Tiralhaires senegalés
Lei tiralhaires senegalés èran un còrs militar de l'armada coloniala francesa creat en 1857 e dissòut au començament deis annadas 1960. En despiech de son nom, èran recrutats dins la totalitat de l'Africa Negra Francesa. Òssa dei tropas colonialas de l'Empèri Francés, participèron ai diferentei guèrras colonialas francesas e ai doas guèrras mondialas onte se distinguiguèron sus lo Frònt de l'Oèst e durant lei premiereis etapas de la Liberacion. En particular, foguèron engatjats durant la premiera batalha d'Ypres, la batalha de Verdun, la batalha dau Camin dei Damas, la batalha de Bir Hakeim e au desbarcament de Provença.
Pasmens, maugrat son prestigi, lei tiralhaires senegalés foguèron victimas dau racisme liat a la colonizacion. Ansin, dins l'imaginari francés, lo tiralahaire senegalés venguèt lo simbòl dau « brave negre » (sorrire simplet, amic deis enfants, incapacitat de parlar corrèctament lo francés... etc.). De mai, fins a 2007, foguèron victimas de discriminacions regardant la paga, lei pensions ò leis indemnitats de combatents (chaple de Thiaroye, cristallizacion dei pensions... etc.).