Senescauciá e bailiatge

(Redirigit dempuèi Senescaucia)

En França e en Belgica, avans la Revolucion Francesa, lei tèrmes de senescauciá (var. senescaucia, senescalciá, seneschauciá, seneschalciá) e de bailiatge (var. bailatge) o bailiá (var. bailia) se referissián a l'encòp a una entitat territoriala (circonscripcion administrativa, financiera e judiciària) onte s'exercissiá lo poder d'un senescau o d'un baile. A partir de Felip August, cada partida dau domeni reiau foguèt copada en senescauciás e en bailiatges mai o mens estenduts. Lo tèrme de senescauciá èra pus frequent dins lo sud de França, en particular en Lengadòc, e en Bretanha, e lo de bailiatge dins lo nòrd, ambé quauqueis excepcions notablas, coma Peitau, Artés, Bolonhés e Ponthieu, qu'èran qualificadas de senescauciás.

L'entitat èra tanben subdevesida en prebostats reialas amb a sa tèsta un prebòst nomenat e pagat per lo baile, en vescomtats coma en Normandia, amb un vescomte, foncionari public de còps plebeian o encara en castelaniás coma en Borgonha.

La cort o tribunau, presidida per un luòctenent generau, jutjava en premiera instància d'unes afars criminaus o dins lei quaus de membres de la noblesa èran en causa, e en apèl lei senténcias dei jurisdiccions inferioras. Lei decisions d'aquelei tribunaus podián far l'objècte d'un apèl davant lo Parlament que la senescauciá e lo bailiatge ne dependián.

Creadas a la fin dau sègle XII, aqueleis institucions, nombrosas a la fin dau sègle XVIII, avián ren qu'un ròtle judiciari, avent perdut son importància anciana en fàcia dei govèrns e subretot dei Generalitats e Intendéncias.