CRCritically endangered (En dangièr critic)
SESeverely endangered (En dangièr sevèr)
DEDevinitely endangered (En dangièr definitiu)
VUVulnerable (Vulnerable)
Segur

NENot Endangered (Non en dangièr)
ICHEL Red Book: Vulnerable

Classada coma lenga vulnerabla (VU) per l'Atlàs de las lengas menaçadas dins lo mond

Còdis lingüistics
ISO 639-2ady Modifica el valor a Wikidata
ISO 639-3ady Modifica el valor a Wikidata
Ethnologueady Modifica el valor a Wikidata
Glottologadyg1241 Modifica el valor a Wikidata
UNESCO1064 Modifica el valor a Wikidata
IETFady Modifica el valor a Wikidata

Localisacion

modificar

L'adigue es parlat dins la Republica d'Adiguèa e dins lo krai de Krasnodar, dins lo Caucàs rus[1]. La lenga es tamben parlada en Turquia, Siria e Jordania[1], dins de comunitats exiliadas al XIX sègle, après la conquista russa del Caucàs.

Segon lo recensament sovietic de 1989, l'adigue èra la lenga mairala de 122 000 personas. La lenga èra benlèu parlat dins los autres paises per 100 000 personas[2].

Classificacion e dialèctes

modificar

L'adigue es classificat dins la familha de las lengas caucasencas del nòrd-oèst, ont forma lo grop cherqués amb lo cabard. Los dialèctes de la lenga son[3]:

  • lo natokhay
  • lo shapsogh
  • l'hakochi
  • l'abzakh, o abadzekh
  • lo bjedogh
  • lo khatokay
  • lo temirgòi, o chemgoi

La lenga estandardizada de Russia es basada sus lo dialècte temirgòi. La diaspòra parla sovent de dialèctes. Los cherquesses d'Israèl son de dialèctes shapsogh e abzakh. Aquels del Golan, en Siria, parlan abzakh.

Referéncias

modificar
  1. 1,0 et 1,1 Kumakhov 1999, p. 92.
  2. Klimov 1994, p. 49.
  3. Colarusso 1988, p. 7.
  • (ru) M. A. Kumakhov, 1999, Adygeyskiy iazyk, dins G. Klimov (ed.) Iazyki Mira - Kavkazskie iazyki, p. 91-102, Moscòu, Akademia.
  • (en) John Colarusso, 1988, The Northwest Caucasian Languages - A Phonological Survey, Nòva York, Garland Publishing.
  • (de) Georgij A. Klimov, 1994, Einführung in die kaukasische Sprachwissenschaft (traduch del rus per Jost Gippert), Hamborg, Helmut Buske Verlag.